από το ΑΦΙΕΡΩΜΑ του περιοδικού αντιτετράδια:
“Ιδιωτικά ΑΕΙ – Άρθρο 28 εναντίον άρθρου 16…”

γράφει ο Γιάννης Μαΐστρος

Εισαγωγικά

Προκειμένου να κατανοήσουμε τα βαθύτερα αίτια της σημερινής κοινωνικής κρίσης, την απομάκρυνση από την ιδεολογία και τις πεποιθήσεις που γαλούχησαν τις προηγούμενες γενιές, παραθέτουμε, απόσπασμα από το βιβλίο του Π. Κονδύλη «Άτομο και μαζική δημοκρατία», όπου περιγράφοντας τη μαζική, δημοκρατία, αναφέρει: […] «διαμορφώνεται η άτεγκτη κατάσταση, όπου η κοινωνικοποίηση ως εσωτερίκευση κανόνων παραχωρεί τη θέση της σε μια απνευμάτιστη διεργασία ή διαδικασία άσπλαχνης χρησιμοθηρίας και υπολογιστικότητας». Και προσθέτει: […] «η προγραμματικά επιδιωκόμενη τυπική διάρθρωση των κανόνων και της συμπεριφοράς στην οικονομία, τη διοίκηση και την πολιτική γίνεται όλο και περισσότερο απλή πρόσοψη, πίσω από την οποία ανθούν και ευδοκιμούν η ευνοιοκρατία, η διαφθορά, καθώς και η εγκληματικότητα».

Αναγνωρίζουμε άραγε στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης, αυτά τα «άνθη» κατά Κονδύλη, με τη συλλογικότητα να έχει αφήσει ελεύθερο πεδίο στον ατομισμό και την αδιαφορία για τον γείτονα, τον πλησίον ή τον «άλλον»; Πράγματι, δεν μας εφησυχάζουν συμπτώματα έκπτωσης της πολιτικής, πολλώ δε μάλλον της ιδεολογίας, όπως π.χ. αυτά που αναφύονται στην κεντρική πολιτική σκηνή, και κυριαρχία της «επικοινωνίας», των κοινωνικών δικτύων, δηλαδή του «φαίνεσθαι» και όχι του «είναι»! Ωστόσο μερικά αντιπαραδείγματα, που ευτυχώς επιβιώνουν, τροφοδοτούν την αισιόδοξη στάση που έχουν υγιή κοινωνικά κύτταρα, όπως π.χ. οι πολιτικές ομάδες που αποτρέπουν πλειστηριασμούς, οι εθελοντικές ομάδες που προσέτρεξαν να ανακουφίσουν πληγέντες κατά τις πρόσφατες κλιματικές καταστροφές, με αιχμή στον Έβρο και τη Θεσσαλία.

Αντιμεταρρύθμιση

● Εμπορευματοποίηση της Εκπαίδευσης

Προκειμένου να εμβαθύνουμε στη διαχρονική λειτουργία των μηχανισμών εξουσίας στη χώρα μας και ιδιαίτερα στην επίθεση εναντίον των δημόσιων αγαθών και των λαϊκών κατακτήσεων, με παράδειγμα την ανώτατη εκπαίδευση, αρκεί μια συνοπτική επισκόπηση στην κατάσταση και τα αιτήματα που κινητοποίησαν ολόκληρη την εκπαιδευτική κοινότητα πριν από δύο δεκαετίες περίπου. Εύκολα αναγνωρίζουμε τη σημερινή εικόνα στα ΑΕΙ, όπου τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα αιτήματα της περιόδου 2006-2007 εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι σήμερα.

Ήταν στέρεη η πεποίθηση ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο επιτελεί σημαντικό κοινωνικό έργο, εκπαιδευτικό, επιστημονικό, πολιτιστικό. Αντιμετωπίζει όμως μεγάλα προβλήματα στη λειτουργία του, στο πλαίσιο ενός ολοένα και πιο αντιλαϊκού αστικού συστήματος διακυβέρνησης.

