Επειδή τα πρωθυπουργικά διαγγέλματα περιορίζονται ασφυκτικά στο τι κάνουν οι πολίτες, επιτρέψτε μας να πούμε και τι πρέπει να κάνει το κράτος, πέρα από τα στοιχειώδη. Πρέπει να κάνει τα απαραίτητα. Απαραίτητο σήμερα είναι να οργανώσει τον υγειονομικό πόλεμο. Πόλεμος σημαίνει να συγκεντρωθούν όλες οι δυνάμεις, όλη η διοικητική ισχύς, όλη η οικονομική δυνατότητα στην άμυνα απέναντι στον «αόρατο εχθρό», όπως τον αποκάλεσε ο Μακρόν και το επαναλάβατε και εσείς στο προηγούμενο μήνυμά σας.
Πόλεμος υγειονομικός σημαίνει να εκτιμήσεις τις πιθανές απώλειες και να έχεις χτίσει γερές άμυνες, συστήματα υποδοχής που θα αντέξουν. Και οι άμυνες δεν χτίζονται με διαγγέλματα και επικοινωνιακή στρατηγική. Χτίζονται με εκτεταμένες, «πολεμικού» χαρακτήρα πρωτοβουλίες που σε λίγα εικοσιτετράωρα θα μπορέσουν να καλύψουν τις εγκληματικές ελλείψεις και κενά του Συστήματος Υγείας. Χωρίς την παραμικρή φειδώ για το οικονομικό κόστος. Το ποιος έχει ευθύνη για αυτά τα τραγικά κενά είναι μια συζήτηση που δεν θα κάνουμε τώρα, αλλά προκαταβολικά, και εσείς, και οι προηγούμενοι, κοιτάξτε τον εαυτό σας στον καθρέπτη.
Θα έχετε δει προφανώς τη διαφορά στις δύο καμπύλες που φαίνεται παρακάτω.
Ας υποθέσουμε ότι η Ιταλία είναι στην πρώτη καμπύλη, αυτή που αυξάνεται απότομα και υπερβαίνει κατά πολύ τη δυνατότητα του συστήματος υγείας να ανταπεξέλθει στοιχειωδώς. Δυστυχώς και η Ισπανία ακολουθεί την ίδια πορεία. Ας υποθέσουμε επίσης (και ας ευχηθούμε ταυτόχρονα), η Ελλάδα να είναι στη δεύτερη καμπύλη, σε αυτή που αυξάνεται πιο ομαλά, διαρκεί περισσότερο, κερδίζει χρόνο για να αντέξει το σύστημα και ίσως (ίσως), να βρεθεί κάποια θεραπεία.
Θεωρητικά, στη δεύτερη περίπτωση, το σύστημα θα αντέξει.
Θα αντέξει;
Πάμε στα δυσάρεστα: Η χωρητικότητα των συστημάτων υγείας δεν είναι εκεί που δείχνει το πρώτο σχήμα. Στην πραγματικότητα μάλλον είναι εκεί που δείχνει το δεύτερο.
Δυστυχώς, η μαύρη αλήθεια είναι ότι όσο και να εξομαλύνουμε την καμπύλη και να ομαλοποιήσουμε την αυξητική πορεία, δεν αρκεί.
Τα τραγικά αποτελέσματα στην Ευρώπη πλην Ιταλίας, στην Ισπανία, στη Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι τραγική επιβεβαίωση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση άλλωστε, η Κομισιόν επί μια εικοσαετία έκανε δεκάδες συστάσεις να μειωθεί η χρηματοδότηση της δημόσιας υγείας, να μειωθεί η δυνατότητα και η χωρητικότητα των δημόσιων συστημάτων, ώστε να βρεθεί χώρος να «κερδίσει» και το καημένο το ιδιωτικό κεφάλαιο.
