του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Όσο και αν έχουν αλλάξει οι κοινωνικοπολιτικές από το καθεστώς στης χούντας μέχρι σήμερα, κάποιες σταθερές, ειδικότερα όσον αφορά το «πειθαρχικό δίκαιο» των δημοσίων υπαλλήλων, παραμένουν παρά τις φραστικές αλλαγές.  Να θυμίσουμε ότι πρώτο μέλημα της δικτατορίας ήταν να επιβάλει «σιδερένιο» έλεγχο μέσω εγκάθετων διοικήσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ξεκινώντας από τις διώξεις των «μιασμάτων», «μη νομιμοφρόνων» και υπόπτων για «αντεθνική» δράση εκπαιδευτικών.  Με τον ν. 129/1967 καταργείται το υφιστάμενο διοικητικό καθεστώς και ανοίγει ο δρόμος για διώξεις εκπαιδευτικών. Η χούντα απέλυσε μεμιάς περίπου 260 εκπαιδευτικούς.  Το πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων μεταξύ των πειθαρχικών αδικημάτων περιελάμβανε: «γ) πάσα πολιτικού χαρακτήρος ενέργεια αποτελούσα δημοσίαν εκδήλωσιν πολιτικών φρονημάτων ή άσκησιν πολιτικού προσηλυτισμού (…), δ) η προφορικώς ή εγγράφως, άσκησις κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης Αρχής, η προδίδουσα έλλειψιν σεβασμού προς αυτήν (…)».

Το σημερινό «Πειθαρχικό δίκαιο» των δημοσίων υπαλλήλων με βάση τον Ν. 4057/12, άρθρο 107  ορίζει μεταξύ άλλων ως πειθαρχικά παραπτώματα: «α) πράξεις με τις οποίες εκδηλώνεται άρνηση αναγνώρισης του Συντάγματος ή έλλειψη αφοσίωσης στην Πατρίδα και τη Δημοκρατία, …ε) η αναξιοπρεπής ή ανάρμοστη ή ανάξια για υπάλληλο συμπεριφορά εντός ή εκτός υπηρεσίας…  ιζ) η άσκηση κριτικής των πράξεων της προϊσταμένης αρχής που γίνεται δημοσίως, γραπτώς ή προφορικώς, με σκόπιμη χρήση εν γνώσει εκδήλως ανακριβών στοιχείων ή με χαρακτηριστικά απρεπείς εκφράσεις». Αν συγκρίνουμε τις διατάξεις που ισχύουν με αυτές της χούντας, θα διαπιστώσουμε ότι έχει αλλάξει η … μετάφραση. Από το πειθαρχικό δίκαιο της χούντας μέχρι σήμερα στο στόχαστρο η πολιτικοσυνδικαλιστική δράση, τα εργασιακά δικαιώματα και ελευθερίες, ακόμα  και η ελευθερία γνώμης! Κοινός στόχος η διαμόρφωση ενός δημοσίου υπαλλήλου πειθήνιου και άβουλου που εύκολα θα χειραγωγείται και θα είναι ευάλωτος στις διαθέσεις των ανωτέρων του.

Η κατηγορία για ανάρμοστη συμπεριφορά εντός και εκτός υπηρεσίας εύκολα μπορεί να γίνει εργαλείο προκειμένου να εκφοβίσουν και να εξαναγκάσουν την σιωπή κάθε εκπαιδευτικού και να δημιουργήσει ένα αντιπαιδαγωγικό κλίμα εχθρότητας, καχυποψίας και εντάσεων σε κάθε εργασιακό χώρο. Η κατηγορία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταστολή κάθε πολιτικοσυνδικαλιστικής δράσης. Και αν από την ψήφιση του Ν. 3528/2007 (Υπαλληλικός Κώδικας) και στη συνέχεια του Ν. 4057/12 (Πειθαρχικό Δίκαιο Δ.Υ.) μέχρι πρόσφατα είχαν  τεθεί στο στόχαστρο περιστατικά «χαμηλής έντασης», χωρίς, δηλαδή ιδιαίτερη ένταση της πολιτικής και συνδικαλιστικής δράσης -με σοβαρές εξαιρέσεις εκπαιδευτικών που διώχτηκαν για αυτή τη δράση τους-, σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει δραματικά. Η κυβέρνηση, το υπουργείο Παιδείας και ο διοικητικός μηχανισμός της εκπαίδευσης βάζουν στο στόχαστρο δραστήριους  συνδικαλιστές με αριστερή πολιτικοσυνδικαλιστική δράση  ακόμα και παρατάξεις.

