«Στην Ελλάδα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κανείς, ο οποίος να αναλαμβάνει ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων»

από ρεπορτάζ του Άρη Χατζηγεωργίου στην Efsyn

Καταπέλτης είναι το πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων που αφορά την κατάσταση που βρίσκονται τα ελληνικά τρένα.

Αποδεικνύει πως υπάρχει ανυπαρξία σχεδίων ασφαλείας ενώ επικρατεί πλήρης σύγχυση σε επίπεδο αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Στις σελίδες του αναδεικνύεται η εικόνα διάλυσης και πλήρους σύγχυσης ρόλων που οδήγησε και στο δυστύχημα.

«Κατά συνέπεια, στην Ελλάδα προκύπτει ότι δεν υπάρχει κανείς, σε επίπεδο κυβέρνησης ή εθνικού φορέα, ο οποίος να αναλαμβάνει αποτελεσματικά τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων και να οδηγεί το σύστημα σε μια συνεχή βελτίωση».

Η παραπάνω φράση, ενδεικτική της διάλυσης και της πλήρους σύγχυσης ρόλων που οδήγησε και στο δυστύχημα των Τεμπών, περιλαμβάνεται στο αναλυτικό πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) που κλήθηκε τον περασμένο Μάρτιο να διερευνήσει τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς ασφαλείας.

Το πολυσέλιδο πόρισμα του ERA συνιστά πολλαπλό ράπισμα στην ελληνική κυβέρνηση καθώς μέσα του η ερευνητική ομάδα του οργανισμού, που συγκέντρωσε στοιχεία και ήρθε στην Ελλάδα για συνεντεύξεις με πρόσωπα από τους φορείς που εμπλέκονται στο σιδηροδρομικό έργο, διαπιστώνει ένα πλήθος σημείων στα οποία το ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα δεν συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις κοινοτικές οδηγίες ασφαλείας.

Η διερεύνηση του ERA είχε ξεκινήσει λίγες μέρες μετά την εκατόμβη των Τεμπών, στις 9 Μαρτίου 2023, με στόχο να παραδοθεί πόρισμα τον Σεπτέμβριο. Το πλήθος των παρατηρήσεων για τη μη συμμόρφωση της Ελλάδας με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις προκαλεί ίλιγγο καθώς περιλαμβάνεται σε ένα υπηρεσιακό έγγραφο όπου συνήθως κρατούνται και κάποιες ισορροπίες. Η μόνη «καλή κουβέντα» που γράφεται είναι ότι οι αρμόδιοι φορείς έστειλαν τα γραπτά στοιχεία που ζητήθηκαν.

Το πόρισμα του ERA μιλά ευθύς εξ αρχής για «λανθασμένη εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη σιδηροδρομική ασφάλεια» στην Ελλάδα και διαπιστώνει:

● Ως γενικό συμπέρασμα την ανυπαρξία κάποιου φορέα που να έχει τη συνολική ευθύνη για τη σιδηροδρομική ασφάλεια και «να οδηγεί το ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα και τα επίπεδα ασφαλείας σε μια συνεχή βελτίωση, σύμφωνα με τα απαιτούμενα για ευρωπαϊκό κράτος-μέλος».

● Έλλειψη συνεργασίας και έλλειψη συστηματικής προσέγγισης σε θέματα σιδηροδρομικής ασφάλειας, η οποία επιδεινώνεται από την περίπλοκη νομική και διοικητική αρχιτεκτονική και την ασάφεια των ρόλων στους βασικούς χειριστές.

● Ακόμη και στις «σποραδικές» περιπτώσεις όπου κάποιοι εμπλεκόμενοι παράγοντες επιχειρούν κάποια «διαχείριση ρίσκου», αυτό γίνεται χωρίς συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

● Μείζων παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας χαρακτηρίζεται το γεγονός ότι η Ελλάδα ακόμη και σήμερα δεν διαθέτει ανεξάρτητο φορέα για τη διερεύνηση των δυστυχημάτων. Και αυτό παρά το γεγονός ότι αυτή η κυβέρνηση ψήφισε τον νόμο 5014 για την ίδρυση αυτού του φορέα με το αρκτικόλεξο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οποίος, όμως, ακόμη και σήμερα δεν έχει στελεχωθεί.