Το πολυαναμενόμενο σχέδιο για την αντιμετώπιση του συνεχώς αυξανόμενου φοιτητικού χρέους, το οποίο ανέρχεται στο αστρονομικό ποσό των 1,6 τρισ. δολαρίων, έδωσε αυτές τις μέρες στη δημοσιότητα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.

Σύμφωνα με το σχέδιο, η αμερικανική κυβέρνηση θα «διαγράψει» κάποιες χιλιάδες ευρώ από τα κρατικά φοιτητικά δάνεια για οφειλέτες με σχετικά χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.

Εκτιμάται συνολικά πως θα διαγραφούν χρέη σε περίπου 20 εκατ. Αμερικανούς, σχεδόν το ένα τρίτο όσων έχουν φοιτητικά χρέη. Η ελάφρυνση δεν αφορά όσους πήραν ιδιωτικά δάνεια ή όσους τα έχουν αποπληρώσει πλήρως.

Πως και τέτοιες “καλοσύνες” και “απλοχεριές” η κυβέρνηση των ΗΠΑ;

Αμερικανοί φοιτητές: Χρωστούν 1,5 τρισ. δολάρια σε σπουδαστικά δάνεια!

Να δώσουμε ένα παράδειγμα για την κατάσταση: Η Αμερικανίδα Τόνι Βίνσεντ για να σπουδάσει αναγκάστηκε να πάρει ένα δάνειο. Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές της χρωστούσε περίπου 100.000 δολάρια. 15.000 δολάρια κόστισε το μπάτσελορ που έκανε σε δημόσιο πανεπιστήμιο και 85.000 δολάρια το μάστερ στο γνωστό πανεπιστήμιο George Washington.

Σήμερα με το πτυχίο της στη Δημόσια Υγεία η Τόνι Βίνσεντ εργάζεται. Ο μισθός της, όπως λέει, δεν φτάνει για να αποπληρώσει γρήγορα το δάνειό της. Στο ξεκίνημα της καριέρας της μετά από τρία χρόνια εργασίας χρωστάει ακόμα 80.000 δολάρια.

Στην ίδια μοίρα με τη Τόνι Βίνσεντ βρίσκονται άλλοι 44 εκατομμύρια Αμερικανοί που έχουν πάρει φοιτητικό δάνειο. Όλοι μαζί χρωστούν στο κράτος 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Όπως σωστά επισημαίνει σε άρθρο του ο Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος τα Αμερικάνικα Πανεπιστήμια (ο μεγάλος έρωτας της υπουργού Παιδείας)  θεωρούνται η «αφρόκρεμα» των ΑΕΙ του κόσμου και γιατί κατέχουν πρωτιές ανάμεσα στα μεγαλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα του πλανήτη και γιατί ορισμένοι από τους απόφοιτους τους είτε στελεχώνουν κυβερνήσεις σε όλη τη γη, είτε γίνονται υψηλόβαθμα στελέχη πολυεθνικών. 

Αυτή είναι, βέβαια, η μια πλευρά του νομίσματος. Η άλλη, έχει να κάνει με τις πτυχές του πιο ταξικού εκπαιδευτικού συστήματος που υπάρχει στον κόσμο. Το κόστος φοίτησης στα πανεπιστήμια είναι δυσβάστακτο. Απαγορευτικό για εκατομμύρια Αμερικάνους νέους. Αιτία; Τα εξαιρετικά ακριβά δίδακτρα που κάθε σπουδαστής οφείλει(!) να καταβάλει. Η εκπαίδευση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού είναι μια πολύ δαπανηρή διαδικασία…

Όμως ο καπιταλισμός έχει λύση. Ονομάζεται φοιτητικό δάνειο. Για παράδειγμα  η πρόταση για φοιτητικά δάνεια  αποτελεί  μια από τις πιο γνωστές και συνάμα πιο επίμονες προτάσεις του ΟΟΣΑ. Ο γνωστός διεθνής οργανισμός, πλασάρει τα φοιτητικά δάνεια σαν εργαλείο που θα απαλλάξουν τους φοιτητές και τις οικογένειές τους από τα βάρη των σπουδών τους.

