Οι ιρακινές αρχές πρέπει να εξασφαλίσουν ότι η αστυνομία και οι άλλες δυνάμεις ασφαλείας στη Βαγδάτη θα σταματήσουν αμέσως να χρησιμοποιούν δυο τύπους χειροβομβίδων δακρυγόνων, τις οποίες δεν είχαμε προηγουμένως δει ποτέ, για να σκοτώνουν παρά να διασκορπίζουν τους διαδηλωτές, όπως συστήνει η Διεθνής Αμνηστία προς τις ιρακινές αρχές, μετά την έρευνά της που αποδεικνύει ότι προκλήθηκαν τουλάχιστον πέντε θάνατοι διαδηλωτών αυτές τις μέρες.

Η Διεθνής Αμνηστία πραγματοποίησε συνεντεύξεις μέσω τηλεφώνου και email με πολυάριθμους αυτόπτες μάρτυρες, επανεξετάζοντας τα ιατρικά αρχεία, και συμβουλεύτηκε γιατρούς στη Βαγδάτη καθώς και έναν ανεξάρτητο εγκληματολόγο, για τους τρομακτικούς τραυματισμούς που προκλήθηκαν από αυτές τις χειροβομβίδες από τις 25 Οκτωβρίου.

Το Ψηφιακό Σώμα Επαλήθευσης της οργάνωσης προσδιόρισε γεωγραφικά και ανέλυσε τα βίντεο από την πλατεία Tahrir της Βαγδάτης, τα οποία τεκμηριώνουν τους θανάτους και τους τραυματισμούς – συμπεριλαμβανομένης της απανθρακωμένης σάρκας και των τραυμάτων στο κεφάλι από καπνογόνα. Ο στρατιωτικός της εμπειρογνώμονας αναγνώρισε τους τύπους χειροβομβίδων δακρυγόνων που χρησιμοποιούνται σε δύο παραλλαγές από τη Βουλγαρία και τη Σερβία, και οι οποίες έχουν δημιουργηθεί έχοντας ως βάση στρατιωτικές χειροβομβίδες, και είναι έως και 10 φορές πιο βαριές από τα δακρυγόνα απλού τύπου, με αποτέλεσμα να προκαλούν τρομερά τραύματα αλλά και θάνατο κατά την εκτόξευσή τους απευθείας προς τους διαδηλωτές.

Όλα τα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν ότι οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας εκτόξευσαν αυτές τις στρατιωτικού τύπου χειροβομβίδες εναντίον διαδηλωτών στη Βαγδάτη, όπως φαίνεται, με στόχο τα κεφάλια τους ή τα σώματά τους εξ επαφής. Αυτό είχε καταστρεπτικά αποτελέσματα, σε πολλαπλές περιπτώσεις διαπερνώντας τα κρανία των θυμάτων, με αποτέλεσμα αποτρόπαια τραύματα και θάνατο μετά από τις χειροβομβίδες που εκτοξεύτηκαν στα κεφάλια τους.

«Η έλλειψη λογοδοσίας για τις παράνομες δολοφονίες και τραυματισμούς από τις δυνάμεις ασφαλείας, που ευθύνονται για τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων τον περασμένο μήνα, στέλνει το μήνυμα ότι μπορούν να σκοτώσουν και να κακοποιήσουν μένοντας ατιμώρητες. Οι αρχές πρέπει να χαλιναγωγήσουν την αστυνομία, να εξασφαλίσουν άμεσες, αμερόληπτες και αποτελεσματικές έρευνες και να ασκήσουν δίωξη κατά των υπευθύνων», δήλωσε η Lynn Maalouf, Διευθύντρια Έρευνας στη Μέση Ανατολή της Διεθνούς Αμνηστίας.

 
Μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων

Η Διεθνής Αμνηστία πήρε συνέντευξη από εννέα αυτόπτες μάρτυρες – μεταξύ των οποίων διαδηλωτές και ιατρικοί εθελοντές – που περιέγραψαν τη χρήση αυτών των χειροβομβίδων δακρυγόνου από την αστυνομία, κοντά στην πλατεία Tahrir της Βαγδάτης, μεταξύ 25 και 29 Οκτωβρίου.

