ΑΠΕΡΓΙΑ: μαχητικό όπλο των εργαζομένων

(ένα σύντομο ιστορικό)

Η απεργία είναι μία από τις βασικές μορφές της ταξικής πάλης των εργαζομένων. Είναι η μαζική άρνηση για τη συνέχιση της εργασίας με τις προηγούμενες συνθήκες. Ανάλογα με το σκοπό τους και τα αιτήματά τους οι απεργίες είναι πολιτικές και οικονομικές. Όχι πάντα, αλλά πολύ συχνά συνοδεύονται από διαδηλώσεις οι οποίες πολλές φορές χτυπιούνται άγρια από τις δυνάμεις καταστολής την αστυνομία ή ακόμα και τον στρατό. Οι απεργίες είναι τμηματικές ή κλαδικές όταν απεργεί ένα τμήμα των εργαζομένων, οι υπάλληλοι μιας επιχείρησης, ενός εργοστασίου ή ενός κλάδου της οικονομίας, γενικές όταν απεργούν όλοι οι κλάδοι της οικονομίας, βιομηχανία, μεταφορές και λοιπά, πανεθνικές όταν εξαπλώνονται σε όλη τη χώρα ή τοπικές όταν γίνονται σε μία περιοχή.

Οι πρώτες απεργίες των εργαζομένων από το 16ο αιώνα μέχρι το 18ο ήταν οικονομικές, αυθόρμητες, ανοργάνωτες. Η πρώτη απεργία στην Ευρωπαϊκή ιστορία καταγράφεται το 1345 στη Φλωρεντία. Ηγέτης των εργατών ήταν ο εργάτης εριουργίας (κατεργασία μαλλιού) Γκουίντο Μπραντίνι, που αργότερα θα εκτελεστεί από τις αρχές. Όσο αναπτύσσεται η ταξική πάλη και όσο θα διαμορφώνεται η ταξική συνείδηση του προλεταριάτου, οι απεργίες γίνονται πιο οργανωμένες και πολλές φορές αποκτούν και πολιτικά χαρακτηριστικά. Συχνά συνοδεύονται από ένοπλες εξεγέρσεις. Το πρώτο μισό του 19ου αιώνα η απεργιακή κίνηση φτάνει στο αποκορύφωμα της στη Μεγάλη Βρετανία με τη μαζική πολιτική απεργία τον Απρίλιο του 1820 και με τη γενική πολιτική απεργία στα βόρεια της χώρας τον Αύγουστο του 1842 για να υποστηριχθούν οι Χαρτιστές, που θα αγκαλιάσει εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες υφαντουργούς, ανθρακωρύχους, μεταλλουργούς. Στη Μεγάλη Βρετανία η απεργία γεννήθηκε από τα πληρώματα των καραβιών. Ο ίδιος ο αγγλικός όρος για την απεργία (strike) προέρχεται από την απόφαση των βρετανών ναυτικών το 1768 να “μαζέψουν τα πανιά” (strike sails) των καραβιών τους, προκαλώντας ένα μεγάλο πλήγμα στο εμπόριο της τότε ακμάζουσας βρετανικής αυτοκρατορίας.

Στη Ρωσία μία από τις πρώτες πιο μεγάλες απεργίες έγινε τον Οκτώβριο του 1835 στο εργοστάσιο Οσόκιν στο Καζάν. Ο απεργιακός αγώνας προώθησε την ανάπτυξη εργατικών οργανώσεων, επαγγελματικών ενώσεων, πολιτικών κομμάτων της εργατικής τάξης και βοήθησε στην ανάπτυξη της ταξικής συνείδησης του προλεταριάτου, καθώς και στην προετοιμασία του να δεχθεί την ιδεολογία του σοσιαλισμού.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού το 1791, απεργούν οι ξυλουργοί της Φιλαδέλφειας απαιτώντας 12ωρη εργασία. Το 1835 γενική απεργία στη Φιλαδέλφεια με πρωτοπόρους τους ανθρακωρύχους απαιτεί δεκάωρη εργασία. Μετά τον Εμφύλιο Πόλεμο Βορείων-Νοτίων, αναπτύσσεται ραγδαία η αμερικανική βιομηχανία που αναπόφευκτα δίνει ώθηση στην ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος στις ΗΠΑ, η οποία κορυφώνεται με την ίδρυση της Εθνικής Εργατικής Ένωσης στις 20 Αυγούστου 1866. Όσο η εργατική τάξη θα οργανώνετε καλύτερα τόσο θα πολλαπλασιάζονται οι απεργίες.

