Ο χαρακτήρας της πολιτικής του Κιρ Στάρμερ και ένα εκλογικό σύστημα με τεχνητές πλειοψηφίες

Μετά από 14 χρόνια διακυβέρνησης των Συντηρητικών οι Εργατικοί αναδείχτηκαν κυβέρνηση στη Βρετανία, συγκεντρώνοντας τη μεγάλη πλειοψηφία των εδρών στις εκλογές της 5ης Ιούλη, αλλά με λιγότερες ψήφους σε σχέση με το 2019, όταν είχαν υποχωρήσει στο χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία τους.
Ο πρόεδρος του κόμματος, Κιρ Στάρμερ, είναι ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, ενώ ο αντίπαλός του στους Τόρις (Συντηρητικοί) έκανε γνωστή την πρόθεσή του να παραιτηθεί από την ηγεσία τους.

Πώς διαμορφώνεται η βρετανική Βουλή

Οι 650 έδρες αντιστοιχούν σε ισάριθμες μονοεδρικές περιφέρειες. Το Εργατικό Κόμμα σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση συγκεντρώνοντας 411 έδρες (επιπλέον 209 σε σχέση με το 2019), ενώ το Συντηρητικό – Ενωτικό Κόμμα συνετρίβη συγκεντρώνοντας 121 έδρες (-244). Παράλληλα, μεγάλη αύξηση σημείωσαν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 72 έδρες (61 έδρες επιπλέον σε σχέση με το 2019).
Πολύ μεγάλη μείωση σημείωσε το Σκοτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP) που ελέγχει την τοπική κυβέρνηση της Σκωτίας, με 9 έδρες (-39 λιγότερες). Το ιρλανδικό εθνικιστικό κόμμα Sinn Fein εξέλεξε 7 βουλευτές, ενώ το ιρλανδικό DUP, που τάσσεται υπέρ της ενότητας με το Ηνωμένο Βασίλειο, έλαβε 5 έδρες (3 λιγότερες σε σχέση με το 2019).
Το κόμμα του ακροδεξιού Νάιτζελ Φάρατζ, Reform UK (πρώην Κόμμα του Brexit), με αντιμεταναστευτικό και εθνικιστικό λόγο, κατάφερε ύστερα από συνεχείς αποτυχημένες απόπειρες να μπει στο κοινοβούλιο, καταλαμβάνοντας 5 έδρες. Το Plaid Cymru, το εθνικιστικό κόμμα της Ουαλίας, λαμβάνει 4 έδρες (+2) και οι Πράσινοι 4 έδρες (+3). Μικρότερα κόμματα και ανεξάρτητοι υποψήφιοι, ανάμεσά τους και ο πρώην επικεφαλής των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, εκλέγονται στις υπόλοιπες έδρες.

Μια προαναγγελθείσα ανατροπή του πολιτικού σκηνικού

Η ανατροπή του πολιτικού σκηνικού με τη νίκη των Εργατικών δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία, αλλά αποτελούσε μία προδιαγεγραμμένη εξέλιξη, καθώς η δυσαρέσκεια από τη χρόνια αντιλαϊκή πολιτική των Τόρις, η εκτόξευση των τιμών των προϊόντων και του κόστους ζωής, καθώς και το νέο χτύπημα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) και σε άλλους δημόσιους τομείς προκάλεσαν έντονη λαϊκή δυσφορία.
Όπως οι Εργατικοί τιμωρούνταν από τους Βρετανούς επί 14 χρόνια για την αντιλαϊκή πολιτική που εφάρμοζαν, έτσι και σήμερα ήταν η σειρά των Τόρις να συντριβούν. Βέβαια, θα πρέπει να βλέπουμε και την άλλη πλευρά του νομίσματος: Η κυβερνητική εναλλαγή στηρίχτηκε ανοιχτά από μια σειρά ΜΜΕ που είτε αποτελούν τη φωνή του μεγάλου ιμπεριαλιστικού βρετανικού κεφαλαίου, όπως οι «Financial Times» και o «Economist», καθώς και tabloid έντυπα, όπως η «Sun», που παραδοσιακά στήριζαν την ακροδεξιά ή τους συντηρητικούς.

Δεν είναι οι Εργατικοί που κέρδισαν, είναι οι Συντηρητικοί που συνετρίβησαν

Η σαρωτική νίκη των Εργατικών σε έδρες δεν αντιστοιχεί σε καμία περίπτωση σε μεγάλη αύξηση ψήφων σε σχέση με το 2019. Για να διατυπωθεί απλά: Δεν είναι οι Εργατικοί που κέρδισαν, είναι οι Συντηρητικοί που συνετρίβησαν.
Οι Εργατικοί συγκέντρωσαν περίπου 9.700.000 ψήφους ή 33,7%, σημειώνοντας αύξηση 1,6% από το 2019. Όμως και πάλι συγκέντρωσαν λιγότερες ψήφους σε απόλυτο αριθμό από αυτές του 2019 που ήταν λίγο πάνω από 10.000.000 ψήφους. Η συμμετοχή ήταν 60%, ενώ το 2019 «άγγιζε» το 67%.
Στον αντίποδα, οι Συντηρητικοί συνετρίβησαν, υπό το βάρος της χρόνιας αντεργατικής πολιτικής και των συνεχών σκανδάλων, συγκεντρώνοντας με 6.800.000 ψήφους ή 23,7% και μείωση περίπου 19,9%.
Οι χαμένες ψήφοι κατευθύνθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο ακροδεξιό κόμμα του Φάρατζ που είναι στην τρίτη θέση με 4.100.000 ψήφους, σημειώνοντας αύξηση 12,3%, και στους Φιλελεύθερους, με 3.500.000 ψήφους και αύξηση 0,6%. Έτσι, το φετινό άθροισμα των ποσοστών των Συντηρητικών και του Reform UK του Φάρατζ πλησιάζει το 42,4% των Συντηρητικών στις εκλογές του 2019.