Οι μάρτυρες περιέγραψαν πώς, νωρίτερα τον Οκτώβριο, αστυνομικές δυνάμεις καταστολής είχαν χρησιμοποιήσει χειροκίνητα κάνιστρα δακρυγόνων, αλλά άλλαξαν μέθοδο εκτοξεύοντας χειροβομβίδες, στις 25 Οκτωβρίου ή περίπου εκείνο το διάστημα, και οι θάνατοι και οι τραυματισμοί εντάθηκαν από τότε. Πολλοί μάρτυρες δήλωσαν ότι έως και 10 χειροβομβίδες – τις οποίες οι διαδηλωτές χαρακτηρίζουν ως «καπνογόνες» – εκτοξεύθηκαν σε μια συνωστισμένη περιοχή, βγάζοντας έναν τύπο καπνού που μυρίζει διαφορετικά από οποιοδήποτε δακρυγόνο που είχαν προηγουμένως δει.

Μια διαδηλώτρια δήλωσε στη Διεθνή Αμνηστία: «Ένα [καπνογόνο] έπεσε δίπλα μου και σχεδόν δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Ήταν σαν να  είχε σπάσει ο θώρακάς μου. Οι γιατροί εθελοντές μου έδωσαν έναν αναπνευστήρα. Νομίζω ότι θα μπορούσα να έχω πεθάνει. Έχω εκτεθεί σε δακρυγόνα στο παρελθόν και δεν το είχα νιώσει με αυτόν τον τρόπο.»

Από τις 25 Οκτωβρίου, οι δυνάμεις καταστολής [της αστυνομίας] δεν σταμάτησαν να εκτοξεύουν δακρυγόνα και «καπνογόνα» στο πλήθος, είτε εκείνο προκαλούσε είτε όχι. Είναι συνεχείς και τυχαίες. […] Δεν τα χρησιμοποιούν για να διαλυθεί το πλήθος, τα χρησιμοποιούν για να σκοτώσουν. Όλοι οι θάνατοι στη Βαγδάτη προέρχονται από αυτά τα κάνιστρα που εισέρχονται μέσα στα σώματα των διαδηλωτών. Δεν σκέφτονται το γεγονός ότι υπάρχουν οικογένειες και παιδιά στα πλήθη, είπε ένας διαδηλωτής από τη Βαγδάτη.

Ένας άλλος διαδηλωτής είπε στη Διεθνή Αμνηστία ότι ο φίλος του σκοτώθηκε αφού χτυπήθηκε στο κεφάλι με μια από τις χειροβομβίδες στις 28 Οκτωβρίου, ενώ είδε προσωπικά έναν άλλο θάνατο και ένα τραυματισμό που προκάλεσαν οι δυνάμεις ασφαλείας που τις χρησιμοποίησαν στις 26 Οκτωβρίου.  «Είδα το «καπνογόνο» να χτυπά έναν άνδρα στη μέση και να καίει τα ρούχα του. Έσκισε τα ρούχα του. […] Η χειροβομβίδα ήρθε από περίπου 150-200 μέτρα μακριά. Έπεσε εκεί που βρισκόταν και τον τραβήξαμε στο tuktuk (χειροκίνητο μέσο μεταφοράς). Η χειροβομβίδα ήρθε οριζόντια», δήλωσε ο διαδηλωτής. «Είδα έναν άλλο άνθρωπο […] που χτυπήθηκε στον ώμο. Δεν είδα τη στιγμή του χτυπήματος, αλλά ούρλιαζε για ώρα.»

Ένας άλλος διαδηλωτής περιέγραψε πώς ένας άνθρωπος, τον οποίο πέτυχε στο κεφάλι μία από τις χειροβομβίδες, προσπαθώντας να τη βγάλει, έπεσε αμέσως στο έδαφος και έβγαινε καπνός από το κρανίο του.

Οι γιατροί εθελοντές/ριες περιέγραψαν τον τρόπο με τον οποίο οι βόμβες εκτοξεύτηκαν κατευθείαν σε μέρη με πολυπληθείς ομάδες ειρηνικών διαδηλωτών, προκαλώντας στους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, λιποθυμία ή ασφυξία: κάποιος/α είπε: «Πυροβολούν κατευθείαν στα πλήθη. Όχι στον αέρα. Άμεσα στους ανθρώπους. Είναι άγριο.»

