Αλλαγές στο Λύκειο και στο σύστημα εισαγωγής και τρία νομοσχέδια το α΄ τρίμηνο του 2021

            Χρονιά σημαντικών ανακατατάξεων για όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης αναμένεται να αποτελέσει και το 2021, καθώς, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου Παιδείας, έρχονται αλλαγές στις πανελλήνιες εξετάσεις στο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ενώ έτοιμα είναι ακόμη τρία νομοσχέδια, τα οποία αναμένεται να έρθουν στη Βουλή για ψήφιση μέσα στο α΄ τρίμηνο του νέου χρόνου (Νομοσχέδιο για την ασφάλεια των Πανεπιστήμιων – Νομοσχέδιο για τις δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών – Νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση)

ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

            Όσον αφορά στις Πανελλήνιες Εξετάσεις και στο σύστημα πρόσβασης προβλέπονται δυο κομβικές αλλαγές που αναμένεται να οδηγήσουν αναπόφευκτα χιλιάδες υποψήφιους εκτός δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

            – Η πρώτη αφορά τη θέσπιση ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα τμήματα, η οποία θα καθορίζεται από δύο παράγοντες:

            α) από το μέσο όρο των επιδόσεων όλων των υποψηφίων σε όλα τα μαθήματα κάθε επιστημονικού πεδίου

            β) από συντελεστή που θα ορίζει το κάθε πανεπιστημιακό τμήμα, λίγο παραπάνω ή λίγο παρακάτω από το μέσο όρο των υποψηφίων. Το ποσοστό αυτό δεν έχει οριστεί ακόμα και αναμένεται να ανακοινωθεί το επόμενο διάστημα.

            Πρακτικά, αναμένεται να θεσπιστεί ένα ελάχιστο όριο εισαγωγής που θα είναι διαφορετικό σε κάθε τμήμα, αλλά και διαφορετικό κάθε χρονιά.

            – Η δεύτερη αλλαγή αφορά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου που θα γίνεται σε δύο φάσεις.

•        Στην πρώτη, οι υποψήφιοι των πανελληνίων θα δηλώνουν συγκεκριμένο, περιορισμένο σε σχέση με σήμερα, αριθμό σχολών από μόνο ένα επιστημονικό πεδίο.
•        Στη δεύτερη φάση ανακοινώνονται οι επιτυχόντες. Οι υποψήφιοι που δεν κατάφεραν να «πιάσουν» το όριο εισαγωγής, θα συμπληρώνουν εκ νέου το μηχανογραφικό με τις σχολές που έμειναν κενές από τη πρώτη φάση.

Η θέσπιση ελάχιστης Βάσης εισαγωγής ως «κόφτης»

            Να δώσουμε ένα παράδειγμα για τη λεγόμενη ελάχιστη βάση εισαγωγής. Αν ο μέσος όρος είναι 12, το Πανεπιστημιακό Τμήμα θα μπορεί να ορίσει από το 80% μέχρι και το 120% του 12 ως ελάχιστη βάση εισαγωγής, άρα οι ελάχιστες βασεις εισαγωγής θα είναι από 9.6 μέχρι και 14.4.

            Η λεγόμενη βάση του 10 στις Πανελλαδικές Εξετάσεις (και η νέα παραλλαγή της) εφαρμόστηκε από το 2006 έως το 2010 και πέτυχε ταξικά αλλά απότυχε μορφωτικά. Η έρευνα έδειξε ότι το μέτρο είχε ως επιπτώσεις τη μεγάλη μείωση των εισακτέων που προέρχονταν από οικογένειες με μεσαίο και χαμηλό κοινωνικό-μορφωτικό επίπεδο, έναντι αυτών που προέρχονταν από υψηλό έως πολύ υψηλό επίπεδο. Πέρα από το ότι έμειναν εκτός πανεπιστημιακών σχολών περισσότερα παιδιά από οικογένειες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος, πέρα από το γεγονός ότι σε μια 4ετία εφαρμογής της έμειναν 50.000 περίπου κενές θέσεις στα δημόσια Πανεπιστήμια, καμιά αξιοσημείωτη πρόοδος δεν σημειώθηκε στο μορφωτικό επίπεδο ούτε των μαθητών των Λυκείων ούτε των φοιτητών, ούτε βέβαια καμιά αναβάθμιση των Πανεπιστημίων.

            Η επαναφορά της μεταμφιεσμένης βάσης του 10 θα παίξει τον ρόλο του τροχονόμου της εισόδου στα πανεπιστήμια, εξοστρακίζοντας, με εργαλείο τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων (Τράπεζα Θεμάτων), χιλιάδες υποψήφιους  στους οποίους θα προσφερθεί είτε μια χαμηλής πνοής επαγγελματική κατάρτιση (στους φτωχότερους) είτε μια νέα βάση: τα δίδακτρα στα Κολέγια  και στα ιδιωτικά ΙΕΚ στα οποία δεν ισχύει καμιά βάση του 10 εάν ηχήσουν τα δίδακτρα.

            Από την  άλλη, το υπουργείο θα έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει στους ίδιους αριθμούς εισακτέων των τελευταίων χρόνων ενώ την ίδια στιγμή η ανακοίνωσή του για τον αριθμό εισακτέων θα μοιάζει με την ψευτοευγένεια μιας πρόσκλησης σε ανεπιθύμητους καλεσμένους, όταν υπάρχει η βεβαιότητα πως οι συνθήκες θα τους αποτρέψουν από το να τη δεχτούν.

Τι θα γίνει με το μηχανογραφικό

            Με βάση τα παραπάνω, γρίφο αποτελεί η συμπλήρωση του μηχανογραφικού από τους υποψηφίους των Πανελληνίων καθώς μοιάζει με τον τροχό της τύχης. Παράδειγμα:

            Υποψήφιος από το Ρέθυμνο στο 1ο πεδίο συγκεντρώνει 12.000 μόρια και επιθυμεί την εισαγωγή του στο  Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΠΤΔΕ) της πόλης του. Ο υποψήφιος δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσει εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας και θέλει οπωσδήποτε να πετύχει την εισαγωγή στο Ρέθυμνο. Η βάση εισαγωγής στο Παιδαγωγικό του Ρεθύμνου ήταν 12.850 μόρια το 2020 ενώ η βάση σε παρεμφερείς σχολές αλλά όχι της πρώτης του προτίμησης ήταν 12.375 στο τμήμα Κοινωνιολογίας, 10.600 μόρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Αγωγής,  10.375 στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης, , 8.750 στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας,  8.525 μόρια στο Τμήμα Φιλολογίας και 8.400 στο Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών.

            Το δίλημμα είναι το εξής: Να δηλώσει το ΠΤΔΕ, που επιθυμεί περισσότερο, αλλά μπορεί να μην εισαχθεί λόγω μορίων και να ρισκάρει μετά στη δεύτερη φάση να μη υπάρχει κενή θέση στα άλλα Τμήματα ή να δηλώσει το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Αγωγής στην πρώτη φάση, όπου έχει περισσότερες πιθανότητες να εισαχθεί, αποφεύγοντας τον κίνδυνο να εισαχθεί σε Τμήμα που δεν είναι στις προτιμήσεις του;

Χρήστος Κάτσικας