Καταγράφηκαν πριν δύο δεκαετίες τα προβλήματα του Πανεπιστημίου, που οφείλονται στην ακολουθούμενη πολιτική των κυβερνήσεων, πολιτική που οδηγεί στην υποβάθμιση των πανεπιστημιακών σπουδών και στην αλλαγή του δημόσιου και ακαδημαϊκού χαρακτήρα και κοινωνικού ρόλου του Πανεπιστημίου.

Κεντρικά αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας αναδείχθηκαν η χρηματοδότηση της παιδείας τουλάχιστον στο 5% του ΑΕΠ (που αντιστοιχούσε στο 15% του κρατικού προϋπολογισμού) και η υπεράσπιση της δημόσιας και δωρεάν ανώτατης εκπαίδευσης, με τη μη αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος.

Το παν-εκπαιδευτικό κίνημα στηριζόμενο σε λαϊκές κινητοποιήσεις, απέτρεψε την αναθεώρηση αυτή, ακυρώνοντας την πολιτική της τότε κυβέρνησης, η οποία, με αλαζονεία και αυταρχισμό, επιχειρούσε να επιβάλει την αντι-μεταρρύθμισή της στο Πανεπιστήμιο.

● Το «Σύστημα Μπολόνια»

Από εκείνα τα χρόνια εξακολουθεί και εντείνεται η πολιτική απαξίωσης του Πανεπιστημίου, η οποία είναι συνδυασμός «εγκατάλειψης» (μείωση της χρηματοδότησης, μεγάλες ελλείψεις προσωπικού, ίδρυση νέων Τμημάτων χωρίς προϋποθέσεις σε κάθε γωνιά της χώρας) και θεσμικής υποβάθμισης: Οδηγίες ΕΕ, ΑΣΕΠ, ΔΟΑΤΑΠ, Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικής Ισοτιμίας (ΣΑΕΙ), ‘Διασφάλιση ποιότητας’, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδας (ΔΙ.ΠΑ.Ε), ‘Προσχέδιο νόμου – πλαίσιο’, απόπειρα αναθεώρησης του άρθρου 16, θεσμοθέτηση της Βάσης του 10, ίδρυση Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.

Ας δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά αυτής της αντιμεταρρύθμισης (που βασίστηκε στο “Σύστημα Μπολόνια”). Πρόκειται για αλλαγές που επιχειρούσε να επιβάλει η κυβέρνηση, μια μεγάλη οπισθοδρόμηση, που ως τις μέρες μας παραμένουν σε εκκρεμότητα ή υπό εφαρμογή, ενώ άλλες εφαρμόστηκαν ήδη:

 Μείωση της χρηματοδότησης που οδηγεί τα Πανεπιστήμια σε οικονομική εξαθλίωση με σκοπό να αναγκαστούν να αναζητήσουν πόρους από ιδιώτες, δηλαδή να μετατραπούν σε «ανταγωνιστικές επιχειρήσεις» με επιχειρηματική «ερευνητική» δραστηριότητα μέσα στα Πανεπιστήμια. Η πολιτική αυτή συνομολογήθηκε στη Σύνοδο Υπουργών Παιδείας του ΟΟΣΑ, στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2006.

 Οι χαμηλοί μισθοί και οι αντι-ακαδημαϊκές συνθήκες εργασίας των πανεπιστημιακών και διεύρυνση των εποχικών – συμβασιούχων διδασκόντων (ΠΔ 407/80).

 Η κυρίαρχη πολιτική για την έρευνα και η άποψη για το Πανεπιστήμιο περιθωριοποιεί τη βασική έρευνα, ευνοεί το «επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο» και την είσοδο των επιχειρήσεων μέσα στο Πανεπιστήμιο.

 Η ανύπαρκτη φοιτητική μέριμνα (εστίες, εστιατόρια, βιβλιοθήκες, εργαστήρια, σπουδαστήρια, αμφιθέατρα, αίθουσες διδασκαλίας) ακυρώνουν τη «δωρεάν» ανώτατη εκπαίδευση.

 Η καθιέρωση της «βάσης του 10» για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση, η οποία στο όνομα της αναβάθμισης διώχνει εκτός δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος χιλιάδες νέους, τους στέλνει ως «πελατεία» να «αγοράσουν» εκπαίδευση από ιδιωτικές επιχειρήσεις ΙΕΚ, Κολέγια, ξένα ΑΕΙ).