Η αστική τάξη θα αγωνιστεί πάντα με επιμονή ενάντια στις απεργίες χρησιμοποιώντας όλους τους καταδιωκτικούς και κατασταλτικούς μηχανισμούς του αστικού κράτους. Με τη βοήθεια του νόμου Λε Σαπελιέ στη Γαλλία (1791) και του νόμου του Πίτ στη Μεγάλη Βρετανία (1799) οι καπιταλιστές προσπάθησαν να αφαιρέσουν από τους εργάτες το δικαίωμα να συνεταιρίζονται και να απεργούν. Με μακρόχρονους και αιματηρούς αγώνες η εργατική τάξη θα κερδίσει το 19ο αιώνα στις περισσότερες καπιταλιστικές χώρες τη νομιμοποίηση του δικαιώματος στην απεργία. Όμως οι νόμοι του αστικού κράτους άφηναν πολλά περιθώρια να καταδιώκονται οι απεργίες.

Ο Καρλ Μαρξ και ο Φρίντριχ Ένγκελς θα αποδείξουν η σημασία της απεργίας σαν μέθοδο προλεταριακής πάλης και μέσα στην Πρώτη Διεθνή θα δώσουν αγώνα ενάντια σε εκείνους που αρνούνταν και διαστρέβλωναν την κοινωνική και πολιτική σημασία της απεργιακής πάλης (οπαδοί του Προυντόν, του Λασάλ κ.α) Το συνέδριο της 1ης Διεθνούς στη Γενεύη το 1866 υιοθετεί απόφαση για διεθνή βοήθεια στους απεργούς. Στο συνέδριο των Βρυξελλών (1868) με πρόταση του Μαρξ αναγνωρίζεται η απεργία σαν απαραίτητο μέσο στην πάλη των εργατών με το κεφάλαιο. Ταυτόχρονα ξεκαθαρίζεται ότι η απεργία είναι μόνο ένα, από τα μέσα πάλης και δεν μπορεί να είναι το μοναδικό μέσο για την ολοκληρωτική απελευθέρωση του προλεταριάτου από την εκμετάλλευση.

Στη συνέχεια έγινε αντιπαράθεση απέναντι στο Μπακούνιν που απέρριπτε τις τμηματικές απεργίες και προέβαλε τη γενική απεργία σαν μοναδικό μέσο πάλης των εργαζομένων, όσο και απέναντι σε αυτούς που απέρριπταν την πολιτική πάλη της εργατικής τάξης και αναγνώριζαν μόνο οικονομικές απεργίες.

Τα συνδικάτα και τα προλεταριακά κόμματα όπου υπήρχαν, άρχισαν να καθοδηγούν τον αγώνα της εργατικής τάξης και των εργαζομένων πραγματοποιώντας συστηματικότερα απεργίες. Οι απεργίες οργανώνονται καλύτερα, προετοιμάζονται από πριν, καθοδηγούνται από εκλεγμένες απεργιακές επιτροπές και δημιουργούνται απεργιακά ταμεία. Παράλληλα οι εκδηλώσεις της διεθνούς αλληλεγγύης εργατών προς άλλους εργάτες απεργούς είναι όλο και πιο συχνές. Οι προσπάθειες για την οργάνωση αμοιβαίας βοήθειας παίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία διεθνών επαγγελματικών οργανώσεων όπως η Διεθνής Ομοσπονδία υφαντουργείων. Έτσι η απεργία μετατράπηκε σε ένα δυνατό αμυντικό και επιθετικό όπλο στον οικονομικό και πολιτικό αγώνα της εργατικής τάξης.

