Χρήστος Κάτσικας

ΦΑΝΕΡΟΙ ΚΑΙ ΑΘΕΑΤΟΙ «ΚΟΦΤΕΣ» ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί που αποτελούν το 1/4 των εκπαιδευτικών στη δημόσια εκπαίδευση (περίπου 41.000 σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια το 2019-2020) παραμένουν στο επίκεντρο των αντιεκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων για δύο πολύ βασικούς λόγους.

Ο ένας είναι αυτονόητος και υπηρετεί  τους οικονομικούς στόχους για το φθηνό, ευέλικτο σχολείο των  μηδενικών διορισμών! Ο άλλος παρουσιάστηκε αναλυτικά στο «Υπόμνημα» του πρόσφατου λεγόμενου «εθνικού διαλόγου για την παιδεία» (2015/2016 ΣΥΡΙΖΑ – Α. ΛΙΑΚΟΣ):  «Στρατολόγηση νέου δυναμικού –αποφοίτων των πανεπιστημίων κατά την τελευταία πενταετία, µε φρέσκιες γνώσεις, όρεξη για δουλειά και δυνατότητα διαμόρφωσης νέων επαγγελματικών συνηθειών», κοντολογίς, νέοι εργαζόμενοι που θα φέρουν την κουλτούρα, την αντίληψη των νέων εργασιακών σχέσεων! Εργαζόμενοι χωρίς δικαιώματα, ευέλικτοι, πειθαρχημένοι, συνεχώς «αξιολογούμενοι».

 Η πολιτική των μηδενικών διορισμών στην σχολική εκπαίδευση συνδέεται άρρηκτα με την εντατικοποίηση και απαξίωση των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 3 εκπαιδευτικούς αναγκάζεται να μετακινείται σε περισσότερα από ένα σχολεία σε συνθήκες ελαστικής εργασίας, ειδικότερα με αναπληρωτές σε ομηρία, με αυξημένο ωράριο εργασίας από το 2012 με σοβαρές επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη μόρφωση των μαθητών.

Αν και η αδιοριστία και η ελαστική απασχόληση δεν αφορά μόνο τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς (καθώς η συνέχιση της αδιοριστίας και των ελαστικών μορφών εργασίας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υπονόμευση των εργασιακών δικαιωμάτων και των μόνιμων εκπαιδευτικών), το πιο μεγάλο θύμα των μνημονιακών περικοπών είναι ο κόσμος της ελαστικής εργασίας, οι αναπληρωτές κι οι αναπληρώτριες, ο κόσμος της αδιοριστίας, οι χιλιάδες εκπαιδευτικοί που δεν βρίσκουν δουλειά, λόγω των περικοπών.

ΟΙ ΚΟΦΤΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ

Το Υπουργείο Παιδείας μέσα από το νομοσχέδιο για την Παιδεία, όχι μόνο διατηρεί στο ακέραιο το νόμο 4589/19 (Προσοντολόγιο) για τον οποίο υπήρχαν την προηγούμενη περίοδο σφοδρές αντιδράσεις από τα εκπαιδευτικά σωματεία αλλά χειροτερεύει ακόμα περισσότερο τους όρους πρόσληψης για τους χιλιάδες αναπληρωτές – συμβασιούχους εκπαιδευτικούς. Η γραμματική και το συντακτικό του νομοσχεδίου, ο τύπος και το πνεύμα του οδηγούν στην αποψίλωση από το εκπαιδευτικό τοπίο του διδακτικού προσωπικού μέσα από τη δραματική μείωση προσλήψεων.

Πως γίνεται αυτό;