 Το αποτυχημένο «σύστημα Μπολόνια», που οδηγεί στην υποβάθμιση των σπουδών, με το οποίο προωθήθηκαν προεδρικά διατάγματα για την ισοτίμηση τριετών πτυχίων του εξωτερικού με πενταετή πτυχία ελληνικών ιδρυμάτων.

 Η διάσπαση της επιστημονικής ενότητας των προγραμμάτων σπουδών και τυποποίησή τους με την εφαρμογή του συστήματος πιστωτικών μονάδων -προϋπόθεση για την εμπορευματοποίησή τους- οδηγεί στην διάλυση των πτυχίων και στην ακύρωση των συλλογικών επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων.

 Η κατάταξη των Πανεπιστημίων (‘ranking’) με την επιβολή του «συστήματος διασφάλισης ποιότητας – πιστοποίησης στην ανώτατη εκπαίδευση», που εξαρτά την ύπαρξη πανεπιστημιακών τμημάτων και ιδρυμάτων από τους αγοραίους κανόνες της «ανταγωνιστικότητας».

 Η ακύρωση της αυτοδιοίκησης και ακαδημαϊκής αυτοτέλειας των ιδρυμάτων με τη θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Διοίκησης, όπου με θολή και αντιδημοκρατική διαδικασία μπορούν να συμμετάσχουν στις διοικήσεις των ΑΕΙ επιχειρηματίες και άλλοι ξένοι προς την ανώτατη εκπαίδευση τεχνοκράτες (managers).

 Η αναθεώρηση του ίδιου του Συντάγματος -άρθρου 16- για την κατάργηση της δωρεάν δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης και η αναγνώριση των διαφόρων Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών και Κολεγίων που έχουν «ενοικιάσει» τίτλους από Πανεπιστήμια του εξωτερικού, ως ισότιμων με τα δημόσια Πανεπιστήμια.

Η ΕΕ, αφού στήριξε τη διαδικασία μετατροπής τομέων όπως η βιομηχανία χάλυβα και η γεωργία, αντιμετωπίζει επιτακτική ανάγκη εκσυγχρονισμού της «βιομηχανίας της γνώσης» και ιδιαίτερα των Πανεπιστημίων της!

Αντιμετώπιζε η τότε κυβέρνηση, αντιμετωπίζει και η σημερινή, το δημόσιο Πανεπιστήμιο ως προβληματική δημόσια επιχείρηση που πρέπει να «εξυγιανθεί», όπως άλλες δημόσιες επιχειρήσεις! Ακολουθεί το πρότυπο «εξυγίανσης» της αγοράς τηλεπικοινωνιών, αερομεταφορών και ηλεκτρικής ενέργειας, και συγκεκριμένα προηγείται η απαξίωση του δημόσιου φορέα και η τεχνητή δημιουργία έτοιμης «πελατείας» για τους ιδιώτες που θα ενσκήψουν!

Πρόκειται για την πιο επιθετική πολιτική νεοφιλελευθερισμού που κυριαρχεί συγκυριακά στην Κομισιόν, την οποία υιοθετούν οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων.

Ακαδημαϊκές Ελευθερίες – Πανεπιστημιακό Άσυλο

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο Πανεπιστημιακό Άσυλο που ισχυροποιήθηκε με τον Νόμο 1268/1982. Σύμφωνα με μελέτη των καθηγητών του ΕΚΠΑ Α. Δημόπουλου και Σ. Βλαχόπουλου «Πανεπιστημιακό Άσυλο», […] το άρθρο 16 παράγραφος 1, α΄ του Συντάγματος ορίζει ότι « Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες. Η ανάπτυξη και προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του κράτους». Την υποχρέωση αυτή του κράτους υλοποίησε ο εκτελεστικός Ν. 1268/82 ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Ν. 3549/2007 «Για την δομή και την λειτουργία των Α.Ε.Ι.», ο οποίος αναγνώρισε το «πανεπιστημιακό άσυλο» που συμβάλλει στην «κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ελεύθερης επιστημονικής αναζήτησης και της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών» (άρθρο 3 Ν 3549/2007).