Η θρυλική μεγαλειώδης ματωμένη πρωτομαγιάτικη απεργία του 1886 στο Σικάγο, η απεργία του Ντεκαζεβίλ (1886) στη Γαλλία, η γενική πολιτική απεργία στο Βέλγιο το 1893 είχαν μεγάλες πολιτικές επιπτώσεις. Το 1885 ξεσπά στη Ρωσία στο Ορέχοβο- Ζούεβο μεγάλη απεργία στο εργοστάσιο Μορόζοφ. Το 1896 κάτω από την επίδραση του συνδικάτου πάλης για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης που οργάνωσε ο Λένιν το 1895, 30.000 εργάτες της Πετρούπολης κατεβαίνουν σε απεργία. Η εξάπλωση των απεργιών στη Ρωσία αυτή την περίοδο αναγκάζει τον τσάρο να πάρει σειρά μέτρων για τον περιορισμό των προστίμων τη θέσπιση ωραρίων και άλλα.

Στην απόφαση στο συνέδριο των Βρυξελλών της Δεύτερης Διεθνούς(1891) αναφέρεται ότι « οι απεργίες και το μποϊκοτάζ είναι αναγκαία όπλα της εργατικής τάξης, τόσο για άμυνα ενάντια σε επίθεση των εχθρών όσο και για την κατάκτηση εκείνων των παραχωρήσεων που είναι δυνατόν να γίνουν στη σύγχρονη κοινωνία της αστικής τάξης»

Με το πέρασμα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό στάδιο η ταξική πάλη στις καπιταλιστικές κοινωνίες οξύνεται απότομα. Στις ΗΠΑ από το 1873 μέχρι το 1879 γίνονται 247 απεργίες, και από το 1896 μέχρι το 1905 γίνονται 21.950 απεργίες. Στη Ρωσία από το 1895 ως το 1904 γίνονται 1765 απεργίες. Με την όξυνση της επαναστατικής κρίσης στη Ρωσία οι απεργίες εξελίχθηκαν σε πολιτικές και γενικές. Τον Οκτώβριο (μέχρι το Δεκέμβριο του 1905) το ρωσικό προλεταριάτο για πρώτη φορά στην ιστορία κατέφυγε σε γενική πολιτική απεργία σε πανεθνική κλίμακα. Αυτή είναι η απεργία που θα οδηγήσει άμεσα στην ένοπλη εξέγερση του 1905, την ύψιστη μορφή της ταξικής πάλης. Στη διάρκεια της απεργίας των υφαντουργείων του Ιβάνοβο-Βοζνεσένσκ, το 1905 δημιουργήθηκε Σοβιέτ αντιπροσώπων, καθοδηγούμενο από τους μπολσεβίκους, που αποτέλεσε το πρότυπο του Σοβιέτ των εργατών. Η ισχυροποίηση της απεργιακής κίνησης τα επόμενα χρόνια, έγινε κάτω από την επίδραση της Επανάστασης του 1905-1907 στη Ρωσία, η πείρα της οποίας έδειξε τη σημασία της γενικής πολιτικής απεργίας.

Η γενική απεργία στη Σουηδία το 1909, η γενική απεργία των άγγλων μεταλλωρύχων το 1912, υπήρξαν σημαντικά πολιτικά γεγονότα. Μαζικές πολιτικές απεργίες έγιναν στη Ρωσία το 1912, όπου πάνω από ένα εκατομμύριο εργάτες θα απεργήσουν σε όλη τη χώρα. Το 1913 θα απεργήσουν 1.272.000 εργάτες και το πρώτο εξάμηνο του 1914 περίπου ενάμιση εκατομμύριο. Ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918) θα αναστείλει προσωρινά την απεργιακή κίνηση στη Ρωσία. Ο απεργιακός αγώνας όμως θα ξαναρχίσει με αμείωτη ένταση το 1915-1916. Η πολιτική απεργία που ξεσπάει στις 18 Φεβρουαρίου 1917 στο εργοστάσιο Πουτίλοφ στην Πετρούπολη εξαπλώθηκε και σε άλλες επιχειρήσεις και στις 24 Φεβρουαρίου 1917 απεργούσαν ήδη 200.000 εργάτες.

Στις 25 Φεβρουαρίου μετατρέπεται σε γενική πολιτική απεργία των εργατών της Πετρούπολης και στις 26 Φεβρουαρίου 1917 σε εξέγερση. Έτσι ξεκινάει η αστικοδημοκρατική επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 που ανατρέπει τον τσάρο. Το 1917 και ενώ τη χώρα κυβερνάει η προσωρινή κυβέρνηση της αστικής τάξης θα ξεσπάσουν μεγάλες απεργίες ενάντια στην εκμετάλλευση που προκλήθηκαν από την εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης των εργατών.

