Με πλειστηριασμό απειλούνται οι ιδιοκτήτες 700.000 ακινήτων, μετά από σχετική απόφαση του Αρείου Πάγου τον περασμένο Φλεβάρη, που τάσσεται (με ισχυρή, μάλιστα, πλειοψηφία: 56-9) υπέρ των εκπροσώπων των funds (εταιρειών διαχείρισης/servicers), δίνοντάς τους το δικαίωμα να προχωρούν σε πλειστηριασμούς υποθηκευμένων σπιτιών, ακόμα και αν αποτελούν πρώτη κατοικία των δανειοληπτών. Τα εν λόγω ενυπόθηκα ακίνητα, αξίας 45 δισ. ευρώ, κινδυνεύουν να βγουν στο «σφυρί» με ταχύτατες διαδικασίες και χωρίς ουσιαστικά να έχουν οι ιδιοκτήτες τους δυνατότητα νομικής άμυνας, καθώς οι δανειακές τους συμβάσεις και τα υποθηκευμένα ακίνητα έχουν πωληθεί από τις τράπεζες στα funds (για ελάχιστα ποσά χρημάτων). Αξιοσημείωτη ήταν η ταχύτητα με την οποία ελήφθη η απόφαση, καθώς το θέμα συζητήθηκε αρχικά στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου μόλις στις 26 Ιανουαρίου. Ήδη από το Φλεβάρη που πάρθηκε η απόφαση -η οποία αφορούσε και την πρώτη κατοικία- έδινε το περιθώριο στα δικαστήρια όλης της Ελλάδας να μην προχωρούν σε ανακοπές πλειστηριασμών, έως ότου δημοσιοποιηθεί. Την ίδια στιγμή, η συνεχής αύξηση των επιτοκίων με αποφάσεις της ΕΚΤ, θέτει ολοένα και περισσότερους δανειολήπτες υπό τον κίνδυνο να «κοκκινίσουν» τα δάνειά τους. Σύμφωνα, δε, με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, οι ρυθμίσεις έφτασαν μόλις τις 3.323 από το σύνολο των 47.600 αιτήσεων, ποσοστό λίγο κάτω από 7%. Όσο για την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών…αυτή θα γίνεται πράξη μέσω του Φορέα Αξιοποίησης Ακινήτων, με τους δανειολήπτες να μπορούν να μένουν στο σπίτι τους, πληρώνοντας ενοίκιο και μετά το πέρας μιας 12ετίας να δύνανται να το επαναγοράσουν σε προσυμφωνημένη τιμή. Να σημειωθεί εδώ, ότι μετά και την εκτίναξη του πληθωρισμού, τα εισοδηματικά κριτήρια για να θεωρηθεί κανείς ευάλωτος είναι υπερβολικά χαμηλά (και άρα πολύ αμφίβολη η δυνατότητα των εν λόγω ευάλωτων νοικοκυριών να πληρώσουν ακόμα και το επαίσχυντο «ενοίκιο»). Ενδεικτικό δε, της κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει τα λαϊκά στρώματα, είναι το γεγονός ότι ένα στα τρία δάνεια τα οποία είχαν ρυθμιστεί τον προηγούμενο χρόνο έχουν «κοκκινίσει» εκ νέου.

Μια καλοστημένη επιχείρηση…

Ως το τέλος του 2023 εκτιμάται ότι θα έχουν εκπλειστηριαστεί περίπου 40.000 ακίνητα. Και αυτά έρχονται να προστεθούν στα πάνω από 17.620 ακίνητα που βγήκαν σε πλειστηριασμό στο πρώτο εξάμηνο του 2022, με τους 4.190 απ’ αυτούς τους πλειστηριασμούς, μάλιστα, το 1/3 δηλαδή, να «ευδοκιμούν» και τα σπίτια να αλλάζουν χέρια. Σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών το 32% των στεγαστικών δανείων, το 37% των καταναλωτικών και το 35% των επιχειρηματικών δανείων δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν ή κινδυνεύουν να «κοκκινήσουν». Η ονομαστική αξία των «κόκκινων» δανείων που διαχειρίζονται οι «Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις» (ΕΔΑΔΠ), έχει ξεπεράσει τα 87,6 δισ. ευρώ, ενώ κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους ο όγκος τους αυξήθηκε κατά 7,9 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το τέλος του 2021. Τα εκπλειστηριαζόμενα ακίνητα έχουν χαμηλότερη τιμή εκκίνησης, σε σχέση με το να τα αποκτούσε κάποιος απευθείας από την αγορά, με αρμόδιες πηγές να εκτιμούν πως σταδιακά θα αυξηθεί το ενδιαφέρον επενδυτών, Ελλήνων, αλλά και ξένων…

Το ύψος των κερδών που θα αποκομίσει μια χούφτα ντόπιων και πολυεθνικών «επενδυτικών σχημάτων» τύπου «Πάτση» από τους πλειστηριασμούς, υπολογίζονται σε περισσότερα από 40 δισ. ευρώ, καθώς αγοράζοντας σε αξίες μειωμένες πάνω κάτω στο 30% της συνολικής αξίας των δανείων και των απαιτήσεων, διεκδικούν την αποπληρωμή στο 100% της δανειακής υποχρέωσης από τους δανειολήπτες. Τράπεζες, funds και servicers επέλεγαν τον νόμο του 2003 (της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ), καθώς δεν τους επέβαλε να υποβάλουν αιτιολογημένη πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες, όπως προέβλεπε ο μεταγενέστερος νόμος του 2015. Επίσης, ο νόμος του 2003 ορίζει πως όσα έσοδα αποκτήσουν από τη διαχείριση των κόκκινων δανείων είναι καθαρό αφορολόγητο (!) κέρδος.

