«Μάθαινε και τ’ απλούστερα! /Μάθαινε το αβγ, δε σε φτάνει,/ μα συ να το μαθαίνεις! Μη σου κακοφανεί!/ Ξεκίνα! Πρέπει όλα να τα ξέρεις!/ Εσύ να πάρεις πρέπει την εξουσία».

Το περίφημο «Εγκώμιο στη μάθηση» ο Μπέρτολντ Μπρεχτ το έγραψε το 1931, στην καρδιά του Μεσοπολέμου, ενώ η επέλαση του ναζισμού, μέσα από τη θάλασσα άγνοιας, σύγχυσης και αντι-γνώσης που παρέσυρε ακόμη και εργαζομένους, ήταν στην απαρχή της. Αυτό το «εγκώμιο» είναι σήμερα πια μια διακήρυξη οικουμενικής αποδοχής. Διδάσκεται στα σχολικά εγχειρίδια. Την κορυφαία αλήθεια του, για μια εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, ανεξαρτήτως εισοδήματος, τάξης και όποιας άλλης διάκρισης, κανείς δεν τολμά να την αμφισβητήσει ευθέως.

Στην πράξη, πολλοί παλεύουν ακριβώς για το αντίθετο. Να υψώσουν τείχη ανισότητας και αποκλεισμών στο εκπαιδευτικό σύστημα, πρωτίστως σε βάρος των φτωχότερων στρωμάτων, με πρόσχημα άλλοτε την ποιότητα της γνώσης που παίρνουν τα παιδιά και οι έφηβοι, άλλοτε μια δαρβινικής έμπνευσης «αξιοκρατία» και «αριστοκρατία».

Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση, την ώρα που προσπαθεί να διαμορφώσει ένα εφιαλτικό εργασιακό μέλλον για τους νέους ανθρώπους, χωρίς ωράρια και στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, προωθεί και τον αποκλεισμό μεγάλου αριθμού νέων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η επιβολή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα ΑΕΙ-ΤΕΙ από την υπουργό Παιδείας, στο όνομα τάχα της αποτροπής του φαινομένου εισαγωγής «αναλφάβητων», οδηγεί στον συστηματικό αποκλεισμό δεκάδων χιλιάδων υποψηφίων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ακόμη και με ανεκτές επιδόσεις. Προφανώς, υποψήφιοι προς αποκλεισμό είναι πρωτίστως νέοι από φτωχότερα στρώματα, με μεγαλύτερες δυσκολίες καλής προετοιμασίας και άριστης επίδοσης.