Η νίκη της Μεγάλης Οκτωβριανής επανάστασης και η δημιουργία του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο που καταργεί την εκμετάλλευση των εργαζομένων θα υποστηριχτεί από το διεθνές προλεταριάτο με κάθε τρόπο. Πολυάριθμες απεργίες θα ξεσπάσουν στις ιμπεριαλιστικές χώρες ενάντια στην ξένη επέμβαση στη νεαρή Σοβιετική Ένωση, ενάντια στην απόπειρα των ιμπεριαλιστών να πνίξουν την Οκτωβριανή επανάσταση στη γέννηση της. Σε μία σειρά χώρες θα ξεσπάσουν νέες επαναστάσεις όπου η απεργία θα παίξει ουσιαστικό ρόλο (Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία).

Ο αριθμός των απεργιών θα αυξηθεί κατακόρυφα σε χώρες όπως οι ΗΠΑ η Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία. Από δω και πέρα η ύπαρξη και μόνο της Σοβιετικής Ένωσης θα αποτελεί μία ανοιχτή πληγή για τον καπιταλισμό και τις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Οι πρωτοφανείς κατακτήσεις των εργαζομένων στη Σοβιετική Ένωση θα τροφοδοτούν ένα μόνιμο κίνημα διεκδίκησης για τους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο.

Μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο καπιταλισμός σταθεροποιείται προσωρινά μετά και την επαναστατική άνοδο 1918-1923. Υπάρχει μία άνοδος της απεργιακής κίνησης που δείχνει την οξύτητα των κοινωνικών συγκρούσεων. Στη Μεγάλη Βρετανία ξεσπά η μεγάλη γενική απεργία του 1926, όπως και η απεργία των μεταλλωρύχων στο Ρούρ, στη Γερμανία το 1928. Ενώ παράλληλα η απεργία γίνεται μέσω της εθνικοαπελευθερωτικής πάλης των λαών των αποικιακών και εξαρτημένων χωρών όπως η απεργία της Σαγκάης στην Κίνα (Μάιος-Σεπτέμβριος 1925).

Στα χρόνια της παγκόσμιας μεγάλης οικονομικής κρίσης 1929-1932 και στα πριν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χρόνια, οι αντιθέσεις ανάμεσα στους εργάτες και το κεφάλαιο οξύνονται και νέες μάζες εργαζομένων που μέχρι τότε δε συμμετείχαν σε απεργίες, όπως στρώματα υπαλλήλων, για πρώτη φορά συμμετέχουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Οι απεργίες θα παίξουν σημαντικό ρόλο και στη δεκαετία 1930 όταν και μετά την απόφαση της 3ης Κομμουνιστικής Διεθνούς, στο 7ο συνέδριο το 1935, μπαίνει στόχος να μπει φραγμός στο φασισμό που εκείνη την περίοδο βρισκόταν σε άνοδο, με τη δημιουργία των Λαϊκών Μετώπων (Γαλλία- Ισπανία κ.α.). Στα χρόνια του Β’ Π Πολέμου οι μαζικές οικονομικές και πολιτικές απεργίες, αποδείχτηκαν αποτελεσματικά όπλα στην πάλη των λαών στις κατεχόμενες από τους ναζί χώρες. Ελλάδα- Αθήνα 1943, γενική απεργία για να μην πάνε οι Έλληνες εργάτες στη Γερμανία (τελικά ούτε ένας Έλληνας εργάτης δεν θα πάει στη Γερμανία), γενική απεργία στις Κάτω Χώρες με περίπου ένα εκατομμύριο απεργούς, γενική απεργία στη Δανία το 1944, γενική απεργία στο Παρίσι τον Αύγουστο του 1944 που θα εξελιχθεί στην ένοπλη εξέγερση που θα οδηγήσει στην απελευθέρωση του Παρισιού από τους Γερμανούς.

