Μια συνάντηση παλαιών συμφοιτητών με έντονο συναισθηματικό και πολιτικό χαρακτήρα

Η Πολυτεχνική Σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης γιόρτασε φέτος τα 50 χρόνια λειτουργίας της, με εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στις 26 και 27 Οκτωβρίου 2024 στα αμφιθέατρα της Πολυτεχνικής Ξάνθη. Οι απόφοιτοι και φοιτητές όλων των γενεών συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν την ιστορία και την κληρονομιά της σχολής, με συγκίνηση να χαρακτηρίζει τις ομιλίες των πρώτων φοιτητών και διδασκόντων, αλλά και των σημερινών.

Η γιορτή περιλάμβανε και εκθέσεις ντοκουμέντων, καθώς και προβολές Power Point που κατέδειξαν τη δράση του Συλλόγου και τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις, όπως η κατάληψη ενάντια στο Ν. 815.

Παραθέτουμε ανταπόκριση από τον Ταξιάρχη Χρήστου και τον χαιρετισμό από τον Παύλο Αλεξίου στη συγκέντρωση των αποφοίτων.

*****

Εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις 26 και 27 Οκτώβρη στην Ξάνθη, για την συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση και λειτουργία της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Ήταν μία ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε, κυρίως οι πρώτες γενιές των φοιτητών, που εκείνα τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης συνέβαλαν στη λειτουργία της Πολυτεχνικής Σχολής.

Αναπόφευκτα οι θύμησες και τα συναισθήματα, εκτός από τις διαχρονικές -είναι αλήθεια- προσωπικές σχέσεις και φιλίες, σφραγίστηκαν από τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε σε μία πόλη της Θράκης την δεκαετία του 1970, το έντονο πολιτικό κλίμα των φοιτητικών μας χρόνων, τους αγώνες του φοιτητικού κινήματος στην Ξάνθη, αλλά και την επίδραση όλων αυτών στην προσωπική και συλλογική μας διαδρομή όλα τα επόμενα χρόνια.

Αυτό το κλίμα που εμείς το ονομάζουμε «ανυπότακτο πνεύμα της Ξάνθης» αποτυπώθηκε και στη μαζική, με πάνω από 250 άτομα, εκδήλωση στο αμφιθέατρο της Πολυτεχνικής Σχολής. Η πρωτοβουλία πάρθηκε διαδικτυακά και γρήγορα φάνηκε το ενδιαφέρον των συναδέλφων γι’ αυτή τη συνάντηση. Έξω από το χώρο της εκδήλωσης έγινε έκθεση γραπτών τεκμηρίων (Ανακοινώσεων του ΔΣ, Προκηρύξεων, Πρακτικών ΓΣ, φωτογραφιών κλπ), από ένα πλούσιο υλικό από τους αγώνες και τη φοιτητική μας ζωή, από το αρχείο του σ. Παύλου Αλεξίου.

Ο σ. Παύλος, μετά από συνεννόηση με συντρόφους και σε συντονισμό με συναδέλφους, παρουσίασε ενδιαφέροντα ντοκουμέντα από τη δράση και τους αγώνες του φοιτητικού συλλόγου στο Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου ήταν μέλος για αρκετά χρόνια. Ντοκουμέντα για τις θέσεις των φοιτητικών παρατάξεων και των πολιτικών κομμάτων και οργανώσεων για μια σειρά μικρούς και μεγάλους αγώνες που έγιναν εκείνα τα χρόνια στην Ξάνθη. Αγώνες για δωρεάν και καλύτερη σίτιση για όλους, ενάντια στο στήσιμο Πειθαρχικών Συμβουλίων, ενάντια στις διώξεις φοιτητών από καθηγητές, ενάντια στην κλιμάκωση της κρατικής τρομοκρατίας, για το Κυπριακό, την επανένταξη στο ΝΑΤΟ το 1980, ένταξη στην ΕΟΚ κλπ.

