Πρέπει να μελετάμε τη νεότερη ιστορία του ελληνικού κράτους. Όχι από μία αφηρημένη ενασχόληση, ούτε τσιμπολογώντας πληροφορίες δώθε-κείθε για να κάνουμε τον σπουδαιοφανή. Πρέπει να μελετάμε την ιστορία μας για να βγάζουμε αναλογίες με το σήμερα και συμπεράσματα. Δεύτερο, πρέπει να την εντάσσουμε στο γενικότερο διεθνές κάδρο, ούτε φουσκώνοντας από ψευτοϋπερηφάνεια, αλλά ούτε μηδενίζοντας τα επιτεύγματα του λαού μας, περιφρονώντας τον χειρώνακτα, τον απλό λαό, τους ηρωισμούς της νεολαίας κλπ. Τρίτον, πρέπει να μελετάμε βλέποντας πάντα τις γενεσιουργές αιτίες των πραγμάτων, αυτό που δημιουργεί το αιτιατό, το αποτέλεσμα. Μετά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο πρέπει να μελετάμε την ιστορία μας σε σχέση με τους αγώνες των κομμουνιστών, που έδωσαν την πνοή και τη ζωή τους για λευτεριά και δημοκρατία.

Το νεοελληνικό κράτος δημιουργήθηκε ύστερα από την εθνικολαϊκή επανάσταση του 1821 ενάντια στον οθωμανικό ζυγό που διάρκεσε 400 χρόνια. Η εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του ’21 στρεφόταν ενάντια στον ξένο δυνάστη, αλλά και στον ντόπιο κοτζάμπαση, που ρουφούσαν το αίμα των φτωχών αγροτών. Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις (Αγγλία-Γαλλία-Ρωσία) ευθύς εξαρχής έβαλαν το στίγμα τους στο ακρωτηριασμένο κράτος που έφτανε ως τη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού. Επιπρόσθετα, τα δάνεια από τους Αγγλογάλλους έβαλαν θηλιά στο λαιμό της νεοσύστατης πατρίδας μας (εμείς δεν φοβόμαστε να πούμε ότι είμαστε πατριώτες). Η ανάπτυξη της χώρας στρεβλώθηκε και στραγγαλίστηκε, ενώ οι ξένες δυνάμεις επέβαλαν το πολιτικό καθεστώς τους. Στην αρχή με τον ρωσόφιλο Καποδίστρια που δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο από τους κοτζαμπάσηδες, για να ακολουθήσει ο βασιλιάς Όθωνας και η κουστωδία του. Το 1843 ξεσπάει εξέγερση για να δοθεί Σύνταγμα. Οι κυρίαρχες αστοτσιφλικάδικες τάξεις, σε συμμαχία με τους αγγλογάλλους και το ξένο κεφάλαιο, δέχτηκαν και επέβαλαν μία στυγνή εξάρτηση που καταδίκαζε το λαό σε φτώχεια και την οικονομία σε καθυστέρηση. Έτσι μπορούμε να εξηγήσουμε τα αλληλοφαγώματα, τα στρατιωτικά κινήματα, τις δολοφονίες, τη ληστεία στην ύπαιθρο. Η βιομηχανία αναπτύσσονταν με βήματα χελώνας, όταν στη δυτική Ευρώπη η α΄ τεχνολογική επανάσταση έκανε άλματα. Θυμίζουμε ότι από το 1879 (έχει γίνει η κομμούνα του Παρισιού) ως το 1893 πληρώσαμε μόνο σε τοκοχρεολύσια 470 εκατομμύρια χρυσό σε φράγκα, ενώ η αγροτική μεταρρύθμιση καθυστερεί μέχρι τις εξεγέρσεις της Θεσσαλίας. Το αγροτικό πρόβλημα μαζί με το δανεισμό και τη χαμηλή βιομηχανική παραγωγή αποτελούν τρία βαριά στίγματα στην οικονομία. Ο Χ. Τρικούπης στο τέλος του 19ου αιώνα προσπαθεί να βάλει τα θεμέλια ενός δειλού αστικού μετασχηματισμού.

