Υπερδιπλασιάστηκαν τα περιστατικά ρατσιστικής συμπεριφοράς και βίας εκ μέρους ένστολων που κατέγραψε το 2018 το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, με θύματα κυρίως πρόσφυγες και μετανάστες στη Λέσβο, στο λιμάνι της Πάτρας και τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα.

Οι επιθέσεις με δράστες ένστολους ανέρχονται σε 22 έναντι 10 το 2017, ενώ αυξήθηκαν συνολικά τα καταγραμμένα ρατσιστικά περιστατικά σε 117 έναντι 102 την προηγούμενη χρονιά. Τα περισσότερα από τα 130 θύματα είναι πρόσφυγες και μετανάστες.

Η έκθεση αποτυπώνει ενίσχυση της δράσης ακραίων ξενοφοβικών ομάδων, άτυπων ή μη, που διατυμπανίζουν την ιδεολογία τους και θεωρούν ότι βρίσκονται σε αποστολή. Σημειώνονται ρατσιστικές επιθέσεις σε δρόμους κοντά σε προσφυγικούς καταυλισμούς, όπου οι δράστες καταδιώκουν τους πρόσφυγες με αυτοκίνητο και τους επιτίθενται, ενώ χτυπούν τα θύματα σε εμφανή σημεία, ώστε η εικόνα των τραυμάτων να λειτουργεί εκφοβιστικά.

Καταγράφονται επίσης δύο τάσεις ρατσιστικών περιστατικών στην καθημερινότητα: απαξιωτική συμπεριφορά σε πρόσφυγες και μετανάστες που εμποδίζονται να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και προσπάθεια ενοίκων πολυκατοικίας να προκαλούν εντάσεις, να υβρίζουν και να χρησιμοποιούν βία εναντίον προσφύγων που διέμεναν σε διαμερίσματα, κυρίως μονογονεϊκών οικογενειών με ανήλικα παιδιά, με σκοπό να τους εκδιώξουν.

«Οσο περισσότερο χώρο καταλαμβάνουν η ακροδεξιά ατζέντα και ο ακραίος ευρωσκεπτικισμός εν όψει των ευρωεκλογών, οι ακροδεξιές, νεοναζιστικές και ακραίες εθνικιστικές ομάδες ενδυναμώνονται σε όλη την Ευρώπη, συμμαχούν μεταξύ τους, αλλά και συναγωνίζονται στην τέλεση ρατσιστικών επιθέσεων. […] Η αποδοχή και η κανονικοποίηση των ακραίων ξενοφοβικών θέσεων δεν εκτονώνουν την ένταση μέσω της ένταξης των φορέων τους εντός του πολιτικού συστήματος. Αντιθέτως, παράλληλα με την απενοχοποίηση των φοβικών αντιλήψεων έναντι του ‘‘άλλου’’, του διαφορετικού, η βία βρίσκει έρεισμα και προσελκύει περισσότερους υποστηρικτές», σημείωσε στην παρουσίαση της έκθεσης η βοηθός συντονίστρια Τίνα Σταυρινάκη.

Η έκθεση αποτυπώνει επίσης επιθέσεις αλλά και ρατσιστική συμπεριφορά δημόσιων υπαλλήλων κατά Ελλήνων πολιτών λόγω διαφορετικής εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής ή και χρώματος. Η Τζάκι Αμπουλιμέν από την οργάνωση Generation 2.0 υπογράμμισε ότι ο βαθιά ριζωμένος ρατσισμός αμφισβητεί τις διαδικασίες πολιτογράφησης ενός κράτους δικαίου.