Το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας

Ρόλο στο εκλογικό αποτέλεσμα διαδραμάτισε το πολύπλοκο βρετανικό εκλογικό σύστημα που ουσιαστικά «μαγειρεύει»… το αποτέλεσμα και μπορεί να χαρακτηριστεί ως καλπονοθευτικό, δημιουργώντας τεχνητές πλειοψηφίες στο κοινοβούλιο.
Η Βρετανία αποτελείται από 650 εκλογικές περιφέρειες. Σε κάθε μία εκλέγεται ο πρώτος σε ψήφους. Έτσι εκλέγονται 650 βουλευτές από κάθε μια εκλογική περιφέρεια, όσες και οι έδρες στη Βουλή των Κοινοτήτων. Έτσι, οι Εργατικοί έλαβαν το 34% των ψήφων αλλά το 63% των εδρών στο κοινοβούλιο. Το Reform UK πήρε το 14% των ψήφων, αλλά μόλις το 1% των εδρών. Οι δε Πράσινοι με το 7% των ψήφων πήραν μόλις το 1% των εδρών.

Η πολιτική του Κιρ Στάρμερ

Το εκλογικό πρόγραμμα του Στάρμερ, με φόντο τη λαϊκή δυσαρέσκεια για αρκετά χρόνια, προβλέπει περιορισμένες παροχές σε πολλούς τομείς. Ο νέος πρωθυπουργός χαρακτήρισε τις πολυήμερες απεργίες των εργαζομένων σε μια σειρά κλάδους τα προηγούμενα χρόνια «υπερβολικές», προϊδεάζοντας την πολιτική που θα ακολουθήσει και στο μέτωπο αυτό.
Την ίδια ώρα, η νέα υπουργός Οικονομικών, η οικονομολόγος Ρέιτσελ Ριβς, ορκίζεται στη «δημοσιονομική υπευθυνότητα». Μαζί με τον Στάρμερ άλλωστε ηγήθηκαν της «μεταμόρφωσης» των Εργατικών σε κόμμα που έχει στην προμετωπίδα τη συνεργασία των επιχειρήσεων και του μεγάλου κεφαλαίου για την τόνωση της «ανάπτυξης» και την ανάδειξη της χώρας σε υπερδύναμη «καθαρής ενέργειας».
Μιλώντας πρόσφατα σε Βρετανούς επιχειρηματίες, η Ριβς είπε πως «αυτό το αλλαγμένο Εργατικό Κόμμα είναι σήμερα το φυσικό κόμμα των βρετανικών επιχειρήσεων». «Η αλλαγή θα επιτευχθεί μόνο στη βάση της σιδηράς πειθαρχίας» στα δημόσια οικονομικά, είχε πει, ξυπνώντας μνήμες από τη λαομίσητη Θάτσερ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Εργατικοί σημειώνουν υποχώρηση έως και 10% σε περιφέρειες όπου το μουσουλμανικό στοιχείο υπερβαίνει το 10% του πληθυσμού. Στις περιοχές αυτές οι ψηφοφόροι ενίσχυσαν μικρότερα κόμματα ή ανεξάρτητους με ατζέντα αλληλεγγύης στη Γάζα κάτι που συνδέεται άμεσα με τον Στάρμερ που πήρε τα ηνία των Εργατικών, εν μέσω μαζικών διαγραφών μελών και στελεχών, στο όνομα της «καταπολέμησης του αντισημιτισμού».
Επιπλέον, λίγες ημέρες μετά την εκλογή του, ο Κιρ Στάρμερ προανήγγειλε ότι η κυβέρνησή του θα συμμετάσχει στη νέα κούρσα εξοπλισμών, ενώ θα αυξήσει το προσωπικό και θα αλλάξει το δόγμα των βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ξεκαθάρισε δε ότι οι αντίπαλοι είναι η Κίνα, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Ρωσία.
Μάλιστα, ο Στάρμερ διόρισε τον Τζορτζ Ρόμπερτσον, πρώην γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ την περίοδο της ιμπεριαλιστικής επέμβασης σε Αφγανιστάν και Ιράκ, επικεφαλής της «επαναξιολόγησης» των ενόπλων δυνάμεων. Ο ίδιος ο Ρόμπερτσον δήλωσε ότι οι ένοπλες δυνάμεις «πρέπει να είναι έτοιμες για μάχη».

πηγή: Λαϊκός Δρόμος