Βιντεοσκοπήσεις που αποδεικνύουν τρομακτικές απώλειες

Η Διεθνής Αμνηστία ανακάλυψε, επαλήθευσε και κατέγραψε διάφορα ψηφιακά βίντεο που κινηματογραφήθηκαν μεταξύ 25 και 29 Οκτωβρίου σε περιοχές κοντά στην πλατεία Tahrir της κεντρικής Βαγδάτης, σημείο συγκέντρωσης των διαδηλωτών.

Αυτά τα βίντεο δείχνουν πέντε άνδρες που υπέστησαν σοβαρά τραύματα στο κεφάλι, που προφανώς προκλήθηκαν από χειροβομβίδες. Σε ένα βίντεο που τραβήχτηκε στις 25 Οκτωβρίου στη βορειοανατολική πλευρά της γέφυρας Jimhouriya, ένας διαδηλωτής φαίνεται να είναι αναίσθητος ή νεκρός, με εμφανές τραύμα στο πίσω μέρος του κρανίου του, από το οποίο αναδύεται καπνός ή αέριο.

Τα ίδια αποτελέσματα μπορούν να παρατηρηθούν σε ένα άλλο βίντεο που γυρίστηκε την ίδια μέρα στην ίδια τοποθεσία – εδώ ένας διαφορετικός διαδηλωτής έχει μια παρόμοια πληγή στα δεξιά του κρανίου του. Ένα άλλο βίντεο που γυρίστηκε στις 25 ή στις 26 Οκτωβρίου δείχνει μια ομάδα διαδηλωτών που περπατούν πάνω στη γέφυρα Jimhouriya με κατεύθυνση την Πράσινη Ζώνη της πόλης. Ξαφνικά, ένας διαδηλωτής πέφτει στο έδαφος κρατώντας το κεφάλι του. Φαίνεται καπνός ή αέριο να βγαίνει από την πληγή.

Η Διεθνής Αμνηστία έλαβε εικόνες CAT-scan από γιατρούς στη Βαγδάτη. Οι εικόνες, τις οποίες έχει πιστοποιήσει η Διεθνής Αμνηστία, επιβεβαιώνουν τους θανάτους που προκαλέστηκαν από σοβαρό τραύμα στο κεφάλι. Οι τρομακτικοί τραυματισμοί σε όλες αυτές τις εικόνες προκαλέστηκαν από ολόκληρες χειροβομβίδες που έγιναν ένα με τα κρανία των θυμάτων.

Χρήση στρατιωτικών χειροβομβίδων σε διαδηλωτές/ριες

Τουλάχιστον δύο μοντέλα χειροβομβίδων ευθύνονται για αυτούς τους τραυματισμούς: τα σερβικά 40mm M99s, που κατασκευάζονται από τον Sloboda Čačak και διανέμονται από την Balkan Novotech και την Yugoimport, και οι χειροβομβίδες 40 mm LV CS, που πιθανώς κατασκευάστηκαν από τη βουλγαρική εταιρεία Arsenal. Σε αντίθεση με τις περισσότερες χειροβομβίδες δακρυγόνου που χρησιμοποιούνται από τις αστυνομικές δυνάμεις σε όλο τον κόσμο, αυτοί οι δύο τύποι δημιουργούνται σύμφωνα με την τεχνοτροπία επιθετικών στρατιωτικών χειροβομβίδων, σχεδιασμένων για μάχη. Έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας διαπίστωσε ότι, λόγω του βάρους και της κατασκευής τους, είναι πολύ πιο επικίνδυνες για τους διαδηλωτές.

Μια τυπική χειροβομβίδα δακρυγόνου αστυνομικού τύπου 37 mm ζυγίζει μεταξύ 25 και 50 γραμμαρίων και αποτελείται από αρκετά μικρότερα δοχεία που χωρίζονται και απλώνονται σε μια περιοχή. Αντίθετα, οι χειροβομβίδες στρατιωτικού τύπου Σερβίας και Βουλγαρίας 40 χιλιοστών που έχουν τεκμηριωθεί στη Βαγδάτη, αποτελούνται από ένα μόνο βαρύ κεντρικό δοχείο και είναι πέντε με δέκα φορές βαρύτερες, βάρους 220 έως 250 γραμμαρίων.