Μετά το Β’ Π Πολέμου θα δυναμώσει ο μαζικός χαρακτήρας και η πολιτική κατεύθυνση της απεργιακής κίνησης. Αυτά τα χρόνια όλο και πιο συχνά χρησιμοποιούνται οι απεργίες από τους λαούς στις αποικιακές και εξαρτημένες χώρες σαν μέσο αγώνα για την εθνική τους ανεξαρτησία.

Τα επόμενα χρόνια οι απεργιακές κινητοποιήσεις έχουν στόχο τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών του βιοτικού επιπέδου, αυξήσεις, αλλά και να μπει φραγμός στις κυβερνήσεις να περάσουν αντεργατικούς νόμους.

Η μεγάλη γενική απεργία του 1968 στη Γαλλία ή ο γαλλικός Μάης όπως έχει μείνει στην ιστορία, η μεγαλύτερη πανεθνική απεργία της μεταπολεμικής περιόδου, που την περίοδο Μαΐου – Ιουνίου 1968 αγκάλιασε 8-9 εκατομμύρια εργαζόμενους (τα 2/3 όλων των εργατοϋπαλλήλων στη Γαλλία), στις 20 Μαΐου 1968, όπου 300 μεγάλες επιχειρήσεις θα καταληφθούν από τους εργαζόμενους. Η απεργία θα αναγκάσει την κυβέρνηση Ντε Γκολ σε σοβαρές παραχωρήσεις προς τους εργαζόμενους. Η απεργία του 1969 στην Αγγλία θα αναγκάσει την κυβέρνηση να αποσύρει τη σκληρή αντεργατική νομοθεσία που ήθελε να περάσει. Γενικές απεργίες ξεσπάνε στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία με εκατομμύρια απεργούς. Γενική απεργία των εργατών βιομηχανίας στην Αυστραλία το Μάιο του 1969 με ένα εκατομμύριο απεργούς, το 50% του Βιομηχανικού προλεταριάτου της Αυστραλίας, γενική απεργία των λιμενεργατών στη Μεγάλη Βρετανία τον Ιούλιο του 1970, που θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Πολλές απεργίες θα ξεσπάσουν και ενάντια στην επέμβαση των Αμερικανών στο Βιετνάμ. (Ιαπωνία Ουρουγουάη, Περού, Κόστα Ρίκα, Βενεζουέλα κ.α.) Από το 1957 μέχρι το 1967 σαν αποτέλεσμα των απεργιακών αγώνων της εργατικής τάξης στη δυτική Ευρώπη η μέση ετήσια αύξηση στις αποδοχές των εργατών στη Δυτική Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες έφτασε μέχρι 10%. Στις ΗΠΑ οι ετήσιες αποδοχές αυξήθηκαν 6%- 6,5%

Στην πατρίδα μας το πρώτο, ίσως, εργατικό σωματείο ιδρύεται στη Σύρο το Φεβρουάριο του 1879, το σωματείο των εργατών, στο ναυπηγείο. Από δω θα ξεκινήσουν και οι πρώτες απεργίες. Το Μάιο του 1888 θα ξεσπάσει στη Δράμα η γενική καπνεργατική απεργία, η πρώτη στον υπό Οθωμανική διοίκηση ελλαδικό χώρο, και το 1896 στο Λαύριο ξεσπά η μεγάλη, ματωμένη ηρωική απεργία των μεταλλωρύχων με αιτήματα αυξήσεις, ιατρική περίθαλψη, έγκαιρη μεταφορά στο νοσοκομείο μετά από ατυχήματα, πού θα χτυπηθεί άγρια από το στρατό, αφήνοντας στην ιστορία τα γνωστά Λαυρεωτικά.