Το Πανεπιστημιακό Άσυλο καταργήθηκε «θεσμικά» τον Αύγουστο 2019, από την κυβέρνηση της Ν.Δ., παρά τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, και κυρίως τις φοιτητικές κινητοποιήσεις. Ωστόσο, η Πανεπιστημιακή Αστυνομία (ΟΠΠΙ) που θεσμοθετήθηκε από αυτή την κυβέρνηση, ειδικά για να παρεμβαίνει στους χώρους των ΑΕΙ, δεν λειτούργησε καθώς δεν έγινε δεκτή από την πανεπιστημιακή κοινότητα, και αποκρούστηκε κάθε προσπάθεια εγκατάστασής της από φοιτητικούς συλλόγους.

Ιδιωτικά Πανεπιστήμια – Σύνταγμα (Άρθρο 16)

Το άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζει πως η παιδεία αποτελεί «βασική αποστολή του Κράτους» (παρ. 2). Προβλέπει ότι η ανώτατη εκπαίδευση «παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου» (παρ. 5). Επίσης, τους απονέμει «πλήρη αυτοδιοίκηση» (παρ. 5). Εντούτοις, θέτει τα ιδρύματα «υπό την εποπτεία του Κράτους» και αναγνωρίζει στους καθηγητές τους την ιδιότητα του «δημόσιου λειτουργού» (παρ. 6). Οι διατάξεις αυτές, όπως ερμηνεύονται μέχρι σήμερα από το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας, το Συμβούλιο της Επικρατείας, απαγορεύουν την ίδρυση και τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων (ΣτΕ, Ολομέλεια 2274/1990, 3457/1998).

Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ανώτατη εκπαίδευση είναι αρκετά αυστηρό και «απαγορεύει την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων». Τα δε ελληνικά ΑΕΙ χαρακτηρίζονται και είναι δημόσια και όχι κρατικά. Ωστόσο, το νομικό «παράθυρο» για την καταστρατήγηση του Συντάγματος άνοιξε με τη θεσμοθέτηση της αναγνώρισης επαγγελματικών ισοτιμιών των αποφοίτων δημόσιων ελληνικών ΑΕΙ με αυτά πανεπιστημίων της αλλοδαπής (Μεγάλης Βρετανίας, Ιταλίας, Γαλλίας, Κύπρου κ.λπ.).

Έτσι, στην ερώτηση «αν υπάρχουν σήμερα ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα» η αβίαστη απάντηση είναι «Ναι»! Πράγματι τα 33 κολέγια που λειτουργούν συνολικά σ’ όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων 4 στην Αθήνα κι άλλα τόσα στη Θεσσαλονίκη, πιστοποιούν την κατάφαση. Και φυσικά με δίδακτρα, που ξεκινάνε από 4.500 και φτάνουν τις 9.000 ευρώ το χρόνο!

Οι υπερασπιστές ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, επιχειρηματίες και νεοφιλελεύθεροι πολιτικοί, φροντίζουν να «καταγγείλουν» τα λειτουργούντα Πανεπιστήμια ως «κρατικά», χαρακτηρίζοντάς τα με αρνητικό πρόσημο. Επιθέτουν δε τον απαξιωτικό χαρακτηρισμό: «κρατικό μονοπώλιο» επειδή, κατά το Σύνταγμα, το κράτος οφείλει να μεριμνά για την αυτοδιοίκηση και καλή λειτουργία τους και να τα χρηματοδοτεί. Ούτε το ένα ούτε το άλλο ισχύουν πλήρως! Κι αυτή η απαξίωση των ελληνικών δημόσιων ΑΕΙ, συνεπέφερε την υποβάθμιση της ποιότητάς τους, καθώς εκτός από τη μείωση της χρηματοδότησης, οι τελευταίες κυβερνήσεις επέβαλαν θεσμικές παρεμβάσεις αλλοίωσης του δημόσιου χαρακτήρα και του αυτοδιοίκητου. Ωστόσο, η συνταγή αυτή, της συκοφάντησης ενός δημόσιου αγαθού, ώστε στη συνέχεια να θεωρηθεί απαξιωμένο ή αναχρονιστικό και να ανοίξει τον δρόμο για την επέλαση της αγοράς, δηλαδή του «ελεύθερου ανταγωνισμού» αποτελεί τον πολιορκητικό κριό ακύρωσης σχεδόν κάθε δημοκρατικής και λαϊκής κατάκτησης. Πλήρης αντιστροφή της πραγματικότητας σκόπιμη με δόλο και προπαντός από συμφέρον! Είναι μύθος ότι δεν θα είναι κερδοσκοπικά τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια αν και όποτε τολμήσουννα τα ιδρύσουν αλλάζοντας τοΆρθρο16 του Συντάγματος.

