Χρήστος Κάτσικας

ΓΙΑ ΠΕΡΙΠΟΥ 60.000 ΚΕΝΑ ΘΡΙΑΜΒΟΛΟΓΟΥΝ ΟΤΙ ΘΑ ΔΙΟΡΙΣΟΥΝ 5.000 ΜΟΝΙΜΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

Ρεκόρ δεκαετίας στις αποχωρήσεις εκπαιδευτικών  

            Ρεκόρ δεκαετίας αναμένεται να έχουμε φέτος στον αριθμό παραιτήσεων εκπαιδευτικών καθώς αναμένεται να ξεπεράσουν τις 8.000!

            Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι φέτος αυξήθηκαν σημαντικά οι παραιτήσεις σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές. Για παράδειγμα στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι αιτήσεις παραίτησης ανέρχονται  σε 3.708 αριθμός υπερδιπλάσιος από πέρσι και πολλαπλάσιος σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.

            Πολύ μεγαλύτερος αριθμός παραιτήσεων αναμένεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Οι πληροφορίες είναι ότι οι καθηγητές που κατέθεσαν φέτος αίτηση παραίτησης είναι υπερδιπλάσιοι από πέρσι και ξεπερνούν τις 5.000!

            Σχετικά με τις παραιτήσεις εκπαιδευτικών υπενθυμίζουμε ότι από το 2010 μέχρι και τον Μάρτη του 2021 οι συνολικές αποχωρήσεις των εκπαιδευτικών από την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ξεπερνούν τις 47.000 ενώ οι μόνιμοι διορισμοί την ίδια περίοδο (αν εξαιρέσουμε την ειδική αγωγή) μόλις κάλυψαν το 6% των αποχωρήσεων.

            Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι και ο αριθμός ρεκόρ των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών την τρέχουσα σχολική χρονιά που ξεπερνά ήδη τις 52.000 παρόλο τους αλλεπάλληλους «κόφτες» προσωπικού στη δημόσια εκπαίδευση.

Οι μόνιμοι διορισμοί σταγόνα στον ωκεανό!

            Εντός του 2021 αναμένεται, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργείου Παιδείας να ολοκληρωθεί το πρώτο «κύμα» μόνιμων διορισμών εκπαιδευτικών, καθώς από 10.500 προσλήψεις συνολικά, στους επόμενους μήνες αναμένεται να πραγματοποιηθούν οι 5.250.

            Η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, από το βήμα της Βουλής ανακοίνωσε 5.250 μόνιμες προσλήψεις – διορισμούς για το σχολικό έτος 2020-2021 και άλλες 5.250 το σχολικό έτος 2021-2022. «Oι μόνιμοι αυτοί διορισμοί, καλύπτουν σημαντικές ανάγκες του εκπαιδευτικού μας συστήματος», σημείωσε η υπουργός Παιδείας.

            Ποιες, όμως, αλήθεια σημαντικές ανάγκες του εκπαιδευτικού συστήματος θα καλύψουν οι μόνιμοι διορισμοί 5.250 εκπαιδευτικών όταν τα κενά τη νέα σχολική χρονιά θα πλησιάζουν τις 60.000; Πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει το εκπαιδευτικό μας σύστημα όταν ήδη το 29% του συνόλου των εκπαιδευτικών που υπηρετούν στην Εκπαίδευση της χώρας είναι αναπληρωτές; (Συγκεκριμένα, σε απόλυτους αριθμούς οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί ανέρχονται σε περίπου 53.000 άτομα, ενώ οι μόνιμοι σε  περίπου 131.000)

            Είναι φανερό ότι η εξαγγελία της Υπουργού Παιδείας να πραγματοποιηθεί η πρώτη φάση διορισμών (5.250 από τις 10.500 προσλήψεις που προβλέπονται συνολικά) πριν την έναρξη του σχολικού έτους, δεν καλύπτει ούτε στο ελάχιστο τα πραγματικά κενά.

            Για τη στοιχειώδη κάλυψη των πολύ σοβαρών κενών με μόνιμο προσωπικό πρέπει άμεσα να γίνουν σε μία φάση οι 10.500 διορισμοί και πριν την έναρξη του νέου σχολικού έτους για να περιοριστεί σε κάποιο βαθμό μόνο το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού.