Καθώς τόσο οι αστυνομικές όσο και οι στρατιωτικές χειροβομβίδες εκτοξεύονται με παρόμοια ταχύτητα ρύγχους, δηλαδή κινούνται στον αέρα με την ίδια ταχύτητα, οι χειροβομβίδες που ζυγίζουν 10 φορές περισσότερο αποδίδουν 10 φορές περισσότερη δύναμη όταν χτυπάνε έναν διαδηλωτή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο έχουν προκαλέσει τέτοιους τρομακτικούς τραυματισμούς, είπε ο Brian Castner, Ανώτατος Σύμβουλος Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας στα Όπλα και τις Στρατιωτικές Επιχειρήσεις.

Μοτίβο θανάτου χωρίς προηγούμενο

Όλα τα λιγότερο θανατηφόρα όπλα μπορούν να σκοτώσουν όταν χρησιμοποιούνται εσφαλμένα. Και τα κάνιστρα δακρυγόνου δεν πρέπει ποτέ να εκτοξεύονται απευθείας στους ανθρώπους. Ωστόσο, όλοι οι εμπειρογνώμονες, που τους πήρε συνέντευξη η Διεθνής Αμνηστία – συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών και των αστυνομικών εμπειρογνωμόνων, των γιατρών και των εγκληματολογικών παθολόγων – συμφωνούν ότι τόσο ο αριθμός των θανάτων όσο και η τρομακτική φύση των τραυματισμών από τη σημειακή εκτόξευση αυτών των βαρέων χειροβομβίδων δακρυγόνου 40mm είναι άνευ προηγουμένου.

Ένας εγκληματολόγος παθολόγος επιβεβαίωσε στη Διεθνή Αμνηστία ότι δεν είχε «δει ποτέ πριν τέτοιους σοβαρούς τραυματισμούς από αυτό το αίτιο». Ο εμπειρογνώμονας επεσήμανε ότι «η σοβαρότητα των τραυματισμών και οι γωνίες εισόδου» υποδεικνύουν έντονα ότι οι χειροβομβίδες εκτοξεύτηκαν απευθείας στα θύματα και ότι δεν εξοστρακίστηκαν από το έδαφος.

Μιλώντας στην Διεθνή Αμνηστία υπό τον όρο της ανωνυμίας, ένας γιατρός σε νοσοκομείο κοντά στην πλατεία Tahrir, στο οποίο οδηγήθηκαν τα περισσότερα θύματα με τραυματισμό στο κεφάλι, ανέφερε ότι η νοσοκομειακή μονάδα είχε λάβει «έξι έως επτά περιπτώσεις με τραυματισμό στο κεφάλι ανά ημέρα, από την Παρασκευή [25 Οκτωβρίου]». «Από αυτές, πέντε είχαν μεταλλικά θραύσματα ή κάνιστρα μέσα στα κρανία τους». Ο γιατρός είπε ότι ποτέ δεν είχαν δει τέτοια τραύματα σε τέτοια συχνότητα προηγουμένως.

«Οποιοδήποτε λιγότερο θανατηφόρο όπλο που έχει σχεδιαστεί για τον έλεγχο των πλήθους μπορεί να είναι θανατηφόρο, εάν χρησιμοποιηθεί λανθασμένα. Αλλά αυτό που έχουμε τεκμηριώσει με αυτές τις χειροβομβίδες στη Βαγδάτη πηγαίνει πολύ πιο πέρα από την κατάχρηση ενός «ασφαλέστερου» όπλου – ο ίδιος ο σχεδιασμός των χειροβομβίδων που χρησιμοποιούνται μεγιστοποιεί τους αποτρόπαιους τραυματισμούς και τον θάνατο. Η αστυνομική δύναμη του Ιράκ πρέπει να ανακαλέσει τη χρήση τους αμέσως. Πρέπει να διεξαχθεί ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα σχετικά με τη χρήση τους και σε άλλες περιπτώσεις παράνομων δολοφονιών και τραυματισμών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων», δήλωσε η Lynn Maalouf.

Τοποθεσίες στη Βαγδάτη, όπου η Διεθνής Αμνηστία επαλήθευσε τη χρήση χειροβομβίδων δακρυγόνου

πηγή: tvxs