Χρήστος Κάτσικας
Ο μεγαλύτερος αριθμός αναπληρωτών από την αρχή της Μεταπολίτευσης καταγράφεται σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια, στοιχείο που αποτελεί τεράστια στρέβλωση στην εκπαιδευτική διαδικασία ● Μόνο μέχρι προχθές είχαν προσληφθεί για φέτος πάνω από 50 χιλιάδες δάσκαλοι και καθηγητές που, αντί για έκτακτα κενά, καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες υπό καθεστώς εργασιακής και οικονομικής ομηρίας
Mε την ανακοίνωση των ονομάτων 4.593 αναπληρωτών σε Ειδική και Γενική Εκπαίδευση και 554 αναπληρωτών ΕΕΠ-ΕΒΠ ολοκληρώθηκε, δυόμισι μήνες μετά την έναρξη του σχολικού έτους, και η νέα φάση προσλήψεων αναπληρωτών, με ένα ρεκόρ: Συνολικά φέτος, μέχρι προχτές, είχαν προσληφθεί 50.309 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί και ΕΕΠ-ΕΒΠ, όταν, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, απαριθμούνται 127.190 μόνιμοι εκπαιδευτικοί (64.230 εκπαιδευτικοί στην Πρωτοβάθμια και 62.960 εκπαιδευτικοί στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση).
Και ακόμα δεν έχουν «κλείσει» όλα τα κενά στα σχολεία… Έχουμε δηλαδή σχεδόν 1 στους 3 εκπαιδευτικούς να είναι αναπληρωτές, που σημαίνει ότι κάθε Ιούνιο απολύονται. Όπως και η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχει παραδεχθεί, το φαινόμενο των αναπληρωτών «αποτελεί στρέβλωση» καθώς «οι αναπληρωτές είναι μόνο για να καλύπτουν κάποια έκτακτη ανάγκη».
Κι όμως, στην αρχή του σχολικού έτους, μιλώντας στο Mega η υφυπουργός Παιδείας Δόμνα Μιχαηλίδου είχε πει με βεβαιότητα: «Τα κενά που έχουν εντοπιστεί σήμερα είναι γύρω στις 30.000, θα δηλώσουν οι αναπληρωτές τις προτιμήσεις τους έτσι ώστε να ξεκινήσει η σχολική χρονιά χωρίς κενά. Μετά θα γίνει η κατανομή βάσει των αιτήσεων αυτών και θα καλυφθούν τα κενά από την αρχή της σχολικής χρονιάς με αναπληρωτές καθηγητές».
Οι προσλήψεις αναπληρωτών από την έναρξη του σχολικού έτους
● 28.353 (1/9/2023)
● 12.779 σε Γενική και Ειδική Αγωγή (3/10/2023)
● 2.763 (25/10/2023)
● 222 ΕΕΠ-ΕΒΠ και νοσηλευτές (2/11/2023)
● 110 δάσκαλοι παράλληλης στήριξης (8/11/2023)
● 932 ΕΕΠ (14/11/2023)
● 4.593 σε Ειδική και Γενική Εκπαίδευση (28/11/2023)
● 554 ΕΕΠ-ΕΒΠ (28/11/2023)
Γιατί να υπάρχουν αναπληρωτές; «Όταν στη σχολική εκπαίδευση έχουμε περίπου 50.000 αναπληρωτές/τριες, αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι άνθρωποι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Υπάρχουν εκπαιδευτικοί που είναι 12 χρόνια αναπληρωτές/τριες. Δηλαδή θα έπρεπε τα σχολεία να έχουν μόνιμο προσωπικό και όχι ανθρώπους που θα γυρνάνε από το ένα μέρος στο άλλο, χωρίς να αναπτύσσουν καν παιδαγωγική σχέση με τους μαθητές τους και με τους υπόλοιπους συναδέλφους τους», μας λέει το μέλος του Δ.Σ. της ΔΟΕ, Ντίνα Ρέππα.
