γράφει ο Βάιος Κανδήλας 

Είναι ο άνθρωπος ένας ιός, ένας καρκίνος, για τον πλανήτη; Αυτό το πιασάρικο ευφυολόγημα το ακούμε συχνά από ψευτοψαγμένους ανθρώπους που πουλάνε πνεύμα και στην ουσία υιοθετούν έτσι μια άλλη φράση, πολυπαιγμένη στα ελληνικά δρώμενα των τελευταίων χρόνων. Τη φράση «μαζί τα φάγαμε». Δηλαδή ότι για την καταστροφή που συντελείται στον πλανήτη μας ευθυνόμαστε όλοι ισόποσα.

Γιατί όμως κάποιος να καταπιαστεί και να δεχτεί μια τέτοια θέση απέναντι στην ανθρωπότητα; Τουλάχιστον σε ότι αφορά τα χρόνια της νέας χιλιετίας αυτό έχει βάση σε μία ιδεαλιστική προσέγγιση απέναντι στη ζωή και στον άμοιρο άνθρωπο που από τη φύση του κατασπαράζει ό,τι βρει μπροστά του. Από την άλλη, αυτή η θεώρηση, κρύβει μια μυσταγωγία την οποία με πάθος αγκαλιάζουν άνθρωποι που βλέπουν όντως την παρακμή της κοινωνίας, αλλά αρνούνται τη διαλεκτική υλιστική οδό προς την εύρεση της αιτίας. Άλλωστε το να μιλήσεις στις μέρες μας για υλισμό και αιτίες που οδηγούν σε γεγονότα είναι ξεπερασμένο. Αν δεν υπάρχει μια αναφορά σε συμπαντικές ενέργειες ή σε ενδογενή πεδία που ευθυγραμμίζονται μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό δεν έχει απήχηση, ό,τι και να επιχειρήσεις να αναδείξεις. Είναι σίγουρα πολύ πιο ανώδυνο και ανέξοδο, θα έλεγα μοιρολατρικό, να αποδέχεσαι ένα πρόβλημα και ταυτόχρονα να αποδέχεσαι και την ανυπαρξία λύσης του. Δηλαδή για την καταστροφική τροπή που έχει πάρει η ζωή στον πλανήτη ευθύνεται ο άνθρωπος και καθώς αυτό είναι στη φύση του δεν υπάρχει λύση στο πρόβλημα, παρά μόνο αν ο άνθρωπος εξαφανιστεί σαν είδος. Οπότε θα πρέπει να αυτοκτονήσουμε όλοι, αλλά αφού αυτό δε γίνεται, δε μας μένει παρά απλώς να στέκουμε παρατηρητές και να κλαίμε τη μοίρα μας. Αντιεπιστημονικές αρλούμπες!

Με βάση τον παραπάνω συλλογισμό, το ανθρώπινο είδος, που μέσω της φυσικής επιλογής και της εξελικτικής διαδικασίας έφτασε μέχρι και τις μέρες μας, διακατέχεται από ένα αυτοκαταστροφισμό. Θα έπρεπε λοιπόν ιστορικά να προκύπτει αυτή η συμπεριφορά του ανθρώπου, πράγμα που στα χιλιάδες χρόνια ύπαρξής μας δεν φαίνεται να ισχύει.

Αυτό που φαίνεται να ισχύει (υπάρχει πληθώρα παραδειγμάτων που συνηγορούν ως προς αυτό) είναι ότι για όλη αυτή την κατάσταση ευθύνεται ο άκρατος καταναλωτισμός που καλλιεργείται στη συνείδηση του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου, αλλά πολύ περισσότερο τα υπερκέρδη του διεθνούς κεφαλαίου, που στο βωμό του ολοένα και μεγαλύτερου πλουτισμού του θυσιάζει τα πάντα. Από την υπεραλίευση στους ωκεανούς, την υλοτόμηση τεράστιων δασών με ό,τι αυτό συνεπάγεται, τη βιομηχανική υπερπαραγωγή και τις εκπομπές ρύπων και αποβλήτων, μέχρι τις περιβαλλοντικές καταστροφές σε στεριά και θάλασσα λόγω των εξορύξεων και μεταφορών πετρελαίου δίχως ασφάλεια κλπ. Είναι καταφανές ότι δεν είναι διατεθειμένοι αυτοί που αποτελούν μια χούφτα ανθρώπων που διαχειρίζεται το παγκόσμιο χρήμα να σταματήσουν να πλουτίζουν για κανένα λόγο. Όσοι λοιπόν δεν βλέπουν πίσω από το παραβάν σχολίων που τσουβαλιάζουν τους πάντες προκειμένου να κρύψουν την αποκλειστική ευθύνη των μεγαλοκαπιταλιστών δεν κάνουν τίποτα παραπάνω από να ρίχνουν νερό στο μύλο της παραπλάνησης και της αντίδρασης. Ένα ολόκληρο σύστημα που από τη φύση του προσπαθεί να μαζέψει όλο και περισσότερο πλούτο σε όλο και λιγότερα χέρια είναι υπεύθυνο για την καταστροφή που βιώνουμε όλοι· και όχι το αντίθετο.

Για να προστατέψουμε τον πλανήτη μας, αντί να βάλουμε φρένο στην καπιταλιστική μηχανή με μαζικές απεργίες, και στην τελική να την ανατρέψουμε προσπαθώντας να πάρουμε οι ίδιοι τα μέσα παραγωγής στα χέρια μας με ό,τι μέσο διαθέτουμε, ας βγούμε σαν πασιφιστές στο δρόμο να διαδηλώσουμε μήπως και συγκινηθούν οι μεγαλοκεφαλαιούχοι,ας πληρώσουμε για την πλαστική σακούλα που πνίγει τις θαλάσσιες χελώνες, ας πιούμε από χάρτινο καλαμάκι γιατί στο πλαστικό οφείλεται η καταστροφή που ζούμε… Και όσοι καλοθελητές σπεύσουν να πουν ότι αν το κάναμε όλοι αυτό τότε κάτι θα άλλαζε, ας ανατρέξουν στα ποιήματα για τους νέους της Σιδώνος του Καβάφη και του Αναγνωστάκη κι ίσως δούνε την πλάνη τους.

πηγή: αντιτετράδια τ. 134