Γνωστός έλληνας γνωμικογράφος των αρχών του περασμένου αιώνα διατύπωσε κοντά σε πολλά άλλα και το εξής γνωμικό: «Διά να κρύψετε την αλήθειαν, πρέπει να ευρίσκεσθε πολύ πλησίον της».
Εκατό και πλέον χρόνια μετά, σε μια χώρα όπου «όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν», επιβεβαιώνεται η διαχρονικότητά του. Στην περίπτωσή μας η αλήθεια είναι η «αξία» και κυρίως το παράγωγό της «άξιος», δηλαδή αυτός που έχει αξία, ο ικανός, ο κατάλληλος, που του αξίζει κάτι κ.λπ. Για να κρυφτεί, λοιπόν – και μάλιστα επιμελώς – η αλήθεια, δηλαδή η ουσία της λέξης «άξιος», οι περισσότεροι φέρνουν τη λεξούλα αυτή πολύ κοντά σε μια άλλη και με τη μορφή της σύνθετης πια λέξης δεν είναι παρά ένα ψέμα πιστευτό, καθότι βρίσκεται πλησίον της αλήθειας.
Λέει κάποιος για παράδειγμα με μεγάλο στόμφο ότι ζούμε σε μια «αξιοζήλευτη χώρα» και εννοεί όλα τα στραβά που μπορεί να του συμβούν στο δημόσιο χώρο από τη στιγμή που θα διαβεί το κατώφλι του σπιτιού του, για να εργαστεί, να μετακινηθεί σε άλλο μέρος, να διασκεδάσει, να μετάσχει στα συλλογικά του καθήκοντα, να πραγματώσει τις επιθυμίες του. Επίσης, οι συζητήσεις στα καφενεία και τα πηγαδάκια των πλατειών στην πλειοψηφία τους περιστρέφονται κυρίως γύρω από τις αξιόμεμπτες πράξεις όλων των υπολοίπων αποκρύπτοντας το γεγονός ότι οι ίδιοι οι συνομιλητές ήταν συνεπείς στο ραντεβού τους αφού παρκάρισαν χωρίς δεύτερη σκέψη πάνω στη ράμπα των αναπήρων.
Αντίθετα, αδολεσχεί ο καθένας τους σχετικά με τα αξιόμισθα έργα του, ώστε να γίνει αξιόπιστος στην παρέα του και αξιοθαύμαστος στους άλλους. Τέλος, ένας τρίτος χαρακτηρίζει «αξιοπερίεργους» τους τύπους που «κλείνουν τους δρόμους» και διαδηλώνουν κατά της κοινωνικής αδικίας και κοινωνικής απαξίας για να κουκουλώσει γρήγορα – γρήγορα τη δική του αξιοθρήνητη και θλιβερή στάση απέναντι στη βία, την εκμετάλλευση και την αδικία.
Άνθρωποι αξιομακάριστοι, «αξιοπρεπείς» και αξιολογητές των πάντων!
Από το στόμα και τη σκέψη ανθρώπων σαν και αυτούς σε καμιά περίπτωση δε θα ξέφευγαν, φυσικά, δάσκαλοι και καθηγητές. Κραδαίνοντας το λάβαρο της «αξιολόγησης» και παρακινούμενοι από τις μηχανές παραγωγής και αναπαραγωγής του κοινωνικού αυτοματισμού, όπως τα δελτία ειδήσεων και τα άρθρα «αξιοσέβαστων» δημοσιογράφων, οι άνθρωποι αυτοί λειτουργούν ως φερέφωνα εξαγγελθέντων νεοφιλελεύθερων πολιτικών, χωρίς να κατανοούν τη σημασία του ρόλου της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης σε μια χώρα όπου όλα τείνουν στην καθιέρωση μιας χρηματιστηριακής λογικής, της αγοραπωλησίας των πάντων.
Σε μια χώρα, όπου άξιος λόγου θεωρείται ο λόγος του λαϊκιστή, του άσχετου, του κολλυβογραμματισμένου, του φωνακλά, του τζάμπα – μάγκα, ο λαός είναι το θύμα μιας ανελέητης και εκδικητικής προς το δάσκαλο προπαγάνδας, ανίκανος να δει πέρα από το δάκτυλό του, εκεί όπου ακριβώς καραδοκεί ο δικός του εξανδραποδισμός.
Και εδώ, στο σημείο αυτό, είναι ο δάσκαλος που καλείται να αναστρέψει την κατάσταση αυτή και αποκαλύψει την πραγματική αξία της «αξίας» στα μάτια των κατηγόρων του, ώστε να πάψει η λέξη αυτή να βιάζεται καθημερινά στους λόγους των καιροσκόπων, των δημαγωγών και των υποκριτών.
Όταν ο δάσκαλος μιλά για «αξία», εννοεί την κοινωνική δικαιοσύνη, την παγκόσμια ειρήνη, την ισονομία, το δικαίωμα στην υγεία και την εργασία, τη δημοκρατία και τη δημόσια δωρεάν παιδεία.
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό απ’ όλους τους παραπάνω ανθρώπους και συνολικά απ’ όλη την κοινωνία ότι η «αξία» είναι αληθινή μόνον δίπλα σε όλες τις προηγούμενες έννοιες κι όχι σε μορφή πρώτου συνθετικού, όπως στη λέξη «αξιολόγηση» με την οποία αποπειράται σε κάθε ευκαιρία ο εντεταλμένος γραφειοκράτης να αποκρύψει την αλήθεια μιας τιμωρητικής διαδικασίας και ενός παιχνιδιού επιβολής και εξουσίας καθιστώντας την «αξία» αξιογέλαστη καρικατούρα μιας απαξιωμένης αξίας.
Μαυρίδης Δημήτρης
e-prologos.gr