Με δυο λόγια το «πείραμα» δείχνει να πετυχαίνει το σκοπό του. Προηγούμενες κυβερνήσεις που δεν κατάφεραν να αλλάξουν το Άρθρο16 του Συντάγματος το κατάργησαν με τη θεσμοθέτηση των ιδιωτικών Κολεγίων (με δίδακτρα που τα διαφημίζουν ως Πανεπιστήμια. Η άλωση του δωρεάν χαρακτήρα των δημόσιων ΑΕΙ συνεχίστηκε με την επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά καταστρατηγώντας το Σύνταγμα λες και οι μεταπτυχιακές σπουδές δεν είναι «ανώτερες ή ανώτατες». Πράγματι η απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας (ΣτΕ –Ολομέλεια- 2411/2012), έκρινε σύμφωνη με το Σύνταγμα την εισαγωγή διδάκτρων για τα μεταπτυχιακά παρά τη ρητή πρόβλεψη της παραγράφου 3 του άρθρου16 πως «όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της».

Η συνέχεια δόθηκε με τη Βάση Εισαγωγής του 10, επιβάλλοντας φραγμό στην εισαγωγή μεγάλου αριθμού υποψηφίων φοιτητών κυρίως εκείνων που αντικειμενικά δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να τρέχουν από πολύ νωρίς στα φροντιστήρια για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αξίζει να τονιστεί και η δραστική παρέμβαση στο αυτοδιοίκητο που είναι η θεσμοθέτηση των Συμβουλίων Διοίκησης των ΑΕΙ. Πρόκειται για δαιδαλώδη μη δημοκρατική διαδικασία όπου επετράπη σε μη πανεπιστημιακούς ακόμη και σε επιχειρηματίες να συμμετέχουν στη διοίκησητ ων ΑΕΙ!

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά ίδρυσαν την Πανεπιστημιακή Αστυνομία προκειμένου να αμφισβητήσουν και να υποκαταστήσουν ακόμη και δοτές διοικήσεις των ΑΕΙ. Φυσικά αυτό το τελευταίο μέτρο αποκρούστηκε από τη δραστική παρέμβαση των φοιτητικών συλλόγων και ουσιαστικά ακυρώθηκε.

Κινήματα Φοιτητικό – Πανεπιστημιακό – Πανεκπαιδευτικό

Την περίοδο που άνθισε το πανεκπαιδευτικό κίνημα για την αποτροπή της αλλαγής του άρθρου 16 του Συντάγματος (2006-2007), διαμορφώθηκαν συνθήκες στήριξής του από πολιτικές οργανώσεις της αριστεράς που αγκάλιασαν και δυνάμωσαν τις συλλογικότητες που έδρασαν στην πρώτη γραμμή. Το φοιτητικό κίνημα με τους συλλόγους του, οι εκπαιδευτικοί και των δύο βαθμίδων με τη ΔΟΕ και την ΟΛΜΕ, οι πανεπιστημιακοί με την ΠΟΣΔΕΠ κατάφεραν να επιδράσουν καταλυτικά στις επιλογές της κυβέρνησης και τμήματος της τότε αντιπολίτευσης ώστε να μην αλλάξει το Άρθρο 16.

Σ’ αυτή τη συγκυρία οι πανεπιστημιακοί που ήσαν αφιερωμένοι στο λειτούργημά τους τη διδασκαλία και την έρευνα προς όφελος των φοιτητών και της κοινωνίας αποφάσισαν μαζί με τους φοιτητές και την εκπαιδευτική κοινότητα συνολικά να αποκρούσουν την αντιμεταρρύθμιση και να διεκδικήσουν την επίλυση των προβλημάτων.

