Ιωσήφ Σταυρίδης*

Εκτός προγράμματος θα συζητηθεί –κατά πάσα πιθανότητα- από τους 27 ηγέτες των κρατών-μελών, σήμερα (16/10) το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας – μετά την έξοδο του «Ορούτς Ρέις» στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και το άνοιγμα των Βαρωσίων- στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.

Και εκεί που κατέληξαν τελικά είναι να παραπεμφθεί ξανά στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκέμβρη, όπου κατά δήλωση Μέρκελ θα συζητηθεί όλο το πλαίσιο της Ανατ. Μεσογείου, με «διάλογο» όλων των ενδιαφερομένων, μετά και το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και των ΝΑΤΟϊκών διευθετήσεων. Μέχρι τότε, οι περισσότεροι ηγέτες αποστασιοποιούνται από τη λήψη άμεσων κυρώσεων και αρκούνται σε γενικόλογες λεκτικές δηλώσεις συμπαράστασης σε Αθήνα και Λευκωσία. Με τη Μέρκελ να δηλώνει απερίφραστα (και μαζί της η Ισπανία, Ιταλία και Ουγγαρία, η καθεμία για δικούς της λόγους) πως σε αυτή τη Σύνοδο δεν πρόκειται να υπάρξουν κυρώσεις!

Εξάλλου, στη χθεσινή (15/10) συνάντηση των λεγόμενων χωρών της Βαϊμάρης (Γερμανία, Γαλλία, Πολωνία), ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χ. Μάας δήλωσε ότι: «…πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν υπάρξει πρόοδος σε μια βδομάδα, και μετά θα δούμε ποια στάση θα πρέπει να υιοθετηθεί από την ΕΕ (…) ήδη καθυστερούν οι διερευνητικές συνομιλίες οι οποίες αναμένονταν και δεν ξέρουμε πότε θα γίνουν…». Με τη σειρά του ο Γάλλος υπουργός δήλωσε πως: «είναι ξεκάθαρο σε εμάς ότι η Τουρκία προβαίνει διαρκώς σε προκλητικές ενέργειες οι οποίες είναι απαράδεκτες (…) Εμείς είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε την ισορροπία δυνάμεων σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει με νέες προκλήσεις, ακόμα κι αν κοινός μας στόχος είναι να εγκαθιδρύσουμε έναν αληθινό διάλογο με την Τουρκία».

Τέλος, για να έχουν και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο οι Ευρωπαίοι ηγέτες στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, εξέφρασαν την έντονη αποδοκιμασία τους στις «νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο», γεγονός που αποτυπώνει τις χιλιοειπωμένες στερεότυπες εκφράσεις, οι οποίες στην ουσία δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα. 

Αλλά και στην από εδώ πλευρά, παρά την επιμονή της κυβέρνησης Μητσοτάκη για «διάλογο» με βάση τη μοναδική εκκρεμότητα (δηλ. υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ), εμφανίζονται ρωγμές, καθώς γίνεται όλο και πιο φανερή η πρόθεση ότι η περιοχή από τα νότια του Καστελόριζου, της Ρόδου και μέχρι ανατολικά της Κρήτης, μπαίνει σε διευθέτηση κατόπιν των αμερικανοΝΑΤΟϊκών απαιτήσεων (επίσκεψη Πομπέο) στο ζήτημα της συνεκμετάλλευσης. Άλλωστε, οι χθεσινές (15/10) δηλώσεις Γεραπετρίτη, στην παρατήρηση ότι το «Ορούτς Ρέις» βρίσκεται στα 7 ν.μ. από το Καστελόριζο, ότι: «…η κόκκινη γραμμή είναι η εθνική κυριαρχία – και όταν λέμε εθνική κυριαρχία εννοούμε αυτονοήτως τα εθνικά χωρικά ύδατα, τα οποία σήμερα είναι προσδιορισμένα στα 6 ν.μ.». Στο ήξεις-άφιξης κινήθηκε  και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, δηλώνοντας ότι: «Η Ελλάδα υπερασπίζεται την κυριαρχία της, αλλά και τα κυριαρχικά της δικαιώματα (…) Η διαφορά είναι ότι η κυριαρχία αφορά τα χωρικά ύδατα, που είναι σαφώς προσδιορισμένα στα 6 ν.μ., ενώ τα κυριαρχικά δικαιώματα αφορούν την υφαλοκρηπίδα, που δεν είναι οριοθετημένη και δεν αφορά τα υπερκείμενα ύδατα. Τέλος, η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών της υδάτων έως τα 12 ν.μ. Το δικαίωμά της αυτό θα το ασκήσει στο μέλλον όποτε η ίδια το κρίνει σκόπιμο». Αυτές οι δηλώσεις της εθνικής κυριαρχίας στα 6 ν.μ., προδιαθέτει ήδη για τον επικείμενο «διάλογο» και την εκχώρηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της παραπάνω περιοχής, προκειμένου να ικανοποιηθεί ο Αμερικάνικος και ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός και προφανώς η αστική τάξη της Τουρκίας.