Το 1908 ιδρύεται στο Βόλο το πρώτο εργατικό κέντρο στην Ελλάδα. Το 1909 οι τροχιοδρομικοί-τραμβαγέρηδες, οι εργάτες του τραμ στην Αθήνα με απανωτές, πραγματικά ηρωικές απεργίες θα κερδίσουν το 10-ωρο. Τον Ιανουάριο του 1911 ξεσπάει κι άλλη απεργία των τραμβαγέρηδων με αίτημα επαναπρόσληψη συναδέλφων που είχαν απολυθεί. Ήταν η απεργία που θα αναγκάσει το Βενιζέλο να πάρει τα πρώτα μέτρα για να βελτιώσει τη θέση των εργαζομένων. Την ίδια χρονιά το Μάρτιο κατεβαίνουν σε απεργία οι καπνεργάτες του Βόλου με αιτήματα οκτάωρο ιατρική περίθαλψη αυξήσεις. Τον Αύγουστο του 1916 ξεσπά άλλη μεγάλη , ηρωική και ματωμένη απεργία, των μεταλλωρύχων στη Σέριφο. Η απεργία θα χτυπηθεί και αυτήν άγρια από την αστυνομία και το στρατό αλλά οι μεταλλωρύχοι θα κερδίσουν το οκτάωρο.

Στις 21 Οκτωβρίου 1918 ξεκινάει το πρώτο πανελλαδικό εργατικό συνέδριο που θα έχει σαν αποτέλεσμα την ίδρυση της Γ.Σ.Ε.Ε. της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος.

Λίγες μέρες μετά στις 4 Νοεμβρίου 1918 ιδρύεται το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας (ΣΕΚΕ) που το 1924 μετονομάζεται σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Ή ίδρυση της Γ.Σ.Ε.Ε. και κυρίως του ΚΚΕ θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην παραπέρα ανάπτυξη του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Το 1919 θα ξεσπάσει η πρώτη πανελλαδική γενική απεργία. Την περίοδο του μεσοπολέμου ξεσπούν εκατοντάδες απεργίες που κορυφώνονται με τα γεγονότα του Μαΐου του 1936 στη Θεσσαλονίκη. Μόνο τους πρώτους εννέα μήνες του 1933 γίνονται 337 απεργίες με τη συμμετοχή 60.000 υπαλλήλων. Το Φεβρουάριο του 1921 ξεσπάει μεγάλη πανελλαδική απεργία των Σιδηροδρομικών και τον Ιούλιο του 1923 ξεκινάει από το Λαύριο η μεγαλύτερη σε έκταση και μαχητικότητα μέχρι τότε απεργία στην Ελλάδα. Η απεργία εξελίσσεται σε πανεργατική και εξαπλώνεται σε όλη τη χώρα. Θα κορυφωθεί στις 23 Αυγούστου στο Πασαλιμάνι όταν πανεργατική συγκέντρωση που κάλεσε η ΓΣΕΕ και το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, χτυπιέται άγρια από την αστυνομία και το στρατό, όπου 11 εργάτες θα σκοτωθούν.

Μία από τις πιο μαχητικές απεργίες στη μεταπολεμική Ελλάδα είναι η απεργία των οικοδόμων την 1η Δεκεμβρίου 1960 με την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Η συγκέντρωση των χιλιάδων οικοδόμων θα χτυπηθεί άγρια από την αστυνομία και θα εξελιχθεί σε σύγκρουση σώμα με σώμα, 173 απεργοί θα συλληφθούν, 66 θα τραυματιστούν, τρεις από σφαίρες. Ιστορικές θα μείνουν επίσης οι απεργίες στη ΛΑΡΚΟ του βιομηχάνου Μποδοσάκη τον Ιανουάριο του 1977, η απεργία στη Μαδέμ Λάκο στη Χαλκιδική μία άλλη επιχείρηση του Μποδοσάκη το 1977, η απεργία στις τράπεζες το 1979, η απεργία της ΔΕΗ τον Μάιο του 1988, η απεργία της ΕΑΣ (Επιχείρηση Αστικών Συγκοινωνιών) το 1992, η απεργία των ναυτεργατών το 2002 η απεργία στη χαλυβουργία του βιομηχάνου Μάνεση το 2012 κ.α.

Η υποχώρηση της αριστεράς και του Κομμουνιστικού κινήματος τις τελευταίες δεκαετίας και η συμβιβαστική στάση των ηγεσιών της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, που λειτουργούν ως φερέφωνα των κυβερνητικών επιλογών δε μπορεί παρά να έχουν τον αντίκτυπο τους στο εργατικό κίνημα και τις απεργίες. Παρόλα αυτά και την περίοδο των μνημονίων και αργότερα και σήμερα αναπτύχθηκαν και θα αναπτύσσονται απεργιακοί αγώνες στη χώρα μας.