Σε αυτό το πλαίσιο πολύ χαρακτηριστική και σοβαρή η καταγγελία της ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ (ΕΛΜΕ Πειραιά): «Η συνδικαλιστική παρέμβαση για τον διαγωνισμό PISA στις 10 Μάη 2023 στο 1^ο Γυμνάσιο Κερατσινίου βρίσκεται στο στόχαστρο της ΔΔΕ Πειραιά και των κρατικών και άλλων μηχανισμών (που θυμίζουν παρακράτος). Κι αφού δεν μπορούν να στείλουν στο πειθαρχικό και τα δικαστήρια μια παράταξη, επιμένουν να στήνουν σκευωρίες στέλνοντας στο πειθαρχικό και στον εισαγγελέα τα μέλη της παράταξης, συμπαρασύροντας και μια ακόμη συνάδελφο από άλλη παράταξη. Αυτό αποδεικνύεται καθαρά από την έκθεση προκαταρκτικής εξέτασης για τη συγκεκριμένη παρέμβαση που διεξήγαγε το γνωστό -καθόλου τυχαίο- στέλεχος της ΝΔ και της ΔΑΚΕ Πειραιά.

Από τον…. «πλούσιο» φάκελο του πειθαρχικού προκύπτουν διάφορα σημαντικά συμπεράσματα: 1) Στοχοποιείται ανοικτά και καθαρά η ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ και αυτό αποτυπώνεται στο υπ’ αριθμ. 5 συμπέρασμα: «Την ευθύνη της παρακώλυσης της λειτουργίας για τις 10 Μαΐου φαίνεται να αναλαμβάνει η συνδικαλιστική παράταξη «Ενότητα Αντίστασης Ανατροπής Πειραιά». 2) Σαν να μην έφτανε αυτό παρουσιάζεται σαν πειστήριο εγκλήματος, για τους τέσσερις εκπαιδευτικούς-αγωνιστές που διώκονται η ανακοίνωση της συνδικαλιστικής παράταξης, αφού γράφει: «η οποία (σ.σ. η Ενότητα Αντίστασης Ανατροπής) εξέδωσε και σχετική ανακοίνωση η οποία και επισυνάπτεται» (!). Πρωτοφανές! Να εντάσσεται σε φάκελο πειθαρχικού η ανακοίνωση παράταξης, που χαιρετίζει τους συναδέλφους που συμμετείχαν στην κινητοποίηση, σαν αποδεικτικό στοιχείο εγκλήματος. Όλο αυτά αποτελούν ξεκάθαρη στοχοποίηση συγκεκριμένων φωνών και πολιτικής δράσης. 3) Στο πλαίσιο αυτό, ο διοικητικός μηχανισμός επιδιώκει να στήσει μια σκευωρία για να βγάλει τα πορίσματα που αυτός θέλει…».

