Μπροστά σε παγκόσμια οικονομική κρίση, η εξαρτημένη Ελλάδα σε δυσμενέστερη θέση

Με το πρώτο κύμα της πανδημίας να περνάει, οι χώρες επιστρέφουν στην περιβόητη «κανονικότητα». Μια κανονικότητα που φαντάζει δυσοίωνη για τους λαούς όλου του κόσμου, με την ανεργία να εκτοξεύεται, την φτώχεια να εξαπλώνεται, τους άστεγους να πληθαίνουν και οι ουρές των συσσιτίων να μακραίνουν. Ζούμε ήδη στην αρχή μια νέας οικονομικής κρίσης, για την οποία βέβαια δεν ευθύνεται ο κορονοϊός, όπως θέλουν να μας πείσουν για να αποποιηθούν τις ευθύνες τους. Ο κορονοϊός αυτό που έκανε ήταν να επιτείνει απλά και να φέρει πιο κοντά το αναπόφευκτο ξέσπασμα μιας οικονομικής κρίσης, την οποία όλα τα στοιχεία προέβλεπαν το προηγούμενο διάστημα.

Από την άλλη οι κυβερνήσεις σε όλο το κόσμο θέλουν και χρησιμοποιούν την πανδημία σαν το καλύτερο άλλοθι και όχημα για να επιβάλουν τις πιο σκληρές αντιλαϊκές πολιτικές τους και να φορτώσουν για ακόμα μια φορά όλα τα βάρη στη πλάτη των λαών. Η χώρα μας φυσικά και δεν ξεφεύγει από τον κανόνα. Όσο και να κομπάζουν και να παρουσιάζουν την Ελλάδα ως «παγκόσμιο πρότυπο» στην αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν μπορούν να κρύψουν την επόμενη μέρα που ετοιμάζουν σε βάρους του λαού και της νεολαίας. Και αυτό γιατί όπως αναφέραμε, ο κορονοϊός είναι απλά το πρόσχημα. Η νέα έξαρση μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με την 10χρονη μνημονιακή λεηλασία της χώρας μας και του λαού αλλά και οι εξελίξεις στην περιοχή της μεσογείου, του Αιγαίου, των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής και η αυξανόμενη επιθετικότητα της Τουρκίας οδηγεί σε επικίνδυνες εξελίξεις. Σε αυτή την κατάσταση, με τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις να είναι πιο έντονες, με την αστάθεια και τις γεωπολιτικές αναδιανομές να κυριαρχούν, η Ελλάδα μετά από 10 χρόνια μνημονιακής λεηλασίας, σήμερα γίνεται ακόμα πιο ευάλωτη. Με την πολιτική της ντόπιας ολιγαρχίας να παραμένει αυτούσια, χαρίζοντας γη και ύδωρ στα ξένους δυνάστες, η εξάρτηση και η υποδούλωση ενισχύεται επικίνδυνα.

Τα βάρη στην πλάτη λαού και νεολαίας-κερδισμένη η ολιγαρχία

Έτσι, από «παγκόσμιο πρότυπο», όλες οι προβλέψεις δείχνουν πως η Ελλάδα θα μετατραπεί και στο μεγαλύτερο θύμα της οικονομικής αυτής κρίσης. Αυτό δείχνουν και οι μελοδραματικοί τόνοι της κυβέρνησης, που ακολούθησαν μετά τους πανηγυρισμούς και τις θριαμβολογίες. «Η ανεργία θα αυξηθεί, η οικονομία θα βρεθεί σε βαθιά ύφεση, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών θα συρρικνωθεί, να προετοιμαστούμε όλοι να ζήσουμε με λιγότερα» είναι μερικές από τις δηλώσεις του υπουργού οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα, με τον πρωθυπουργό να συμπληρώνει «Οι συνέπειες αυτής της επίθεσης του κορονοϊού θα είναι δραματικές και πολυεπίπεδες, καθώς πρόκειται για μια κρίση η οποία είναι πρωτόγνωρη. Καμία γενιά δεν έχει ζήσει όμοιά της για σχεδόν ένα αιώνα». Οι δηλώσεις αυτές προετοίμασαν το σχέδιο και τα μέτρα που ανακοίνωσε λίγες εβδομάδες αργότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Τα μέτρα αυτά ανακοινώθηκαν σε ένα ενιαίο πρόγραμμα με τον εμβληματικό και εντυπωσιακό τίτλο «ΣΥΝΕ-ΕΡΓΑΣΙΑ» και ως στόχο έχουν βασικά 2 άξονες. Από τη μία, στην συνέχιση ενίσχυσης του κεφαλαίου και των εργοδοτών με νέες διευκολύνσεις και από την άλλη στο περαιτέρω χτύπημα των εργαζομένων και της νεολαίας μέσω της καθιέρωσης και θεσμοθέτησης νέων ελαστικών μορφών εργασίας, της εκ περιτροπής εργασίας, της μείωσης μισθών και της απελευθέρωσης των απολύσεων.