Τα τελευταία χρόνια ξέσπασαν μεγάλες απεργίες και στις ΗΠΑ και σε Ευρωπαϊκές χώρες και στην Ινδία το 2020 πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη απεργία στην παγκόσμια ιστορία, όπου 250 εκατομμύρια εργάτες και αγρότες συμμετείχαν στην απεργία στέλνοντας ένα εκκωφαντικό μήνυμα στην κυβέρνηση Μόντι.

Το δικαίωμα στην απεργία είναι διαχρονικά στο στόχαστρο των κυρίαρχων τάξεων σε όλο τον πλανήτη και στη χώρα μας. Μόλις το 1974 αναγνωρίστηκε στο Σύνταγμα της χώρας μας.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ η «πρώτη φορά κυβέρνηση αριστεράς» ψηφίζει το πολυνομοσχέδιο το Γενάρη του 2018 με διάταξη που κάνει πιο δύσκολη την κήρυξη απεργίας σε πρωτοβάθμιες οργανώσεις καθώς απαιτείται παρουσία- απαρτία του 50%+1 των οικονομικά ενεργών μελών. Τον Οκτώβρη του 2019 η Νέα Δημοκρατία δίνει τη δυνατότητα για τη λήψη αποφάσεων των γενικών συνελεύσεων για κήρυξη απεργίας μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας. Επίσης προβλέπει τη δημιουργία του γενικού μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων εργασίας που σημαίνει ένα κανονικό φακέλωμα των συνδικαλιστών και της συνδικαλιστής δράσης. Ο περιβόητος νόμος Χατζηδάκη 4808/2021 και το άρθρο 93 προχωράει ακόμα περισσότερο καθώς ποινικοποιεί την υπεράσπιση της απεργίας και την κάνει κακούργημα.

Οι κυρίαρχες τάξεις σε όλο τον κόσμο ξέρουν ότι το όπλο της απεργίας είναι για την εργατική τάξη ένα από τα ισχυρότερα για να υπερασπίσουν τα εργατικά δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες και γι αυτό διεξάγουν έναν επίμονο αγώνα εναντίον των απεργιών καταπατώντας άγρια τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες χρησιμοποιώντας κάθε μέθοδο, από αστυνομικές μεθόδους αντεργατική νομοθεσία σε όλο και πιο συχνά ανοιχτή βία.

Η κυβέρνηση των «αρίστων» της Ν.Δ, αφού στην πανδημία άφησε τον ελληνικό λαό να πεθαίνει αβοήθητος χωρίς γιατρούς και νοσηλευτές, αφού τον έβαλε να ταξιδεύει σε απαρχαιωμένο σιδηροδρομικό δίκτυο και να σκοτώνεται, αφού τον άφησε να καίγεται στον Έβρο και τον έπνιξε στα λασπόνερα στη Θεσσαλία…

Αυτή η κυβέρνηση που είναι με τη «σωστή πλευρά της ιστορίας», και που δεν βρίσκει να πει, μισή κουβέντα συμπάθειας για τον αδούλωτο Παλαιστινιακό λαό (ίσως γιατί είναι αδούλωτος, ενώ όλοι αυτοί οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι έχουν μάθει μια ζωή να είναι λακέδες) έχει βάλει διαχρονικά στο στόχαστρο της τα δικαιώματα των εργαζομένων, το δικαίωμα της απεργίας, τις συνδικαλιστικές και δημοκρατικές ελευθερίες και χρησιμοποιεί όλους τους τρόπους για να δυσφημίσει τις απεργίες να αφαιρέσει από τα χέρια των εργαζομένων, αυτό το σπουδαίο μέσο για την προστασία των συμφερόντων τους. Όμως οι λαοί που βγαίνουν στους δρόμους σε Ευρώπη, ΗΠΑ και αλλού, οι απεργίες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη ο πολύμηνος αγώνας των εργαζομένων στη Μαλαματίνα στη χώρα μας, δείχνει ότι οι απεργίες είναι εδώ και οι εργαζόμενοι όλο και πιο συχνά επιλέγουν να ακολουθήσουν το δρόμο του απεργιακού αγώνα.

Θανάσης Κ.

πηγή: περιοδικό “Πορεία”, τ. 57