Από τη Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, το Ρέθυμνο μέχρι τη Βιομηχανία διώξεων του Πειραιά και αλλού, εκπαιδευτικοί διώκονται για τη συνδικαλιστική και πολιτική τους δράση! Η «ανάρμοστη για εκπαιδευτικό συμπεριφορά εκτός υπηρεσίας» αξιοποιείται από τις Διοικήσεις της Εκπαίδευσης σε απόλυτη εφαρμογή της γενικότερης πολιτικής της καταστολής και της τρομοκρατίας, της ενίσχυσης της φασιστικοποίησης της δημόσιας ζωής. Να θυμίσουμε ότι στον Πειραιά διώκονται επτά εκπαιδευτικοί με το παράπτωμα «της αναξιοπρεπούς ή της ανάρμοστης ή ανάξιας για υπάλληλο συμπεριφοράς». Δύο ακόμα μέλη της ΕΛΜΕ Πειραιά αντιμετωπίζουν πειθαρχικά την ίδια κατηγορία γιατί πριν τρία χρόνια το 2020 συμμετείχαν στην κινητοποίηση για την επέτειο από την δολοφονία του 15χρονου Α. Γρηγορόπουλου (όπου και τους συνέλαβαν μαζί με άλλους 62 αγωνιστές). Διώξεις εκπαιδευτικών στη  Διεύθυνση Α΄ Αθήνας για συμμετοχή σε απεργία, αλλά και για έκφραση άποψης. Διώξεις εκπαιδευτικών στη ΔΠΕ Β΄ Αθήνας τριών εκπαιδευτικών, επειδή αδυνατούσαν να παρέχουν τηλεκπαίδευση σε περίοδο της κακοκαιρίας. Κλήση τεσσάρων  καθηγητριών σε αστυνομικό τμήμα του Ρεθύμνου για να δώσουν εξηγήσεις για τη συμμετοχή τους στην απεργία της ΑΔΕΔΥ στις 21/9, μετά από καταγγελία μαθητή! Και ο κατάλογος είναι μακρύς με πρόσφατη πειθαρχική δίωξη του εκπαιδευτικού, μέλος του Δ.Σ. του Ζ΄ ΣΕΠΕ Θεσσαλονίκης,  γιατί υπερασπίστηκε το δικαίωμα της στέγης των συνανθρώπων του, συμμετέχοντας στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών. 

Η άγρια επίθεση που εξαπολύεται δεν αφορά μόνο τους εκπαιδευτικούς και την εκπαίδευση. Πραγματικός στόχος είναι να παταχθεί κάθε μορφή λαϊκής αντίστασης και διεκδίκησης, όπου κι αν εκδηλωθεί, πριν εκδηλωθεί. Δεν υπάρχει αμφιβολία για τη στόχευση των διώξεων: τρομοκράτηση, εκφοβισμός, ομηρία, φίμωση των αγωνιστικών φωνών των σωματείων που αντιστέκονται στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα της κυβέρνησης της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και του Κεφαλαίου.

Την ώρα που το φαινόμενο των διώξεων των εκπαιδευτικών έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις οι πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις της συστημικής Αριστεράς είτε το υποβαθμίζουν είτε σιωπούν. Ακόμα χειρότερο σπέρνουν τον εφησυχασμό και με την πολιτική του κατευνασμού επιδιώκουν «λύσεις» με τη λογική της «διαμεσολάβησης» και της συνδιαλλαγής. Με τη λογική της ανάθεσης έχουν οδηγήσει το συνδικαλιστικό κίνημα στην παραλυσία.

Απέναντι στην αυταρχική πολιτική των διώξεων που επιδιώκει να βάλει στον γύψο τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και δικαιώματα ο ανυποχώρητος συλλογικός αγώνας, ο δρόμος των μαζικών κινητοποιήσεων είναι μονόδρομος. «Ανάρμοστη συμπεριφορά» οφείλουμε να έχουμε πάντα στο καθεστώς της σιωπής και της υποταγής! Δεν υπάρχει άλλος δρόμος, όπως καταλήγει και ο ποιητής:

«Μας έλεγαν θα νικήσετε όταν υποταχτείτε.

Υποταχτήκαμε και βρήκαμε τη στάχτη. (…)

Μένει να ξαναβρούμε τη ζωή μας …» (Γ. Σεφέρης)

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος στο 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και του Εκπαιδευτικού Ομίλου