Τα τελευταία χρόνια, οι ελαστικές μορφές εργασίας αυξάνονται συνεχώς στη δημόσια εκπαίδευση

            Βρισκόμαστε στην εποχή των αναπληρωτών «νομάδων εκπαιδευτικών», η επινόηση των οποίων καταργεί την παιδαγωγική σχέση και την αφοσίωση, που είναι απαραίτητες στην εκπαίδευση, η οποία είναι προφανέστατο ότι έχει ανάγκη από μόνιμους διορισμούς κι όχι από πλανόδιους εκπαιδευτικούς για να κλείνουν τρύπες του συστήματος.

            Το σχολικό έτος 2011-2012 το ποσοστό των αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών επί των μόνιμων εκπαιδευτικών ήταν 8%, για να φτάσουμε το 2015-2016 στο 14%, ενώ για τη νέα σχολική χρονιά το ποσοστό θα είναι στο τέλος της χρονιάς περίπου 29%!

            Έτσι η αναλογία μόνιμου και ελαστικά εργαζόμενου προσωπικού (αναπληρωτές-ωρομίσθιοι) μεταβάλλεται κάθε χρόνο και περισσότερο υπέρ των αναπληρωτών, δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο το εργασιακό μοντέλο που αργά και συστηματικά εμπεδώνεται στις σχολικές μονάδες.

            Είναι φανερό ότι από το 2010 μέχρι σήμερα όλες οι πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας έχουν επέμβει στις ζωές των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, του πιο αδύναμου κρίκου στην αλυσίδα της εκπαίδευσης.

            Στην τελευταία έκθεσή του ΟΟΣΑ «Για ένα λαμπρό μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα» (2018) το ζήτημα των διορισμών και της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού έχει κεντρική θέση. Το παρακάτω απόσπασμα είναι ενδεικτικό της αντίληψης που έχει για το θέμα της στελέχωσης των σχολείων με εκπαιδευτικούς και για τον τρόπο επίλυσής του:  «Η επίλυση του προβλήματος των λιγότερων οργανικών θέσεων ήταν ευφυής (!) και από διοικητική και από οικονομική άποψη. Η εναλλακτική λύση ήταν η χρήση αναπληρωτών εκπαιδευτικών, με τη συμφωνία και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (…) Δεν μισθοδοτούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κι έτσι –από μια μακροοικονομική άποψη- δεν αποτελούν μια επιπλέον μακροχρόνια επιβάρυνση του εθνικού προϋπολογισμού».

            Ο ΟΟΣΑ λοιπόν, διαφωνούσε με τον μόνιμο διορισμό εκπαιδευτικών «ως δαπανηρή επιλογή που αναπαράγει τις σημερινές “ακαμψίες” του μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού που δεν αξιολογείται» και πρότεινε νέες, ακόμα πιο ευέλικτες και ελαστικές σχέσεις εργασίας. Ο ΟΟΣΑ είναι σαφής στην κυνικότητά του: «Οι ελληνικές αρχές πρέπει να χρησιμοποιήσουν την κρίση για την εφαρμογή μακροπρόθεσμων λύσεων, οι οποίες ενδέχεται να μην είναι διαθέσιμες υπό διαφορετικές συνθήκες. Δύο τέτοιες πιθανές λύσεις είναι: α. Εισαγωγή πολλών κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων, παράλληλα με την κατηγορία των οργανικών θέσεων, και β. Αλλαγή των ισχυόντων κανόνων όσον αφορά την απασχόληση των δημοσίων υπαλλήλων».

Οι ανομολόγητοι στόχοι

            Ποιος είναι ο στόχος;

            Πρώτον, με τις διαφορετικές εργασιακές σχέσεις στον ίδιο χώρο να παγιωθούν σταδιακά οι χειρότερες για όλους ως φυσικό γεγονός. Δεύτερον, με το τέλος του ΕΣΠΑ και αφού έχει γίνει η «βρόμικη δουλειά», με ένα νέο «τέντωμα» του ωραρίου των εκπαιδευτικών, με μείωση των σχολικών μονάδων (μέσω των νέων συγχωνεύσεων αλλά και του εξοστρακισμού χιλιάδων μαθητών από Λύκεια και ΕΠΑΛ) και με τη γενίκευση της «κινητικότητας» να μειωθούν οι εκπαιδευτικοί που απαιτούνται για τη λειτουργία των σχολείων.