Το… δόγμα ΝΔ για την εκπαίδευση

Αλλά και εδώ στα δικά μας, σύμφωνα με την Έκθεση Πισσαρίδη, που προβλήθηκε σαν την απόλυτη θεραπευτική αγωγή για τα προβλήματα (και) της εκπαίδευσης (ενώ δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα διατεταγμένο πακέτο των νεοφιλελεύθερων προσταγμάτων που έχουν διατυπωθεί από τον ΟΟΣΑ, το ΔΝΤ, τον εγχώριο ΣΕΒ κλπ) «στον αναγκαίο εξορθολογισμό της φοιτητικής μέριμνας μπορεί́ επίσης να συμβάλλει η εισαγωγή́ μηχανισμού́ ατόκων δανείων, με ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής  για την κάλυψη του κόστους διαβίωσης στη διάρκεια των σπουδών».

Παράλληλα είναι ξεκάθαρο: από τη μια, η κυβέρνηση αυστηροποιεί (και παράλληλα ακριβαίνει) τα κριτήρια εισαγωγής στη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και από την άλλη εξισώνει τα πτυχία των λεγόμενων κολεγίων με αυτά των δημόσιων Πανεπιστημίων, με στόχο την ενίσχυση των πρώτων μέσω της τροφοδότησής τους με φοιτητές – πελάτες.

Και όχι μόνο αυτό. Αυτές οι εμβληματικές αλλαγές είναι μόνο η αρχή εν όψει χειρότερων δεινών. Με τις θατσερικού τύπου παρεμβάσεις στη λυκειακή, μεταλυκειακή και ανώτατη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση ξεκινάει μια μακροχρόνια περίοδος πλήρους αποδυνάμωσης των Πανεπιστημίων, ώστε σε δεύτερη φάση να στρωθεί το έδαφος για τη μετακύλιση του κόστους λειτουργίας στους φοιτητές με την επιβολή διαφόρων μορφών διδάκτρων! Ε, τα δίδακτρα είναι το «λίπασμα» των φοιτητικών δανείων.

Μια βραδυφλεγής βόμβα στα θεμέλια της αμερικανικής οικονομίας

Ποια είναι η σημερινή πραγματικότητα στις ΗΠΑ; Ποτέ στο παρελθόν οι Αμερικάνοι φοιτητές δεν είχαν τόσα χρέη όσο σήμερα! Πρόκειται για το υψηλότερο ιδιωτικό χρέος στη μητρόπολη του καπιταλισμού μετά τα στεγαστικά δάνεια των Αμερικάνων πολιτών!

Η αύξηση του χρέους των σπουδαστών συμβαίνει αργά αλλά σταθερά, έτσι ώστε όταν θα παρατηρήσουν ότι το νερό βράζει είναι ήδη «μαγειρεμένοι». Έτσι οι νέοι ξεκινούν την επαγγελματική τους καριέρα υπερχρεωμένοι. Δουλεύουν για να αποπληρώσουν τις σπουδές τους. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στο μέλλον όλο και περισσότεροι φοιτητές δεν θα είναι πλέον σε θέση να αποπληρώσουν τα δάνειά τους. Εδώ και χρόνια τα ΜΜΕ συγκρίνουν το πρόβλημα με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers και την οικονομική κρίση που ξέσπασε στη συνέχεια. Πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν λόγο για φούσκα και ανησυχούν ότι το πρόβλημα που είχαν δημιουργήσει τότε τα ενυπόθηκα δάνεια των Αμερικανών μπορεί να προκαλέσουν σύντομα τα φοιτητικά δάνεια. 

Να λοιπόν γιατί ο Μπάιντεν προχωρά σε μερική διαγραφή χρεών σε ένα μέρος των φοιτητών που έχουν χρέη από φοιτητικά δάνεια. Πρώτον γιατί γνωρίζει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μπορούν να τα αποπληρώσουν, δεύτερον γιατί θέλει να αποφύγει ένα αντίστοιχο πρόβλημα με αυτό που είχαν δημιουργήσει πριν μερικά χρόνια τα ενυπόθηκα δάνεια των Αμερικανών και τρίτον γιατί με ανέξοδο τρόπο προβάλλει ως ευεργέτης εκατομμυρίων νέων Αμερικανών.

Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα, τα πανάκριβα δίδακτρα, που οδηγούν στην ανάγκη δανεισμού όσους θέλουν να σπουδάσουν στην πιο ταξική εκπαίδευση του κόσμου, παραμένει και αναπαράγεται.