Ορισμένες φορές ο αλληγορικός μύθος αξίζει όσο δέκα εξαγγελίες:
«Ο σκορπιός λοιπόν, βρίσκεται μπροστά σ’ ένα βουερό ποτάμι και θέλει να το περάσει. Δύσκολο πράγμα. Αίφνης μπροστά του εμφανίζεται ένας βάτραχος. Αρχίζει να τον θερμοπαρακαλάει να τον κουβαλήσει στην πλάτη του. Ο βάτραχος όντας καχύποπτος αρνείται. Ύστερα από πολλά παρακάλια του σκορπιού δέχεται.
Αρχίζει να κολυμπάει προς την απέναντι ακτή. Αλλά ο σκορπιός τον χτυπάει με το κεντρί του. Αρχίζουν και οι δύο να βουλιάζουν. -Μα τι έκανες, λέει ο βάτραχος, δεν βλέπεις ότι θα πνιγούμε κι οι δύο; -Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς βάτραχε, είναι στη φύση μου να σκοτώνω»!
Αρκετοί άνθρωποι, ακόμα και στους κόλπους της αριστεράς, έχουν να πουν δύο και τρεις καλούς λόγους για τα αφεντικά, τον καπιταλισμό, ακόμα και τον ιμπεριαλισμό. Ανακαλύπτουν όψεις προόδου, οικουμενισμό, φιλευσπλαχνία, τεχνολογικά άλματα και μύρια όσα χρησιμεύουν σαν φερετζές των ισχυρών. Δεν είναι λίγες οι φορές που εργάτης μιλάει με καλά λόγια για τον εργοδότη του, επειδή είναι συνεπής στην καταβολή του μισθού, στα ρεπό, στην καθημερινή μεταχείριση. Αυτό δεν είναι καινούργιο. Στην ιστορική διαδρομή οι «από κάτω» είχαν πολλές φορές καλό λόγο για τους «από πάνω». Έκλαιγαν και συμπονούσαν τις συμφορές τους, χαίρονταν και γελούσαν με τα γεννητούρια και τους γάμους τους, φορούσαν μαύρα για τους θανάτους τους.
Ώσπου ήρθε ο μαρξισμός και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Ο εκμεταλλευτής είναι εκμεταλλευτής, ανεξάρτητα από ποια προσωπίδα φοράει. Ο εργάτης δίνει την υπεραξία του, άσχετα από την ποιότητα του αφεντικού του, και ο μαύρος δούλος πεθαίνει στις φυτείες, είτε από το βούρδουλα, είτε από φυσικά αίτια. Ο μαρξισμός έφερε στο προσκήνιο και τη μέθοδο σκέψης, τον αντικειμενισμό. Το πράγμα υπάρχει, είτε το γνωρίζουμε, είτε όχι. Όπως η βροχή και το χιόνι, οι σεισμοί και οι πλημμύρες υπάρχουν αντικειμενικά, ακόμα κι όταν δεν τα αντιλαμβανόμαστε, έτσι και η ταξική εκμετάλλευση δεν συναρτάται με το κατά πόσο αρέσει ή δεν αρέσει στον εργάτη. Είναι αυτό που ονομάζουν οι επιστήμονες ψεύτικη συνείδηση. Δηλαδή αντίληψη του κόσμου όχι με πραγματικούς, αλλά με πλασματικούς (ψεύτικους) όρους. Για να το πούμε αλλιώτικα, οι άνθρωποι πέφτουν στον υποκειμενισμό.
Τα τελευταία χρόνια και με την υποχώρηση των αριστερών ιδεών φούντωσε και θέριεψε ο υποκειμενισμός και ένα ισχυρό παρακλάδι του, ο σχετικισμός. Πόσες φορές δεν ακούσαμε πως δεν υπάρχει μία αλήθεια, αλλά πολλές, όσες και οι άνθρωποι, όσες η άμμος της θάλασσας. Έτσι, η επιστήμη που στηρίζεται σε δεδομένα, κάνει συσχετισμούς, αναγωγές, γενικεύσεις, αναλύσεις κλπ, ξεπέφτει στο ανόητο αλλά πανίσχυρο «εγώ έτσι νομίζω». Πρόσφατα η στήλη συνομιλούσε με έναν εργάτη ο οποίος επηρεάζονταν από κάποιον ανόητο με αρχαιοελληνική χλαμύδα που αράδιαζε τίτλους και πτυχία. Η τελευταία ανοησία του ήταν πως «η ευτυχία τρέχει στο αίμα μας» και δεν σχετίζεται με το περιβάλλον που ζούμε. Σε σχετική κουβέντα η τελική απάντηση ήταν «έτσι νομίζω». Κάτι ήξερε ο pop art συγγραφέας που είπε ότι αν θέλεις κάτι πολύ θα συνωμοτήσει το σύμπαν γι’ αυτό το λόγο, μόνο που δεν μας έδωσε και τη μεζούρα της θέλησής μας για να αποδείξουμε του λόγου το αληθές. Οι σχετικιστές λοιπόν είναι πολλοί και με το μέγεθος της προσωπικής τους αλήθειας μουτζουρώνουν το γενικό πίνακα, κρύβουν την αντικειμενική (δεν λέμε απόλυτη) αλήθεια και συσκοτίζουν την πραγματικότητα.
Ο σχετικισμός είναι η φιλοσοφική άκρη του μεταρρυθμισμού (αναθεωρητισμού). Αν στην πολιτική ισχύουν πέντε αλήθειες και αν για τα Τέμπη υπάρχουν καμιά δεκαριά αφετηρίες σκέψης και καταλήξεις, τότε αδίκως ζητάμε την αλήθεια στα χαλάσματα. Αν στην Παλαιστίνη συγκρούονται 15 αλήθειες και η σχετικότητα κυριαρχεί, τότε γλυκά-γλυκά θα βρεθούμε να κουβαλάμε σφαίρες στο Νετανιάχου και θα ορθοδοξούμε Αγγλους, Γάλλους, Αμερικανούς.
Αντί για όλα αυτά προτιμάμε να διαβάζουμε τη φράση μιας μαχήτριας από την Παλαιστίνη:
«Έχω δέκα σφαίρες. Εννιά για τους προδότες και μία για τον εχθρό μου».
Ο σχετικισμός είναι εχθρική ιδεολογία προς τους εργάτες και ο σκορπιός που λέγαμε παραπάνω είναι σκορπιός, όποιο τσεμπέρι κι αν φοράει.
Θανάσης Τσιριγώτης
πηγή: Λαϊκός Δρόμος
e-prologos.gr