Αυτό εξηγεί εν μέρει και την τραγωδία στην Ιταλία, αλλά και τα νούμερα θανάτων στην Ισπανία, στη Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο που ανεβαίνουν την ανηφόρα, έστω και αν προειδοποιήθηκαν από την Ιταλία. Πληρώνουμε δηλαδή τον λογαριασμό από την ορμητική επέλαση της ιδιωτικοποίησης.
Δυστυχώς, ειδικότερα στην Ελλάδα, η γραμμή χωρητικότητας του συστήματος υγείας κατεβαίνει πιο χαμηλά καθώς το ήδη ταλαιπωρημένο ΕΣΥ, την τελευταία δεκαετία στραγγαλίστηκε από τις ασφυκτικές μνημονιακές πολιτικές λιτότητας. Αν έχετε κάποια απορία κ. Μητσοτάκη επ’ αυτού, μπορούμε να σας θυμίσουμε τις δικές σας πολιτικές και δηλώσεις από τη θητεία σας στην κυβέρνηση Σαμαρά, αλλά και τις δηλώσεις κορυφαίων υπουργών σας που πάλευαν να απολύσουν γιατρούς και να μειώσουν τη χρηματοδότηση στα δημόσια νοσοκομεία.
Πάμε στα νούμερα: Η Ελλάδα έχει 10.800.000 πληθυσμό. Το ήπιο σενάριο (Ασίας) που είναι και η εκτίμηση του ΕΟΔΥ προβλέπει το 15% να γίνει φορέας του ιού, δηλαδή 1.620.000 άνθρωποι. Από αυτούς, το 20% αναμένεται να νοσήσει και να χρειαστεί κάποιου τύπου νοσηλεία ή παρακολούθηση, δηλαδή 324.000 άνθρωποι. Από αυτούς, το 5% αναμένεται να θεωρηθεί βαρέως πάσχον και να χρειαστεί εξειδικευμένη νοσηλεία με εντατική παρακολούθηση και υποστήριξη, δηλαδή 16.200 άνθρωποι. Δεν προβάλουμε τα νούμερα της Ιταλίας ή της Ισπανίας γιατί είναι οι αριθμοί εκτοξεύονται.
Προφανώς τα παραπάνω νούμερα είναι ένα σενάριο, αλλά είναι ένα πιθανό σενάριο απέναντι στο οποίο πρέπει να προετοιμαζόμαστε. Επίσης προφανώς τα νούμερα αυτά απλώνονται σε μια μεγάλη περίοδο, δηλαδή δεν θα απαιτηθούν οι αντίστοιχες ανάγκες όλες μαζί.
Ας δούμε όμως τα πραγματικά αριθμητικά δεδομένα του συστήματος υγείας: Στη χώρα έχουμε 33.600 κλίνες, 24.636 γιατρούς και 36.550 νοσηλευτές.
Σε μια κανονική περίοδο οι ελεύθερες κλίνες είναι στο 20%, δηλαδή 6.700 διαθέσιμες κλίνες περίπου. Όσο και αν αποσυμπιεστεί ο σημερινός όγκος ασθενών του ΕΣΥ είναι προφανές ότι η λοιπή νοσηρότητα δεν πρόκειται να μηδενιστεί εντελώς.
Οι κλίνες ΜΕΘ είναι 555 και ίσως (αυτό το «ίσως» είναι τραγικό) προφτάσουν να ανοίξουν κι άλλες 50 ή 60.
Πόλεμος σημαίνει ότι από την πρώτη μέρα που κατανοήσαμε τι έρχεται (αλήθεια ποια ήταν αυτή η ημέρα κ. Μητσοτάκη;), το κράτος όφειλε να προχωρήσει σε μια τεράστια (για τα δεδομένα και τις συνήθειές του) απόπειρα αύξησης της δυναμικότητας του Κρατικού Συστήματος Υγείας. Αυτό σημαίνει αύξηση με κάθε τρόπο των απλών κλινών και αύξηση με κάθε θυσία του προσωπικού, των κλινών, του υλικοτεχνικού εξοπλισμού για την εντατική παρακολούθηση αυτού του κρίσιμου 5%, που θα κρίνει εν πολλοίς (με βάση την ιταλική εμπειρία) τον αριθμό των απωλειών.