Με τους βαλκανικούς πολέμους (1912-1914) και τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο (1914-1917) η αγροτοκτηνοτροφική Ελλάδα διπλασιάζει τα εδάφη της, ενώ από το 1864 τα Επτάνησα ενώθηκαν με τον εθνικό κορμό, όπως και η Κρήτη. Όμως η αλαζονεία της άρχουσας τάξης και η φρενίτιδα με τη Μεγάλη Ιδέα οδήγησαν στη μικρασιατική εκστρατεία. Η Μεγάλη Ιδέα που ταλαιπώρησε τη χώρα ήταν η σύλληψη των αστών πολιτικών για το ενιαίο και αδιαίρετο του ελληνικού έθνους, από την αρχαιότητα, το Βυζάντιο, ως νεότερους χρόνους και η εμμονή να κατακτήσει τα εδάφη του ύστερου Βυζαντίου φτάνοντας ως την Κωνσταντινούπολη (την κόκκινη μηλιά). Η ήττα από τον τουρκικό στρατό υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ, που αποτίναξε ξένους και εγχώριους πασάδες, έκοψε τα φτερά της δικής μας άρχουσας τάξης που ξέπεσε σε εμφύλιους (παλάτι-Βενιζέλος) και αλληλοσπαραγμό. Μέσα σε αυτό το δραματικό κλίμα και κάτω από την αίγλη της Οκτωβριανής Επανάστασης γεννιέται το επαναστατικό ΚΚΕ. Αρχικά ως μικρή ομάδα, με διαλυτικό κι άλλοτε σεχταριστικό πνεύμα, ως το 1931 που αναλαμβάνει γενικός γραμματέας ο Νίκος Ζαχαριάδης και το ΚΚΕ περνάει στη φάση της «μπολσεβικοποίησης». Στη χώρα, ως αποτέλεσμα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, ξεσπούν σποραδικές απεργίες και δημιουργείται η ΓΣΕΕ. Τον Αύγουστο του 1936 ξεσπάει φασιστικό πραξικόπημα υπό τον Ιωάννη Μεταξά που, αν και αγγλόφιλος, οργανώνει το πολιτικό σύστημα σύμφωνα με τα φασιστικά πρότυπα. Από τον Οκτώβρη 1940 η χώρα μας βρίσκεται απέναντι στις δυνάμεις του φασιστικού άξονα (Γερμανία-Ιταλία-Βουλγαρία). Δημιουργείται το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, η ΕΠΟΝ, μία χρυσή σελίδα στην νεότερη ιστορία. Ακολουθεί η επαίσχυντη συμφωνία της Βάρκιζας και η επέμβαση πρώτα των Άγγλων και ύστερα των ΗΠΑ και ο εμφύλιος 1946-49 που, παρά τον ηρωικό αγώνα του ΔΣΕ, επικρατούν οι αντιδραστικές δυνάμεις με τις ναπάλμ των αμερικάνων ιμπεριαλιστών. Η χώρα μας είναι στην πρέσα της εξάρτησης με αποτέλεσμα το 1967 να γίνει η τρίτη δικτατορία (Μεταξάς-Άγγλοι-Παπαδόπουλος) κάτω από την μπαγκέτα των Αμερικανών.

Ήδη το ΚΚΕ από το 1956 πέταξε τον επαναστατικό του χαρακτήρα και έκτοτε βαδίζει στο δρόμο της αναθεώρησης και της συμφιλίωσης με τον αστικό κόσμο. Ακολουθούν οι Α. Παπανδρέου-Μητσοτάκης-Σημίτης-Καραμανλής κλπ, με τη χώρα να ’ναι μπλεγμένη στα δίχτυα του ιμπεριαλισμού και το λαό να ασφυκτιά. Μέσα σε αυτά τα 200 χρόνια από το 1821 υπήρξαν αστικές οπισθοχωρήσεις και λαϊκά άλματα.

Πρέπει να μελετάμε την ιστορία μας αν δεν θέλουμε να ζήσουμε τις ασχημότερες στιγμές. Η ιστορία είναι και αυτή όπλο απελευθέρωσης. Ιδιαίτερα όταν συνδεθεί με την ταξική πάλη και την επανάσταση.

Θανάσης Τσιριγώτης

πηγή: Λαϊκός Δρόμος