Οι διαδοχικές συναντήσεις της σερβικής ηγεσίας με επικεφαλής τον πρόεδρο, Βούτσιτς, με την ηγεσία του Κοσόβου με επικεφαλής τον πρωθυπουργό, Χότι, πραγματοποιήθηκαν κάτω από τις συνεχείς πιέσεις της Δύσης για «ομαλοποίηση» των διμερών σχέσεων Βελιγραδίου-Πρίστινας και στόχο την ενσωμάτωση της Σερβίας στην ευρωατλαντική πλευρά. Προϋπόθεση για μια τέτοια προοπτική είναι η απόσπαση του Βελιγραδίου από την επιρροή Ρωσίας και Κίνας, με τις οποίες διατηρεί στενούς οικονομικούς και στρατιωτικούς δεσμούς.
Στην Ουάσιγκτον Βούτσιτς και Χότι, υπό την εποπτεία του Τραμπ, υπέγραψαν μια σειρά αμοιβαίων δεσμεύσεων. Έτσι «συμφωνήθηκε» η σύσφιξη των σχέσεων με το Ισραήλ, η μεν Σερβία να μεταφέρει την πρεσβεία της από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, το δε Κοσσυφοπέδιο -σε αντίθεση με την ισχυρή περιφερειακή σύμμαχό του- την Τουρκία, να προχωρήσει σε αμοιβαία αναγνώριση με το Ισραήλ. Επίσης υιοθέτησαν τον χαρακτηρισμό της «Χεζμπολάχ» ως τρομοκρατικής οργάνωσης και ανέλαβαν να «εφαρμόσουν πλήρως μέτρα περιορισμού των επιχειρήσεων της “Χεζμπολάχ” και των οικονομικών δραστηριοτήτων της στις περιοχές υπό τη δικαιοδοσία τους». Σε συνεργασία με το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας συμμερίστηκαν την αμερικανική επιλογή για «ενεργειακή διαφοροποίηση», που αποσκοπεί στον αποκλεισμό των ρωσικών ενεργειακών πηγών και δικτύων, ενώ στα πλαίσια της ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων στις Ευρωατλαντικές δομές αποφασίστηκε το άνοιγμα του μεθοριακού περάσματος στο Μέρνταρε και η συμμετοχή στη λεγόμενη «μίνι ζώνη Σένγκεν», που ανακοίνωσαν τον περασμένο Οκτώβρη Σερβία, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία. Τέλος, στοχοποιώντας την Κίνα, δέχτηκαν τον αποκλεισμό «μη έντιμων πωλητών» τηλεπικοινωνιακών δικτύων πέμπτης γενιάς (5G). Η μόνη απόφαση που αφορά τις δυο πλευρές είναι η συμφωνία σε «μορατόριουμ» για ένα χρόνο, ώστε το Βελιγράδι να μην επιδιώξει από τρίτες χώρες να άρουν την αναγνώριση στο Κοσσυφοπέδιο και η Πρίστινα να μην επιχειρήσει ένταξή της σε διεθνείς οργανισμούς.
Οι αντιδράσεις της Ρωσίας ήταν άμεσες, με την εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, Ζαχάροβα, να αναρτά σκωπτικά φωτογραφία του Βούτσιτς σε στάση απολογίας μπροστά στο Οβάλ Γραφείο, ενώ στον ρωσικό Τύπο φιλοξενήθηκαν δυσοίωνες προβλέψεις σχετικά με τον εφοδιασμό της Σερβίας από το ρωσικό αέριο. Παρά τις τηλεφωνικές διαβεβαιώσεις του Σέρβου Προέδρου προς τον Ρώσο ομόλογό του, μετά τις συναντήσεις σε Ουάσιγκτον και Βρυξέλες, ότι Ρωσία και Σερβία «είναι ειλικρινείς φίλοι» και ότι το Βελιγράδι παραμένει «αληθινός και σωστός εταίρος στη Ρωσική Ομοσπονδία», οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν τον αδυσώπητο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό στα Βαλκάνια, που εκδηλώνεται ακόμα και με την ακύρωση της προγραμματισμένης σερβικής συμμετοχής σε στρατιωτικά γυμνάσια με τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, υποχωρώντας σε πιέσεις της ΕΕ.
Τη συνάντηση κορυφής Σερβίας – Κοσόβου στην Ουάσιγκτον ακολούθησε, μετά από τρεις μέρες, συνάντησή τους με τον επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Μπορέλ. Σε κοινή διακήρυξη που εξέδωσαν επιβεβαιώθηκε η «ύψιστη προτεραιότητα ευρωενωσιακής ολοκλήρωσης» στο δρόμο της ένταξής τους στην ΕΕ», ενώ υποβαθμίζοντας τα συμφωνηθέντα στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι αυτά «μπορεί να αποτελέσουν χρήσιμη συμβολή για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης, νομικά δεσμευτικής συμφωνίας για την εξομάλυνση των σχέσεων» και προγραμμάτισαν την επόμενη συνάντησή τους με τον Μπορέλ στις 28 Σεπτέμβρη.
Ωστόσο, οι διπλωματικές διακηρύξεις για «χρήσιμη συμβολή» και «εξομάλυνση των σχέσεων» δεν μπορούν να κρύψουν και τις έντονες αντιπαραθέσεις ΗΠΑ-ΕΕ. Η απόφαση για το Ισραήλ προκάλεσε αντιδράσεις στην ΕΕ η οποία προειδοποίησε πως η μεταφορά πρεσβειών στην Ιερουσαλήμ αντιβαίνει στη βασική πολιτική της στο Παλαιστινιακό. Ο εκπρόσωπος του Μπορέλ, Στάνο, δήλωσε: «Η ΕΕ είναι προσηλωμένη σε λύση δύο κρατών, όπου το καθένα θα έχει την Ιερουσαλήμ για πρωτεύουσά του, και η δική της διπλωματική αποστολή βρίσκεται στο Τελ Αβίβ. Οι Βρυξέλλες αναμένουν από τις υποψήφιες για ένταξη χώρες, όπως η Σερβία, να ευθυγραμμίζουν τις θέσεις τους μαζί τους στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Κάθε διπλωματικό διάβημα που θα έθετε υπό αμφισβήτηση την κοινή θέση της ΕΕ σχετικά με την Ιερουσαλήμ είναι πηγή σοβαρής ανησυχίας και λύπης». Οι Ευρωπαϊκές αντιδράσεις οδήγησαν τη Σερβία να αναπροσαρμόσει τη θέση της, αναβάλλοντας τη μεταφορά της πρεσβείας της στην Ιερουσαλήμ, ενώ έβαλε βέτο στην αμοιβαία «πλήρη αναγνώριση» Τελ Αβίβ – Πρίστινας, δηλώνοντας πως συμφωνεί μόνο με τη σύναψη «διπλωματικών σχέσεων» των δύο πλευρών.
πηγή: Λαϊκός Δρόμος
e-prologos.gr