Εκείνος, όμως, ο αγώνας που ανέδειξε τη δυναμική του φοιτητικού κινήματος στην Ξάνθη ήταν αυτός ενάντια στον Ν. 815, που με μία σειρά από αντιδραστικές διατάξεις επιχείρησε να αλλάξει το χαρακτήρα των Πανεπιστημίων, να εντατικοποιήσει τις σπουδές, περιορίζοντας τις εξεταστικές περιόδους, καταργώντας τις μεταφορές μαθημάτων, χτυπώντας κάθε συλλογικότητα. Στην Ξάνθη έγινε η πρώτη κατάληψη σχολής μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, πυροδοτώντας ένα πρωτοφανές κύμα καταλήψεων σε όλα τα Πανεπιστήμια και μαζικές διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Ήταν ένας νικηφόρος αγώνας που οδήγησε για πρώτη φορά σε κατάργηση νόμου.

Στον αγώνα αυτόν, όπως σε κάθε κρίσιμο αγώνα, αντιπαρατέθηκαν δύο γραμμές. Αυτή της συνδιαλλαγής και των «προοδευτικών μεταρρυθμίσεων» που εκφράστηκε από ΠΑΣΠ, ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ και αυτή της σύγκρουσης με αίτημα αιχμής «ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 815» που εκφράστηκε από συνδικαλιστικές παρατάξεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς ΠΠΣΠ, ΠΕΑΣ, ΑΑΣΠΕ, ΑΥΤΟΝΟΜΟΙ και ΧΣΚ. Η δυναμική των γεγονότων ήταν τόσο ισχυρή που και αυτοί που διαφωνούσαν πχ με την κατάληψη δεν πήγαν κόντρα, τουλάχιστον στη σχολή μας. Για τη σχολή μας, τα ντοκουμέντα που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση ήταν συντριπτικά και ο καθένας μπορούσε αβίαστα να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Αποτιμώντας μετά από τόσα χρόνια τα όσα ζήσαμε σαν φοιτητές στη Ξάνθη, κοινή φάνηκε να είναι η πεποίθηση ότι το ισοζύγιο είναι πολύ θετικό. Από τις συζητήσεις φάνηκε ότι όλοι μας, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, εξοπλιστήκαμε με εφόδια που μας φάνηκαν χρήσιμα στην ζωή μας. Η κοινή μας αυτή αναφορά είναι που έχει σφυρηλατήσει και συντηρεί τόσες δεκαετίες τώρα σχέσεις συντροφικές, συναγωνιστικές, φιλικές, οικογενειακές. Αυτό νομίζουμε ότι είναι ένα μεγάλο κέρδος. Γι’ αυτό πολλοί περιμένουν την επόμενη συνάντηση και την πιο ολοκληρωμένη καταγραφή της ιστορίας του φ.κ. στην Ξάνθη αυτής της περιόδου, μέσα από τον περαιτέρω εμπλουτισμό του υπάρχοντος αρχειακού υλικού.

Ταξιάρχης Χρήστου

50 χρόνια από την λειτουργία της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης

Χαιρετισμός από τον Παύλο Λ. Αλεξίου
σε συγκέντρωση των αποφοίτων στο Αμφιθέατρο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών στις 26/10/2024*

Εισαγωγή

Συνάδελφοι και συναδέλφισσες, συναγωνιστές και συναγωνίστριες, φοιτητές και φοιτήτριες της Σχολής, φίλοι και φίλες, Ξανθιώτες και Ξανθιώτισσες

Καλώς ανταμωθήκαμαν πάλι και να περάσουμε όμορφα αυτές τις μέρες.

Είναι μοναδικό αυτό το φαινόμενο, που συμβαίνει με τους αποφοίτους της Πολυτεχνικής Ξάνθης, και ίσως δεν συμβαίνει σε άλλο Πανεπιστήμιο, κάθε 10 χρόνια να έρχονται από διάφορα μέρη της Ελλάδας και να συναντιούνται σαν τους Δρυίδες στην Ξάνθη της καρδιάς μας, που φάνταζε κάποτε σαν γαλατικό χωριό, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν υπόγεια ρεύματα που συνδέουν όλον αυτόν τον κόσμο μεταξύ του και υπόγεια ρεύματα που τον συνδέουν με την πόλη της Ξάνθης.

Για το αντάμωμα αυτό πρέπει πρώτα-πρώτα να ευχαριστήσουμε ξανά, όπως κάναμε και στα 40χρονα, την τροφό μας, την πόλη της Ξάνθης και τους Ξανθιώτες που εκείνα τα χρόνια μας καλοδέχτηκαν και παρά τη δική μας έντονη ριζοσπαστικοποίηση, μας αγκάλιασαν και δημιουργήσαμε ισχυρούς δεσμούς μαζί τους.

