Θαυμάστε την Γκαλίνα Ουλάνοβα στο ντουέτο της με τον Μιχαήλ Γκαμπόβιτς στα 1951, στο “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” του Προκόφιεφ, σε χορογραφία του Λεονίντ Λαβρόβσκι:
Και ως δασκάλα, στα 86! της χρόνια:
Από τις μεγαλύτερες – κατά γενική ομολογία – χορεύτριες μπαλέτου του 20ου αιώνα, η Ουλάνοβα άφησε εποχή με την ιδιαιτερότητα της προσέγγισής της, ανοίγοντας καινούργιους δρόμους στον κλασικό χορό.
Γεννημένη στην Αγία Πετρούπολη στα 1910, σπούδασε χορό υπό την καθοδήγηση της Αγριππίνας Βαγκάνοβα και της ίδιας της μητέρας της, μπαλαρίνας του ρώσικου αυτοκρατορικού μπαλέτου. Στα 1928 προσχώρησε στο θέατρο Μαριίνσκι, όπου ξεχώρισε για την ιδιαίτερη πλαστικότητα και τη σαγηνευτική σεμνότητα της κίνησής της.
Ο Κονσταντίν Στανισλάβσκι, γοητευμένος από το ερμηνευτικό της εκτόπισμα, της ζήτησε επανειλημμένα και πιεστικά να συμμετάσχει στις θεατρικές του παραγωγές, η καλλιτεχνική της πορεία μπήκε ωστόσο σε νέα τροχιά στα 1944, όταν, με την μεσολάβηση του Ιωσήφ Στάλιν – που συναισθάνθηκε την αξία του ταλέντου της, μεταπήδησε στο θέατρο Μπολσόι, όπου και παρέμεινε, χορεύοντας σαν πρίμα μπαλαρίνα για 16 συνεχή χρόνια.
Η Ουλάνοβα δεν υπήρξε μόνο μεγάλη χορεύτρια αλλά και μεγάλη ερμηνεύτρια, όπως της αποδόθηκε τόσο από τον σύγχρονό της συνθέτη Σεργκέι Προκόφιεφ, όσο και από τον διευθυντή της Φιλαρμονικής του Λένινγκραντ – επί πέντε 10ετίες – Γιεβγκένι Μραβίνσκι.
Ήταν μεταξύ των ελάχιστων χορευτών που τιμήθηκαν με το βραβείο του “Ήρωα της σοσιαλιστικής δουλειάς”, και η μόνη που τιμήθηκε δις. Της απονεμήθηκε επίσης ο υψηλότερος καλλιτεχνικός τίτλος, αυτός του “Καλλιτέχνη του λαού της Σοβιετικής Ένωσης”, και το βραβείο Στάλιν, – στα 1941, στα 1946, στα 1947 και στα 1950.
Υπηρέτησε ακούραστα τον κλασικό χορό, διδάσκοντας κι εμψυχώνοντας τις νεότερες γενιές των Ρώσων χορευτών και χορευτριών μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Άφησε την τελευταία της πνοή στα 1998 στη Μόσχα, σε ηλικία 88 χρονών.
Ο Σεργκέι Προκόφιεφ έχει πει για την Ουλάνοβα: “Είναι η ιδιοφυία του ρώσικου μπαλέτου, η ενσάρκωση της άπιαστης ψυχής του, της εμπνευσμένης ποιητικότητάς του. Η Ουλάνοβα μεταδίνει στην ερμηνεία της των κλασικών ρόλων ένα βάθος εκφραστικότητας που δεν είχαμε ξαναδεί στον κλασικό χορό τον 20ο αιώνα”.
Ο Γεβγκένι Μραβίνσκι: “Η εικόνα της Ουλάνοβα, ευγενικής, εύθραυστης και σοφής, μου δόθηκε στη διάρκεια της πρώτης νιότης μου, και ρίζωσε παντοτινά στην καρδιά και τη μνήμη μου. Κάθε συνάντηση με την Ουλάνοβα και την τέχνη της, κάθε ανάμνησή της, μου φέρνει έξαψη κι ευτυχία μαζί. Ευγνωμονώ τη μοίρα που την έφερε κοντά μας.
Ο Μωρίς Μπεζάρ: “Η Γκαλίνα Ουλάνοβα συνέλαβε τα πιο βαθιά μυστικά της τέχνης του χορού, καταφέρνοντας να ενώσει το συναίσθημα και την εξωτερίκευσή του σ’ ένα ενιαίο, αδιαίρετο σύνολο”.
Και ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ: “Μόνο αυτή, η κορυφαία χορεύτρια κλασικού μπαλέτου στον κόσμο, έμεινε αταλάντευτα προσηλωμένη στην επιλεγμένη πορεία της, πάντα μετριόφρων, πάντα σεμνά ντυμένη, απόλυτα απορροφημένη από τον χορό και εντελώς άτρωτη στις ίντριγκες του παρασκηνίου. Η εσωτερική της δύναμη, οι ανθρώπινες αρετές της, εξηγούν το γιατί παρέμεινε αγνή, ανέγγιχτη από την θορυβώδη καθημερινότητα της θεατρικής ζωής”.
Θέμις Αμάλλου