1. Με τις διατάξεις για την αύξηση των μαθητών ανά τάξη από 22 σε 25 για Νηπιαγωγεία και Δημοτικά αλλά και για τον καθορισμό του ανώτατου αριθμού μαθητών ανά τάξη στη Δευτεροβάθμια με Υπουργική Απόφαση -άρθρο 50- ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για τη μείωση των προσλήψεων.
2. Με τις διατάξεις -άρθρο 48- για «κατά προτεραιότητα» κάλυψη των κενών στα Ειδικά Σχολεία για την ΕΑΕ και των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων, έχουμε επί της ουσίας νομιμοποίηση των υπόλοιπων κενών στα σχολεία, που μπορεί να υπάρχουν μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Φανερώνουν την πρόθεση της κυβέρνησης να αφήσει τελικά ακάλυπτα χιλιάδες κενά σε Τμήματα Ένταξης, Παράλληλης Στήριξης, μαθήματα γενικής παιδείας κ.ά. Πρόκειται για ένα ακόμη σημείο του πολυνομοσχεδίου που αποκαλύπτει το μειωμένο αριθμό προσλήψεων αναπληρωτών στο νέο σχολείο Κεραμέως.  
3. Οι διατάξεις για την Παράλληλη Στήριξη -άρθρο 51– μετατρέπουν τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς σε εργαζόμενους “πασπαρτού”. Ο αναπληρωτής/ρια που προσλαμβάνεται στην Παράλληλη Στήριξη θα μπορεί με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή (και πάντα με το επιχείρημα των έκτακτων υπηρεσιακών αναγκών) να μετακινείται εντός Περιφέρειας σε οποιαδήποτε δομή ειδικής αγωγής χρηματοδοτείται από Ευρωπαϊκά κονδύλια (δηλαδή παντού)! Η απόλυτη ισοπέδωση κάθε έννοιας εργασιακών δικαιωμάτων.
4. Διατηρείται το πλαφόν των 120 μηνών στην προσμέτρηση της προϋπηρεσίας των αναπληρωτών και θεσμοθετούνται και νέοι “κόφτες” στην προϋπηρεσία: προσμέτρηση έως 60 μήνες στα δυσπρόσιτα -άρθρο 42- και κατάργηση της προϋπηρεσίας που αποκτήθηκε σε άλλον κλάδο -άρθρο 43.
5. Αντί να παρθούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης της διαβίωσης των εκτός του τόπου μόνιμης κατοικίας αναπληρωτών, τιμωρούνται με 2ετή ή 3ετή αποκλεισμό από τους πίνακες αν βρεθούν στην ατυχή θέση να αναγκαστούν να παραιτηθούν! Και σε αυτή την επιλογή οδηγούνται συνήθως γιατί υποχρεώνονται να κάνουν δηλώσεις περιοχών χωρίς να ξέρουν τα πανελλαδικά κενά ή η πρόσληψη γίνεται από Νοέμβρη έως και Απρίλη ακυρώνοντας κάθε οικογενειακό και επαγγελματικό προγραμματισμό τους. Επιπλέον, ο διορισμός τους μπορεί να γίνει σε περιοχές όπου δυσκολεύονται να ζήσουν με το μισθό τους, όπως τουριστικές περιοχές με υψηλά ενοίκια, χωρίς νοσοκομειακή περίθαλψη, ενώ έχουν οικογένειες με μικρά παιδιά ή ακόμα και προβλήματα υγείας για τα οποία δεν δικαιούνται άδειες όπως οι άλλοι εργαζόμενοι (π.χ. εγκυμοσύνη).
6. Μειώνεται κατά 25% το κονδύλι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Δαπανών του 2021 για προσλήψεις αναπληρωτών, κάτι που θα οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα κάλυψης των κενών την επόμενη χρονιά, που ούτως ή άλλως θα έχει αυξημένες ανάγκες, εξαιτίας μιας πιθανής επανεμφάνισης της πανδημίας του covid -19.
7. Στο Λύκειο μείωση κατευθύνσεων από 4 σε 3 και, επιπλέον, μείωση 2 ωρών ανά μάθημα κατεύθυνσης από 7 ώρες σε 5 (με ΥΑ). Αυτά δεν γίνονται, όπως θα όφειλαν, με παιδαγωγικά, μορφωτικά κριτήρια, αλλά με στόχο να μειωθούν τα «ολιγομελή» τμήματα που ανάγκασαν την κυβέρνηση να προσλάβει επιπλέον μερικές χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς. Στο όνομα των  δημοσιονομικών  περιορισμών  «κατά προτεραιότητα», θα στοιβάζονται οι μαθητές ο ένας πάνω στον άλλο, θα κλείνουν τμήματα ή και σχολεία και θα απολύονται χιλιάδες εκπαιδευτικοί.
8. Το Υπουργείο Παιδείας είναι σίγουρο ότι θα διευρύνει την «κάλυψη» σχολείων νησιωτικών και ορεινών περιοχών με εξ αποστάσεως «τηλεκπαίδευση» εκμεταλλευόμενο την κατάσταση, καθώς φέτος, σε Νίσυρο, Κάσο και Κάρπαθο υπήρξε εξ αποστάσεως στην αρχή της σχολικής χρονιάς άσχετα με την πανδημία. Είναι φανερό ότι η πρόσληψη εκπαιδευτικών για τα παιδιά των νησιωτών είναι γι’ αυτούς περιττό έξοδο!

            Μετά τις υποσχέσεις για διορισμούς από όλες τις ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας την τελευταία δεκαετία που βεβαίως δεν τηρήθηκαν, με συγκέντρωση ακριβοπληρωμένων προσόντων (ν. 4589/19), με περιπλάνηση απ’ άκρη σ’ άκρη σε όλη χώρα, κρατάνε ομήρους τους εκπαιδευτικούς στο μαρτύριο του Σίσυφου, που κάθε φορά που νόμιζε ότι πλησίαζε στην κορυφή κι ότι θα τα κατάφερνε, η πέτρα ξανακυλούσε κάτω.