Πολλοί απ’ αυτούς βρέθηκαν αλληλέγγυοι στο πλευρό μας ή ακόμη και μάρτυρες σε δίκες, αναφέρουμε ενδεικτικά κάποιους: Χάρης Παρασκευόπουλος, Ηλίας Πολυχρονιάδης, Απόστολος Στοΐδης, Παρασκευάς Παρασκευόπουλος, Στάθης Ασβεστόπουλος, Γρηγόρης Ζαρωτιάδης και άλλοι.

Θα θέλαμε να θυμηθούμε και φωτισμένους ακαδημαϊκούς μας δασκάλους. Τους θυμόμαστε όμως. όχι με κακία, αλλά με πικρία, αφού τους είχαμε απέναντί μας, σαν μηνυτές ή σαν μάρτυρες κατηγορίας σε δίκες.

Να ευχαριστήσουμε τον Τζέρυ, τον Δώσσα που είναι, σε εθελοντική βάση, η «ψυχή» αυτών των διοργανώσεων και όσους βοήθησαν για να γίνουν αυτές οι εκδηλώσεις, τη Διοίκηση της Σχολής και το Δήμο της Ξάνθης που μας διέθεσαν τους χώρους για τις εκδηλώσεις μας.

Στο Power Point που θα παρουσιάσουμε θα αναφερθούμε στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της Σχολής, στη δράση του Συλλόγου των φοιτητών και των αγώνων του φ.κ., εστιάζοντας στην κατάληψη ενάντια στο Ν. 815, που είναι ο μοναδικός νόμος του ελληνικού κράτους που καταργήθηκε, αλλά θα αναφερθούμε συνοπτικά στις δίκες και στα Πειθαρχικά.

Όπως θα διαπιστώσετε, θα γίνει προβολή, με έναν αντικειμενικό, δημοσιογραφικό θα λέγαμε τρόπο, όλων των απόψεων, χωρίς προσπάθεια αξιολόγησης, ιεράρχησης ή πολιτικής καταξίωσης μιας άποψης και στη συνέχεια ο καθένας ή η κάθε μια ας τοποθετηθεί ή ας βγάλει τα συμπεράσματά του.

Στόχος μας, σε αυτή τη φάση δεν είναι η αντιπαράθεση αλλά η παράθεση στοιχείων

Μέσα από τις εκδηλώσεις αυτές, σήμερα, αύριο και μεθαύριο, πέρα από το όμορφο αντάμωμα, πέρα από το ότι θα αναπολήσουμε τα «γλυκά χρόνια της νιότης μα», καλό είναι να προκύψει και ένα πολιτικό μήνυμα που συνοψίζεται στη φράση «η ιστορία διδάσκει και εμπνέει», πως οι αγώνες εκείνης της περιόδου, το «ανυπότακτο πνεύμα» της Ξάνθης τροφοδότησε και τροφοδοτεί και επόμενους αγώνες.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα τα γραπτά ιστορικά τεκμήρια που θα προβληθούν, τις μνήμες που θα κατατεθούν και τις διαφορετικές γραμμές που θα φανεί ότι αντιπαρατέθηκαν, θα πρέπει συνοπτικά να αναφερθούμε στο κλίμα και στις συνθήκες της εποχής:

• Λειτουργία της Σχολής ένα χρόνο μετά το Πολυτεχνείο. Έντονη πολιτικοποίηση
• Το 1975, γίνεται το 1^ο Εθνικό Συνέδριο της ΕΦΕΕ, μετά τη χούντα, με οργανωτική δομή και πολιτική αίγλη
• Εισβολή και κατοχή της Κύπρου, το 1974 έξοδος και επανένταξη το 1980 στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, υπογραφή Συμφωνίας σύνδεσης με ΕΟΚ