Όπως δηλαδή φαίνεται παρακάτω στην κόκκινη γραμμή.
Αυτό έκανε η Κίνα στο Ουχάν. Όταν έχτισαν ένα τεράστιο νοσοκομείο μέσα σε πέντε μέρες, δεν χτύπησε κανένα καμπανάκι για την Ευρώπη και την Ελλάδα;
Αυτό λοιπόν σημαίνει προετοιμασία για υγειονομικό πόλεμο κ.Μητσοτάκη.
Επίταξη των πάντων (όλων των ιδιωτικών νοσοκομείων και κλινικών), επιστράτευση ιδιωτών γιατρών, αύξηση κατακόρυφη σε διαθέσιμες κλίνες, εξάντληση κάθε περιθωρίου για επάνδρωση ΜΕΘ και προμήθεια αναπνευστήρων και μόνιτορ, προσλήψεις όσων γιατρών και νοσηλευτών είναι διαθέσιμοι μέσα σε δύο εικοσιτετράωρα. Όχι μέσα σε δύο εβδομάδες αργά και χαλαρά.
Η κρατική παρέμβαση, από τα μέσα Ιανουαρίου, ή έστω από τα μέσα Φεβρουαρίου που χτύπησε ο ιταλικός συναγερμός, όφειλε να είναι θυελλώδης, ας το πούμε κι ας ανατριχιάσετε, «σοβιετικού τύπου», ή έστω, new deal αλά Ρούζβελτ με θηριώδεις δημόσιες δαπάνες και κρατικές πρωτοβουλίες εντός λίγων εβδομάδων.
Ήταν;
Το ένα σκέλος της άμυνας, είναι αυτό που έπρεπε να κάνει ο πληθυσμός: Αυστηρά μέτρα περιορισμού όπως αυτά αποτυπώθηκαν (αντικειμενικά καθυστερημένα, αλλά σε σχέση με τους γείτονες καλύτερα) με την πολιτική και τα μέτρα «Μένουμε σπίτι». Αυτό, σε γενικές γραμμές, έγινε. Με εξαίρεση την Εκκλησία στην οποία επιτρέψατε επί ημέρες ανεπίτρεπτο «εξαιρετισμό».
Το άλλο σκέλος ήταν αυτό που έπρεπε να κάνει το κράτος. Έπρεπε δηλαδή να τεντώσουμε απότομα, αποφασιστικά, με στρατιωτική πειθαρχία λες και είμαστε σε αληθινό πόλεμο, την καμπύλη της ανάπτυξης του δημόσιου συστήματος υγείας, και ειδικά των μονάδων εντατικής θεραπείας, των τμημάτων επειγόντων περιστατικών και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, προς τα πάνω.
Η κατάσταση που κληρονομήσαμε από την διακομματική επιχείρηση απαξίωσης του συστήματος υγείας (στην οποία συμμετείχατε ενθουσιωδώς) συνιστούν απαράγραπτες ευθύνες του πολύ πρόσφατου παρελθόντος.
Οι καθυστερήσεις, οι προχειρότητες, οι μακαριότητες, οι δισταγμοί, η έλλειψη προετοιμασίας, οι εμμονές ενάντια στο δημόσιο Σύστημα Υγείας, συνιστούν τις ευθύνες του παρόντος.
Και οι ευθύνες, και οι υπεύθυνοι, έχουν ονοματεπώνυμο.
Παρατηρητήριο Γιατρών και Νοσηλευτών για τη δημόσια υγεία.
Γιατροί και νοσηλευτές στη μάχη για τη Δημόσια Υγεία. Γιατί “μόνο ο λαός σώζει τον λαό”.
e-prologos.gr