Νέες μειώσεις μισθών με κρατική θεσμοθέτηση!

Ένα από τα βασικά σημεία των μέτρων που ανήγγειλε ο πρωθυπουργός ότι θα ισχύσουν για το επόμενο (ακαθόριστο χρονικά) διάστημα είναι η μείωση των μισθών για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Αυτό θα ισχύσει σε οποιαδήποτε επιχείρηση δηλώσει μείωση τζίρου τουλάχιστον 20% στο προηγούμενο διάστημα, καθώς της δίνεται η δυνατότητα να μετατρέψει τις συμβάσεις πλήρους απασχόλησης των εργαζομένων, σε μερικής. Οι εργαζόμενοι θα αμείβονται από τον εργοδότη με το 50% του μισθού του και το κράτος θα επιδοτεί το 60% από το υπόλοιπο 50%. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μείωση στον μισθό των εργαζομένων κατά 20%, με πλαφόν όμως τον σημερινό κατώτατο μισθό!

Έτσι θα ’χουμε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους το επόμενο διάστημα με μισθό κουρεμένο κατά 20%! Όμως ακόμα πιο προκλητικό από το μέτρο αυτό είναι η δικαιολόγηση από την κυβέρνηση του μέτρου, αναφέροντας δια μέσου Πέτσα: «Η κριτική ότι δήθεν με αυτή την πολιτική μειώνονται οι μισθοί κατά 20%, είναι και ψεύτικη. Δεν υφίσταται σύγκριση με κάποιον αριθμό εκεί που θα έμπαινε λουκέτο. Αλλά, μόνο με το μηδέν. Με την ανεργία. Και την ανασφάλεια»! Λίγο πολύ, σύμφωνα με την κυβέρνηση, όσοι δεν υποστούν αυτή τη μείωση θα περάσουν στην Ανεργία! Δείχνουν λοιπόν την μεγαλοψυχία τους και «σώζουν» τους εργαζόμενους κουρεύοντας τους μισθούς τους!

Μισθοί μικρότεροι από το κατώτατο!

Φαίνεται πως τα μέτρα δεν ήταν τόσο έκτακτα όσο υποστήριζε η κυβέρνηση στην αρχή αλλά παρατείνονται για αρκετούς μήνες. Έτσι παρατάθηκε και η αναστολή σύμβασης στο 60% των εργαζομένων για όσες επιχειρήσεις είχαν ζημία το προηγούμενο διάστημα, και στο 100% των εργαζομένων για όσες επιχειρήσεις δεν άνοιξαν ακόμη και για το μήνα Ιούνιο, ενώ θα ισχύσει αυτό και για το μήνα Ιούλιο για επιχειρήσεις στον τουρισμό, στον αθλητισμό, τις μεταφορές και τον πολιτισμό. Για τους εργαζόμενους αυτούς που βρίσκονται σε αναστολή σύμβασης, το κράτος θα δίνει το επίδομα των 533 το μήνα, ποσό δηλαδή μικρότερο και του κατώτατου μισθού! Έτσι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, με το έτσι θέλω, μπαίνουν στον πάγο προς το παρόν, για ακόμα 2 μήνες!

