ο 1971, ο Ελία Καζάν μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το ομώνυμο θεατρικό έργο του Τένεσι Ουίλιαμς, «Λεωφορείον ο Πόθος». Το φιλμ τιμήθηκε με τέσσερα Βραβεία Όσκαρ, ενώ το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου, το έχει κατατάξει στην 45η θέση, στη λίστα με τις 100 καλύτερες αμερικανικές ταινίες όλων των εποχών. 70 χρόνια μετά, ξαναβλέπουμε την εμβληματική ταινία, η οποία βρίσκεται διαθέσιμη δωρεάν στον διαδίκτυο ιστότοπο Internet Archive.

Η Μπλανς Ντιμπουά, μια μοναχική και νευρωτική δασκάλα, φτάνει στη Νέα Ορλεάνη, στο σπίτι της αδελφής της Στέλα, που ζει με τον οξύθυμο σύζυγό της Στάνλεϊ Κοβάλσκι. Η ωμότητα του Στάνλεϊ δημιουργεί σύγχυση στην εύθραυστη ψυχή της Μπλανς, η οποία προσπαθεί να δημιουργήσει τη δική της πραγματικότητα μέσα σε μια άγρια καθημερινότητα. Όμως, η Μπλανς κρύβει κάποιο μυστικό. Εάν φανερωθεί, ο κόσμος της θα καταρρεύσει.

Το «Λεωφορείο ο Πόθος» (A Streetcar Named Desire), σε σκηνοθεσία του Ηλία Καζάν και σε σενάριο του Τένεσι Ουίλιαμς, είναι βασισμένο στο βραβευμένο με «Πούλιτζερ» ομότιτλο θεατρικό του έργο. Η παρακμή και οι σκοτεινοί πόθοι στον Αμερικανικό Νότο, παρουσιάζονται στην μεγάλη οθόνη μέσα από μία αριστοτεχνική διασκευή ενός διαχρονικού θεατρικού έργου.

Μία θρυλική ταινία με τέσσερα κερδισμένα Όσκαρ και ακόμη οχτώ Υποψηφιότητες – Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου στη Βίβιαν Λι, Β΄ Ανδρικού Ρόλου στον Καρλ Μάλντεν, Β΄ Γυναικείου Ρόλου στην Κιμ Χάντερ και Όσκαρ Καλύτερης Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και Σκηνικών, στους Ρίτσαρντ Ντέι και Τζορτζ Χόπκινς.

Για την ιστορία, αξίζει να σημειώσουμε ότι από την τετράδα των πρωταγωνιστών, ο Μάρλον Μπράντο ήταν ο μοναδικός που δεν τιμήθηκε με το Βραβείο Όσκαρ για την ερμηνεία, το οποίο το κέρδισε ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ για τον ρόλο του στην ταινία, «Η Βασίλισσα της Αφρικής», ενώ το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, απονεμήθηκε στο φιλμ, «Ένας Αμερικανός στο Παρίσι».

Το φιλμ «Λεωφορείο ο Πόθος», κέρδισε επίσης μία Χρυσή Σφαίρα, στην Κατηγορία Καλύτερου Β΄ Γυναικείου Ρόλου, για την Κιμ Χάντερ αλλά και δύο βραβεία στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας του 1951, για τον σκηνοθέτη Ηλία Καζάν και την πρωταγωνίστριά του, Βίβιεν Λι.

Στην αρχική απροθυμία του Καζάν να αναλάβει την κινηματογραφική διασκευή ενός θεατρικού που είχε ήδη σκηνοθετήσει με επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ, καταλυτική θα αποδειχθεί η προτροπή του στενού του φίλου, Τένεσι Ουίλιαμς. Το αριστούργημα του τελευταίου, παρείχε ένα πλούσιο δραματικό έδαφος για κινηματογραφική διασκευή, παρότι η ταινία θεωρήθηκε προκλητική και ανήθικη από μερίδα κριτικών, την εποχή εκείνη.

Ο Καζάν θα διατηρήσει τη γενική μορφή του θεατρικού έργου και θα αυξήσει την ένταση και αυστηρότητα των βασικών σκηνών σε κλειστούς χώρους, χρησιμοποιώντας μεσαίες, κοντινές αλλά και σε πρώτο πλάνο λήψεις.

Η μοναδική απόκλιση από τον αρχικό θίασο του θεατρικού έργου είναι η Βίβιαν Λι, την οποία επέβαλε στον Καζάν ο παραγωγός Τσαρλς Φέλντμαν, θέλοντας μία δοκιμασμένη σταρ στον ρόλο της Μπλανς Ντιμπουά με το κρυμμένο παρελθόν.

Φιλοξενούμενη στην έγκυο αδερφή της, η Μπλανς σύντομα εξελίσσεται σε θήραμα του κτηνώδη κουνιάδου της (Μάρλον Μπράντο). Ο μυώδης Μπράντο επανεφευρίσκει την υποκριτική του αμερικανικού κινηματογράφου στα πρότυπα της «Μεθόδου» του Actors Studio με την ιδρωμένη απεικόνιση του πρωτόγονου Στάνλεϋ Κοβάλσκυ, εξαιρετικά επιδραστική στις επερχόμενες γενιές. Το λαρυγγικό ουρλιαχτό του καθώς λέει το όνομα «Στέλλα» παραμένει ένας από τους πιο γνωστούς θρήνους, που αποτυπώθηκαν στην μεγάλη οθόνη.

Λεωφορείον ο Πόθος / A Street Car Named Desire
Σκηνοθεσία: Ελία Καζάν
Σενάριο: Τενεσί Γουίλιαμς, Οσκαρ Σολ
Πρωταγωνιστούν: Βίβιεν Λι, Μάρλον Μπράντο, Κιμ Χάντερ, Καρλ Μόλντεν
Φωτογραφία: Χάρι Στράντλινγκ Σίνιορ
Μοντάζ: Ντέιβιντ Γουάιζμπαρτ
Μουσική: Αλεξ Νορθ
Έτος Παραγωγής: 1951
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 122 λεπτά

Η ταινία «Λεωφορείον ο Πόθος / A Street Car Named Desire» (1951) του Ελία Καζάν, βρίσκεται διαθέσιμη δωρεάν στον ιστότοπο Internet Archive, το οποίο αποτελεί μία αμερικανική ψηφιακή βιβλιοθήκη που έχει ως αποστολή την καθολική πρόσβαση σε όλες τις γνώσεις.

Γιώργος Ρούσσος

πηγή: tvxs

Η ταινία κυκλοφορεί και με ελληνικούς υπότιτλους εδώ