Στην Πολυτεχνική Σχολή Ξάνθης

• Μικρός αριθμός φοιτητών 100 την πρώτη χρονιά, άλλοι τόσοι την δεύτερη, που με τις μεταγραφές μείναμε λιγότεροι. Στενές, δυνατές, φιλικές, οικογενειακές, συντροφικές πολιτικές σχέσεις, που κρατάνε μέχρι σήμερα, διαμονή στις εστίες, φαγητό στη λέσχη, σινεμά, ταβέρνα (Χασάν, Λευτέρης), ντισκοτέκ, «μιχ-μιχ», πρωινός πατσάς, γάλα «ΡΟΔΟΠΗ», πολλά αγόρια, λίγα κορίτσια, ερωτικές σχέσεις με κορίτσια της πόλης ή με την κοριτσοσχολή της Νομικής Κομοτηνής
• Πέρα από τα δυο πρώτα χρόνια, στα επόμενα, δεδομένης της ισορροπίας των απόψεων στο ΔΣ, δεν υπήρχε Πρόεδρος, με αποτέλεσμα τα 9 ή 11 μέλη του ΔΣ να είναι ισότιμα και να εκπροσωπούν τον Σύλλογο σε διάφορες περιπτώσεις
• Πολύ συχνές ΓΣ για φοιτητικά ζητήματα αλλά και εθνικά (Κύπρος, ΝΑΤΟ, εθνικές επέτειοι, τρομοκρατία), διεθνή και άλλα (ακόμη και για UFO), εκδρομές, πολιτιστικές εκδηλώσεις, σε συνεργασία με φορείς της Ξάνθης. Να θυμηθούμε εδώ τον Στέφανο Ιωαννίδη και τα «Θρακικά Χρονικά», τον Θανάση το Μουσόπουλο και την ΦΕΞ.
• Νέοι καθηγητές, με πολύ συντηρητικές μέχρι ακραίες απόψεις, εκλεγμένοι με διαδικασίες που ο Σύλλογος κατήγγειλε, σε μια Σχολή χωρίς προσωπικό, υποδομές, εργαστήρια και εξοπλισμό, ήθελαν να εφαρμόσουν ξένα, αυταρχικά μοντέλα της Εσπερίας.

Ας ξεκινήσουμε όμως και αν κουράσουμε, μπορεί ο Τζέρρυ ή το ακροατήριο χωρίς φόβο, να μας το επισημάνει για να περικόψουμε ή να επισπεύσουμε

Ο υπότιτλος της παρουσίασης είναι: «Μια σπίθα μπορεί ν’ ανάψει φωτιά μέσα στον κάμπο – Οι αγώνες μπορεί να νικήσουν», γιατί η κατάληψη της Ξάνθης στις 4 Δεκέμβρη 1979 ήταν η πρώτη που, μαζί με τις ανάλογες κινητοποιήσεις σε όλα τα Παν/μια της χώρας, είχαν ένα νικηφόρο αποτέλεσμα για το φοιτητικό και λαϊκό κίνημα. Η Ξάνθη ήταν αναφορά σε όλη τη χώρα.

Απόλογος

Αυτό που παρουσιάσαμε είναι ένα μέρος από το αρχείο μου, ψηφίδες από τη ζωή και τους αγώνες στα πρώτα χρόνια της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης που μπορεί να συμπληρωθεί από συναδέλφους, να αναρτηθεί στο διαδίκτυο και μέχρι τα 60χρονα να γίνει ένα ωραίο λεύκωμα.

Σήμερα στα πενήντα χρόνια της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης εκείνο που μπορούμε να υποσχεθούμε και να ευχηθούμε είναι ότι θα συνεχίσουμε, όσο ακόμη μπορούμε, με τον τρόπο του ο καθένας, τον ωραίο αγώνα που ξεκινήσαμε τότε.

Για μια καλύτερη ζωή
Για ένα καλύτερο Πανεπιστήμιο

Το μήνυμά μας προς τους φοιτητές, τους νέους συναδέλφους μας:
Αντισταθείτε! Οργανωθείτε! Παλέψτε!

Ευχαριστούμε όλους όσους μας βοήθησαν εκείνα τα δύσκολα χρόνια
Ξάνθη σε ευχαριστούμε
Υγεία, Δύναμη, Δουλειά και Καλή Αντάμωση στα εξηντάχρονα
Ανυπότακτο πνεύμα Ξάνθης πάντα
Οι μηχανικοί δεν σκύβουν το κεφάλι μαζί με τον λαό αντίσταση και πάλη.

Γεια σας και χαρά σας.

*Παύλος Λ. Αλεξίου, Πολιτικός Μηχανικός, με έτος εισαγωγής 1975, μέλος για αρκετά χρόνια του 1^ου Δ. Σ. του Συλλόγου Φοιτητών, pavlosalexiou@hotmail.com