Η Ρωσία είναι ο δεύτερος υψηλότερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου στον κόσμο μετά τη Σαουδική Αραβία. Το 2019, 48 χώρες αγόρασαν ρωσικό αργό πετρέλαιο αξίας 123 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Από  το προσωπικό του Al Jazeera

Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.

Οι δυτικές κυρώσεις είναι πιθανό να ανεβάσουν τις τιμές του πετρελαίου — με αποτέλεσμα ακόμη υψηλότερες τιμές για τον καταναλωτή.

Το 2019, ο κόσμος κατανάλωνε 99,7 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα (mbpd=million barrels of oil per day), σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μόνες καταναλώνουν περίπου το ένα πέμπτο (20,48 mbpd) της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου, ακολουθούμενες από την Κίνα (13,07 mbpd) και την Ινδία (4,84 mbpd).

Η Βενεζουέλα (303.806 εκατομμύρια βαρέλια), η Σαουδική Αραβία (258.600 εκατομμύρια βαρέλια) και το Ιράν (208.600 εκατομμύρια βαρέλια) έχουν τα μισά από τα 1,55 τρισεκατομμύρια βαρέλια παγκοσμίως αποδεδειγμένων αποθεμάτων πετρελαίου.

Ποιες χώρες παράγουν το περισσότερο πετρέλαιο;

Κεντρική θέση στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου είναι ΟΠΕΚ – ο Οργανισμός των Χωρών Πετρελαιοεξαγωγών. Αυτός ο πολυεθνικός οργανισμός, που ιδρύθηκε στη Βαγδάτη του Ιράκ το 1960, περιλαμβάνει 13 έθνη που διαθέτουν συλλογικά περίπου το 80 τοις εκατό των αποδεδειγμένων αποθεμάτων αργού πετρελαίου στον κόσμο.

Τα μεγαλύτερα αποθέματα μεταξύ των χωρών εκτός ΟΠΕΚ περιλαμβάνουν τη Ρωσία και τις ΗΠΑ.

Οι χώρες μέλη του ΟΠΕΚ παράγουν περίπου το 40 τοις εκατό του παγκόσμιου αργού πετρελαίου και αντιπροσωπεύουν περίπου το 60 τοις εκατό του συνολικού πετρελαίου που διακινείται διεθνώς, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 2020, οι 10 μεγαλύτεροι παραγωγοί πετρελαίου στον κόσμο ήταν οι ΗΠΑ (18,61 mbpd), η Σαουδική Αραβία (10,81 mbpd), η Ρωσία (10,5 mbpd), ο Καναδάς (5,23 mbpd) και η Κίνα (4,86 mbpd).

Πώς παράγεται και χρησιμοποιείται το αργό πετρέλαιο

Η βενζίνη, το ντίζελ και διάφορα άλλα καύσιμα παράγονται από αργό πετρέλαιο – ένα κιτρινωπό-μαύρο ορυκτό καύσιμο που αντλείται από το έδαφος. Πολλά προϊόντα οικιακής χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των πλαστικών, των απορρυπαντικών και των ρούχων προέρχονται επίσης από τους μη ανανεώσιμους πόρους.

Οι υψηλότερες τιμές του αργού έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε αρκετούς κλάδους, από τις μεταφορές μέχρι τη μεταποίηση.

Το αργό πετρέλαιο ταξινομείται ανάλογα με το πάχος (βαρύ, ενδιάμεσο και ελαφρύ) και την περιεκτικότητα σε θείο (γλυκό – χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, ξινό – υψηλό θείο). Το ελαφρύ, γλυκό αργό πετρέλαιο είναι η υψηλότερη ποιότητα. Είναι ευκολότερο και φθηνότερο να τελειοποιηθεί, καθιστώντας το πιο περιζήτητο.

Το Brent και το WTI είναι τα παγκόσμια σημεία αναφοράς για το ελαφρύ, γλυκό αργό πετρέλαιο. Το Brent εξορύσσεται από τη Βόρεια Θάλασσα μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Νορβηγίας, ενώ το WTI (West Texas Intermediate) προέρχεται από κοιτάσματα πετρελαίου των ΗΠΑ.

Αφού το λάδι εξορυχθεί και μεταφερθεί σε διάφορα διυλιστήρια, πρέπει να θερμανθεί σε κλίβανο και στη συνέχεια να αποσταχθεί σε διάφορα καύσιμα και προϊόντα. Τα ελαφρύτερα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των υγρών αερίων πετρελαίου, απαιτούν χαμηλότερες θερμοκρασίες για την εξαγωγή τους, ενώ τα βαρύτερα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλτου, εξάγονται σε πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες.

Ποιες χώρες βασίζονται περισσότερο στο ρωσικό πετρέλαιο;

Το 2019, οι κορυφαίοι εξαγωγείς αργού πετρελαίου στον κόσμο ήταν η Σαουδική Αραβία (145 δισ. $), η Ρωσία (123 δισ. $), το Ιράκ (73,8 δισ. $), ο Καναδάς (67,8 δισ. $) και οι ΗΠΑ (61,9 δισ. $).

Η Κίνα αγόρασε περίπου το ένα τέταρτο (27 τοις εκατό) των συνολικών εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας αξίας 34 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, δεδομένων των τεράστιων ενεργειακών αναγκών της Κίνας, αυτό αποτελούσε μόνο το 16% των εισαγωγών πετρελαίου της χώρας.

Τουλάχιστον 48 χώρες εισήγαγαν ρωσικό αργό πετρέλαιο το 2019. Οι χώρες που βασίζονται περισσότερο στο ρωσικό πετρέλαιο περιλαμβάνουν: Λευκορωσία, Κούβα, Κουρασάο, Καζακστάν, Λετονία – η καθεμία εισάγει περισσότερο από το 99 τοις εκατό του αργού πετρελαίου της από τη Ρωσία.

Το παρακάτω γράφημα δείχνει πόσο από τις συνολικές εισαγωγές αργού πετρελαίου κάθε χώρας προέρχεται από τη Ρωσία.

Τι σημαίνει απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου;

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια σειρά από άλλα κράτη έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Ο ενεργειακός πόλεμος που ακολούθησε προκάλεσε τις τιμές του πετρελαίου να φτάσουν σε πρωτοφανή υψηλά που δεν έχουν παρατηρηθεί από την οικονομική κρίση του 2008.

Την Τρίτη, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου. Το 2021, οι ΗΠΑ εισήγαγαν κατά μέσο όρο 209.000 bpd αργό πετρέλαιο και 500.000 bpd άλλα προϊόντα πετρελαίου από τη Ρωσία, σύμφωνα με την εμπορική ένωση American Fuel and Petrochemical Manufacturers.

Αυτό αντιπροσώπευε το 3% των εισαγωγών αργού πετρελαίου των ΗΠΑ και το 1% του συνολικού αργού πετρελαίου που επεξεργάζονται τα διυλιστήρια των ΗΠΑ. Για τη Ρωσία, αυτό αντιπροσώπευε το 3% των συνολικών εξαγωγών της. Σύμφωνα με αναλυτές , η απαγόρευση είναι κάτι που οι ΗΠΑ έχουν την πολυτέλεια να κάνουν.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το αργό Brent αυξήθηκε πάνω από τα 140 δολάρια το βαρέλι πριν επιστρέψει στα 120 δολάρια.

Με σκληρές κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές παγκοσμίως καθώς οι τιμές της ενέργειας αυξάνονται σε ένα ήδη πληθωριστικό περιβάλλον.

Πηγή : Al Jazeera