Όλα για την ενίσχυση του κεφαλαίου!

Από τα πρώτα μέτρα που προκλητικά πήρε η κυβέρνηση, μέσα στις μέρες της καραντίνας, και ενώ ήδη μέσα σε λίγες μέρες τον Μάρτιο είχαν απολυθεί τουλάχιστον 30.000 άτομα και μέσα σε δύο μήνες οι απολύσεις έφτασαν τις 100.000, ήταν να ενισχύσει με δωράκια δεκάδων εκατομμυρίων καναλάρχες, ιδιωτικές κλινικές και εφοπλιστές. Αυτός είναι και ο βασικός άξονας του προγράμματος «ΣΥΝΕ-ΕΡΓΑΣΙΑ». Η πάση θυσία ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων, φυσικά σε βάρος εργαζομένων, αυτοαπασχολούμενων και μικρών επιχειρήσεων. Αυτό επιβεβαιώνεται και από όλα τα παραπάνω μέτρα που αναφέραμε. Οι εργοδότες αποκτούν την δυνατότητα να μετατρέψουν εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης σε μερικής απασχόλησης, ενώ παρατείνεται και το μέτρο με το οποίο μπορούν να έχουν μέρος των εργαζομένων με αναστολή σύμβασης. Από την άλλη, όσες επιχειρήσεις δεν έχουν ενταχθεί σε αυτά τα μέτρα, είναι ελεύθερες να απολύουν κανονικά εργαζομένους!

Όμως ακόμα και αυτά τα μέτρα δεν μπορούν να αποτυπώσουν την πραγματική εικόνα της εργασίας! Παίρνουμε σίγουρα μια γεύση βλέποντας την ανακοίνωση του υπουργείου εργασίας λίγες μέρες πριν την ανακοίνωση των μέτρων, που κάνει λόγο για την «επανεκκίνηση των συστηματικών ελέγχων στην αγορά εργασίας»! Αυτό που ο κόσμος δηλαδή είχε τούμπανο, έρχονται να παραδεχτούν, ότι όλους αυτούς τους μήνες, με την εργοδοτική αυθαιρεσία να οργιάζει δεν υπήρχε κανένας έλεγχος, και το ΣΕΠΕ είχε μπει σε αναστολή λειτουργίας. Για να δούμε όμως τι σημαίνει αυτή η επανεκκίνηση! Δύο είναι οι βασικοί άξονες που θα αφορούν οι έλεγχοι σύμφωνα με την ανακοίνωση! Ο πρώτος έχει να κάνει με το αν τηρούνται τα πρωτόκολλα υγείας και ασφάλειας. Φυσικά αφορά τα μέτρα μόνο με αφορμή τον κορονοϊό και όχι γενικά τις συνθήκες ασφάλειας και εργασίας των εργαζομένων. Ο δεύτερος άξονας είναι έλεγχοι για πάταξη αδήλωτης εργασίας και παραβατικής συμπεριφοράς στις επιχειρήσεις! Αυτό μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε το λιγότερο προκλητικό! Και αυτό γιατί σύμφωνα με τις κυβερνητικές ΠΝΠ, οι εργοδότες δηλώνουν την εκ περιτροπής εργασίας ή την αναστολή σύμβασης τον επόμενο μήνα, ενώ η δήλωση ωραρίου και των υπερωριών γίνεται απολογιστικά από τον εργοδότη, καθώς έχει ανασταλεί η ηλεκτρονική δήλωση από πριν! Τι σημαίνει αυτό; ότι η κυβέρνηση κλείνει το μάτι στους εργοδότες να απασχολούν κανονικά τους εργαζόμενους τους με πλήρες ωράριο με το μισό μισθό, καθώς κανένας δεν μπορεί σύμφωνα με τα παραπάνω να τους κόψει πρόστιμο.

Βαγγέλης Σ.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πορεία», Τεύχος 50, που κυκλοφορεί