Η κυβέρνηση της Δεξιάς, όπως άλλωστε όλες οι ξενόδουλες κυβερνήσεις της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης, μηδέ του ΣΥΡΙΖΑ εξαιρουμένου, εκλιπαρεί για στήριξη από τους ιμπεριαλιστές, Αμερικάνους και Ευρωπαίους, από τις παρεμβάσεις των οποίων επηρεάζονται καθοριστικά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις τόσο στη Μέση Ανατολή, όσο και στην Ανατ. Μεσόγειο.

Ευρωπαίοι, Αμερικάνοι και ΝΑΤΟ επιμένουν σταθερά στην έναρξη διερευνητικών συζητήσεων ενόψει του διαβόητου «διαλόγου», με όλους τους ενδιαφερόμενους με πλήρη Ατζέντα των αναφυόμενων διαφορών που αφορούν την Ανατ. Μεσόγειο. Κατά συνέπεια, είναι βέβαιο ότι θα παζαρέψουν όλη τη γκάμα του ελληνικού κυριαρχικού δικαιώματος των 12 ν.μ., έτσι ώστε να καταλήξουν σε αποφάσεις που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους σε όλο το εύρος και το πλάτος της Ανατ. Μεσογείου και κυρίως το ζήτημα της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου. Σημειώνουμε πως για την αστική τάξη της Τουρκίας το ενεργειακό δεν είναι το κύριο θέμα, όσο η ακύρωση στην πράξη της Συνθήκης της Λοζάνης και η γεωγραφική της επέκταση στα όρια που ορίζει η «γαλάζια πατρίδα».

***

Στο θέμα του  Brexit που συζητήθηκε την Πέμπτη (15/10), οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων διαπίστωσαν ότι η πρόοδος που είχε επιτευχθεί σε ζητήματα κλειδιά που ενδιαφέρουν την Ε.Ε. δεν είναι ακόμη επαρκείς για να συναφθεί συμφωνία και κάλεσαν το Λονδίνο να κάνει κάθε τι απαραίτητο για να υπάρξει συμφωνία.  Από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ότι: «Ζητήσαμε από τη Μεγάλη Βρετανία να συνεχίσει να δείχνει διάθεση για την επίτευξη συμβιβασμού και συμφωνίας (…) Εάν είναι απαραίτητο, θα ζήσουμε χωρίς συμφωνία, αλλά πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερο να έχουμε μια συμφωνία».

Αντίθετα, ο επικεφαλής διαπραγματευτής του ΗΒ, εξέφρασε  την απογοήτευση του για τις αξιώσεις της Ε.Ε. εφόσον οι Βρυξέλλες δεν εργάστηκαν με πιο εντατικό τρόπο, ώστε να ρυθμιστούν οι εκκρεμότητες.

Για την κλιματική αλλαγή, έπεσε στο τραπέζι η πρόταση για μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου στο 55% μέχρι το 2030, ωστόσο φαίνεται ότι η ΕΕ ακόμη έχει δρόμο ώσπου να ορίσει αυτόν το στόχο.

Ο Ιωσήφ Σταυρίδης είναι μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