Οσα ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τις τελευταίες μέρες ίσως δίνουν μια απάντηση γιατί επιλέγεται η μαζική πρόσληψη αναπληρωτών και όχι ο διορισμός μονίμων εκπαιδευτικών. Τι μάθαμε τις τελευταίες μέρες για τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς; Πέρα από το γεγονός ότι αμείβονται κατά μέσο όρο 7-9 μήνες ετησίως, δεν έχουν και στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα.
Χτύπησες μέσα στον σχολικό χώρο καθώς έκανες μάθημα ή εφημερία; Αν ξεπεράσει η νοσηλεία σου κάποιες μέρες, το καπελάκι σου και γεια σου! Αυτή ουσιαστικά είναι η στάση της πολιτείας απέναντι στους αναπληρωτές. Φτηνότεροι, ανθεκτικοί στις κακουχίες, χωρίς συνδικαλιστική βάση αφού μετακινούνται συνεχώς, δηλαδή εργαζόμενοι με εργασιακές σχέσεις που έρχονται από το παρελθόν.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο του με τίτλο «Αναπληρωτές εκπαιδευτικοί: η επινόηση του βασανιστηρίου», ο καθηγητής Παιδαγωγικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γιώργος Μαυρογιώργος, αναρωτιέται «εάν υπάρχει πιο ταπεινωτική και πιο εξευτελιστική / επώδυνη / βάρβαρη / εφιαλτική / εξατομικευμένη / ανταγωνιστική (ο θάνατός σου η ζωή μου) / σωφρονιστική εμπειρία βασανιστηρίου από το να είσαι σε καθεστώς αναμονής προκειμένου να εγγράφεσαι κάθε χρόνο σε μια λίστα κατάταξης και αναμονής για μια θέση προσωρινής απασχόλησης κι αυτό να επαναλαμβάνεται για πολλά χρόνια!».
Πράγματι, εάν ο διορισμός στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση αποτελεί το «φωτεινό αντικείμενο του πόθου» για χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς, οι συνεχείς μετακινήσεις εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας κάθε χρόνο από Έβρο έως Κρήτη και από Ιθάκη μέχρι Ικαρία ισοδυναμούν με μια σύγχρονη «Οδύσσεια».
Εκπαιδευτικοί-«βαλίτσες»
Η προσαρμογή αποτελεί λέξη-κλειδί για τη ζωή των αναπληρωτών. Πέρα από το γεγονός ότι κάθε χρόνο αλλάζουν και τόπο διαμονής, συνήθως ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός διδάσκει σε δύο και τρία σχολεία. Αυτό σημαίνει, ιδιαίτερα στην επαρχία, δεκάδες χιλιόμετρα καθημερινών μετακινήσεων. Εκτός από τη φυσική εξόντωση και την οικονομική εξαθλίωση, αυτό σημαίνει να αγνοεί ο εκπαιδευτικός ακόμα και τα ονόματα των μαθητών του.
Σημαίνει απρόσωπη εκπαιδευτική διαδικασία και διάλυση των παιδαγωγικών αλλά και των ανθρώπινων σχέσεων μεταξύ δασκάλων και μαθητών, η ανάπτυξη των οποίων είναι απαραίτητος όρος για τη διατήρηση του αναγκαίου κοινωνικού ιστού για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων.
Υπάρχουν και χειρότερα; Έτσι φαίνεται καθώς το βαρέλι δεν έχει πάτο. Έτσι, κάποιοι υποστηρίζουν ότι το χειρότερο απ’ όλα είναι αυτή η απάνθρωπη ομηρία των αναπληρωτών τόσα χρόνια, να καλύπτουν μόνιμες ανάγκες και να μην τους διορίζει μόνιμα το υπουργείο Παιδείας. Να μην ξέρει ο αναπληρωτής σήμερα, 45 ετών, 50 ετών, 55 ετών, το πού θα διδάσκει του χρόνου, πού θα είναι του χρόνου… Αυτό είναι απάνθρωπο!
e-prologos.gr