Το χρονικό μιας καλοστημένης επιχείρησης…

Η απόφαση, βέβαια, της κατά τα άλλα “αμερόληπτης” δικαιοσύνης, μόνο κεραυνό εν αιθρία δε θυμίζει…

2015-2016

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ ψηφίζει τους επαίσχυντους νόμους 4353/2015 και 4389/2016 με τους οποίους ανοίγει ο δρόμος για να εισβάλουν τα ξένα funds και να αγοράζουν ελεύθερα «κόκκινα δάνεια», ενώ νομιμοποιούνται οι εταιρίες διαχείρισης (servicers) να διενεργούν δικαστικές και εξώδικες ενέργειες επί των απαιτήσεων που τους μεταβιβάστηκαν, συμπεριλαμβανομένης και της διενέργειας πλειστηριασμού.

Μάης 2017

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθετεί τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, μέτρο που στοχεύει στην αποφυγή των αγώνων για παρεμπόδιση των πλειστηριασμών στον τόπο διεξαγωγής τους.

Δεκέμβρης 2017

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (με τις ευλογίες και των ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) θεσμοθετεί την αυτεπάγγελτη δίωξη όσων παρακωλύουν τη διεξαγωγή πλειστηριασμών, ανεξάρτητα εάν διεξάγονται σε ειρηνοδικεία ή ηλεκτρονικά σε συμβολαιογραφικά γραφεία. Σύμφωνα με την τροπολογία που ψηφίστηκε, «οι νομοθετικές ρυθμίσεις υπαγορεύονται από λόγους υπέρτερου δημοσιονομικού και δημοσίου συμφέροντος που αποσκοπούν αφενός στη στήριξη και προστασία της εθνικής οικονομίας μέσω της ακώλυτης διενέργειας των πλειστηριασμών ως μέσον ενίσχυσης της ρευστότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και αποφυγής ανάγκης νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αφετέρου στην εξασφάλιση της έννομης προστασίας των συμβολαιογράφων που διενεργούν πλειστηριασμούς ως υπάλληλοι αυτών».

Γενάρης 2018

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, υπουργός οικονομικών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, καταθέτει τροπολογία που επιτρέπει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και για χρέη στο δημόσιο.

Φλεβάρης 2019

Στα πλαίσια της «μεταμνημονιακής εποπτείας», οι εκπρόσωποι των δανειστών απαιτούν εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έγινε κυβέρνηση υποσχόμενος -μεταξύ πολλών άλλων- και ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες και πρωτοστατούσε υποτίθεται στο κίνημα «δεν πληρώνω», προετοιμάζει μαζί με τραπεζίτες και δανειστές το νέο πλαίσιο, για τους πλειστηριασμούς λαϊκών κατοικιών. Ο επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς, Χ. Μεγάλου, υπογράμμιζε, μεταξύ άλλων, τον «ανταγωνισμό» και το «ενδιαφέρον» πολλών funds για αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Γενάρης 2020

Η κυβέρνηση της Δεξιάς παίρνοντας τη σκυτάλη από τον ΣΥΡΙΖΑ, παραπέμπει σε δίκη τον πρώην πρόεδρο της ΛΑΕ, Π. Λαφαζάνη, και τους Α. Μαυρομμάτη, Λεωνίδα και Ηλία Παπαδόπουλο, μέλη του κινήματος «ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ» για τη συμμετοχή τους σε κινητοποιήσεις κατά των πλειστηριασμών τον Μάρτη και τον Απρίλη του 2018.

Την ίδια περίοδο ο Άδωνις Γεωργιάδης, υπουργός Ανάπτυξης και αντιπρόεδρος του κόμματος της ΝΔ, υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας σε καμία προηγμένη οικονομία, ούτε πρέπει να υπάρχει», χαρακτηρίζοντας, μάλιστα, την προστασία της πρώτης κατοικίας ως «ζημιογόνα» για την οικονομία.

Φλεβάρης 2023

Ο Τσίπρας δηλώνει ανερυθρίαστα (!) σε τηλεοπτική συνέντευξη, πως επί των ημερών του ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιήθηκαν περίπου 25.000 πλειστηριασμοί και πως «σε καμία ευνομούμενη πολιτεία δεν απαγορεύονται οι πλειστηριασμοί», δίνοντας το στίγμα της πολιτικής που πρόκειται να ακολουθήσει αν αναλάβει την διακυβέρνηση και καταθέτοντας τα διαπιστευτήριά του σε funds και τραπεζίτες. Την ίδια ακριβώς περίοδο δεν διστάζει να διακηρύξει δημαγωγικά πως «η πρώτη νομοθετική πράξη της επόμενης προοδευτικής κυβέρνησης θα είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας». Καλεί δε το Μητσοτάκη, όχι να καταργήσει, αλλά να αναστείλει τους πλειστηριασμούς μέχρι τις εκλογές, για 2 μήνες δηλαδή, και μάλιστα με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), ένα μέτρο που άλλοτε κατήγγειλε ως ακραία αντιδημοκρατικό.

Με βάση τα όσα έχουν νομοθετήσει διαχρονικά οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, το κυνηγητό της λαϊκής στέγης ολοένα εντείνεται. Κι αν στόχος της οικονομικής ολιγαρχίας είναι να βγάλει το λαό από το σπίτι του, τότε η μόνη απάντηση θα είναι να τον βγάλει στο δρόμο του αγώνα!

Σοφία Σ.

πηγή: περιοδικό πορεία, τ. 56., που κυκλοφορεί