Προκειμένου να μην ξεχαστούν αλλά κυρίως για να κριθούν ως μέρος κοινωνικών κατακτήσεων παραθέτουμε αποσπάσματα από τις τοποθετήσεις του Δικτύου Πανεπιστημιακών που είχε τότε την πλειοψηφία στην ΠΟΣΔΕΠ:

« […] ένα δημόσιο δημοκρατικό πανεπιστήμιο που να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες μπορεί να υπάρξει μόνο μέσα από αγώνες που υπερασπίζονται το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα του και τα δικαιώματα όσων σπουδάζουν και εργάζονται σε αυτό. Σε τέτοιους αγώνες συμμετείχαμε οι πανεπιστημιακοί ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ που επιχειρούσε η αναθεώρηση του άρθρου 16, αλλά και στο σύνολο των νόμων της νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης. Συναντηθήκαμε με το κύμα των φοιτητικών και εκπαιδευτικών κινητοποιήσεων πάντα με αγωνία για το μέλλον σε μια εποχή κρίσης. Ελπίζοντας και σήμερα στη δυνατότητα νέων αγώνων ας είναι αυτή μια συμβολή στο ξεδίπλωμά τους.

Δεν τρέφουμε καμιά αυταπάτη ότι το πανεπιστήμιο που υπερασπιζόμαστε θα υπάρξει μετά από συνεννοήσεις σε κοινοβουλευτικό ή κυβερνητικό επίπεδο. Μόνο ένα πολύμορφο κίνημα ανοιχτό στην κριτική σκέψη μπορεί να τρέφει τις ελπίδες και τα όνειρά μας αλλά και να φέρει την ανατροπή της κυριαρχίας του νεοφιλελεύθερου πανεπιστημίου στην υπηρεσία της αγοράς».

Ίσως και σήμερα να μπορεί να δημιουργηθεί ένας κόμβος αλληλο-πληροφόρησης και συζήτησης (για το Άρθρο16 και όχι μόνο) που να μπορεί να προσφέρει ιδέες γνώση προτάσεις και ίσως ευκαιρίες συντονισμού σε ένα νέο κίνημα. Η αντίσταση δεν μπορεί να είναι ατομική. Δεν μπορούμε άλλωστε στην καθημερινότητα του πανεπιστημίου να σφυρίζουμε αδιάφορα για «μικροζημιές και μικροκέρδη» συμψηφίζοντας. Δύναμή μας μπορεί να γίνεται η αλληλεγγύη, η κοινή δράση, η συλλογική αμφισβήτηση και σκέψη αλλά και η καθημερινή δημιουργία εκπαιδευτική και ερευνητική που παλεύει με τα όρια των κυρίαρχων απόψεων αξιών και θεσμών. Γιατί η δημιουργικότητα η αξιοπρέπεια και ο αγώνας των πανεπιστημιακών είναι απαραίτητες εάν θέλουμε να έχουμε ένα πανεπιστήμιο που να αναλογεί στις σύγχρονες κοινωνικές και λαϊκές ανάγκες, που να είναι ανοιχτό στην κριτική σκέψη και πράξη που να συμβάλει στην υπόθεση της κοινωνικής χειραφέτησης.

«Φύλακες γρηγορείτε…»Το βέβαιο είναι ότιτ α συμφέροντα που έχασαν την ευκαιρία που τους έδινε το πολιτικό προσωπικό της πλειοψηφίας το 2006-2007, ακάματα προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη «βιομηχανία της γνώσης» με όποια μέσα και ρωγμές τους προσφέρονται.

Πόσο έτοιμη είναι η πανεπιστημιακή κοινότητα, οι εκπαιδευτικοί, οι φοιτητές και μαθητές να αποκρούσουν τη νέα επίθεση που βρίσκεται υπό επεξεργασία;

*Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ πρώην Αντιπρόεδρος ΠΟΣΔΕΠ

πηγή: αντιτετράδια της εκπαίδευσης, τ. 136