Ελένη Νικολαϊδου

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

Μάγισσες πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Γεννιούνται μέσα από την καταπίεση, τον εξευτελισμό, τη βία, την αδιαφορία, τη σεξουαλική κακοποίηση.

Ξεπετιούνται μέσα από το δάκρυ, την ευαισθησία.

Οι μάγισσες θα πετάνε με τη σκούπα τους, πάντα, όσο υπάρχει αυτή η κοινωνία που γεννάει τις ανισότητες. Λες και δε φτάνουν οι φτωχοί και οι πλούσιοι, λες και δε φτάνουν οι δίκαιοι και οι άδικοι, λες και δε φτάνουν οι δυνατοί και οι αδύνατοι. Θα πρέπει να ζούμε το ένα φύλο πάνω από το άλλο. Με τη μπότα στο λαρύγγι. Ο πατέρας, ο αδερφός, ο άντρας. Όποια κοινωνία φέρεται έτσι στις γυναίκες τότε αυτές θα γίνονται μάγισσες. Θα παίρνουν το σκουπόξυλο και θα την κάνουν για τις δικές τους πολιτείες. Μόνες και μαζί με τις άλλες. Ελεύθερες και αξιοπρεπείς.

Πάμε να κάνουμε μια διαδρομή;

Μία άτακτη, ιστορικά, διαδρομή! Πάρτε τη σκούπα σας αν θέλετε, τη διάθεσή σας αν προτιμάτε, αλλά μην έρθετε χωρίς ορθάνοιχτο μυαλό!

1.

Η Μιν Τσα είπε:

«Κατάγομαι από εκεί που τα κορίτσια είναι δυστυχία. Από την Κίνα. Στη χώρα μου επιτρέπεται βλέπεις ένα παιδί στην οικογένεια και οι περισσότεροι γονείς προτιμούν αγόρια. Έτσι και οι δικοί μου. Όταν γεννήθηκα και είδαν ότι είμαι κορίτσι με έβαλαν σε ένα καλάθι και με πέταξαν στην άλλη άκρη της πόλης. Με μάζεψαν κάποιοι άκληροι οι οποίοι νόμιζαν ότι μπορούσαν να εξοικονομήσουν χρήματα από μένα. Και όταν έφτασα σε κάποια ηλικία με πούλησαν σε έναν οίκο ανοχής. Πρώτα έκανα όλα τα θελήματα. Τρέχα εδώ, πήγαινε εκεί, μέρα νύχτα, κάθε μέρα έτρεχαν μια σταλιά παιδί. Με τον καιρό και αφού είχα μεγαλώσει λίγο με έβαλαν να καθαρίζω τα δωμάτια μετά που έφευγαν οι πελάτες και στο τέλος μετά τα δεκατέσσερα, μου έδωσαν τον πρώτο μου πελάτη. Ο πρώτος θυμάμαι ήταν ένας χοντρός έμπορος μεταξιού από τη Σαγκάη. Του άρεσαν τα μικρά κοριτσάκια και όταν έχεις χρήματα τίποτα δεν απαγορεύεται. Που έκλαιγα τον ερέθιζε. Μετά από εκείνον κλείνω τα μάτια και δεν σκέφτομαι. Νομίζω τίποτα δε θα αλλάξει στη ζωή μου, σε εκείνο το μπουρδέλο θα πεθάνω. Και όλα αυτά γιατί; Γιατί είναι υποτιμητικό να κάνεις κορίτσι.»

Ένας άντρας γύρω στα 35 χτύπαγε μία γυναίκα. Τι γυναίκα δηλαδή, ήταν ένα κορίτσι 16 χρονών. Ο άντρας είχε πληρώσει να απαγάγουν μία κοπέλα για να μπορέσει να παντρευτεί. Το ξύλο που της έριχνε απλά το έκανε για να τη συμμορφώσει, να μη ζητάει να γυρίσει σπίτι της, να μην κλαίει και να γίνει μία φυσιολογική γυναικούλα. Στην Κίνα τώρα έχουν έλλειψη από γυναίκες. Αυτό γιατί τα ζευγάρια όταν μαθαίνουν ότι θα κάνουν κορίτσι φροντίζουν να κάνουν έκτρωση ή το σκοτώνουν όταν γεννιέται ή στην… καλύτερη περίπτωση έχει την τύχη της Μιν Τσα. Έτσι πολλοί άντρες που πλέον δε βρίσκουν ταίρι πληρώνουν ειδικούς ανθρώπους που πηγαίνουν σε άλλες επαρχίες, απαγάγουν νεαρές κοπέλες και τις πάνε σε όσους έχουν χοντρό πορτοφόλι. Το εμπόριο νυφών έχει βρει έδαφος στην Κίνα με αρπαγές νέων κοριτσιών επειδή χιλιάδες χρόνια τώρα οι Κινέζοι θεωρούν ότι το αγόρι είναι πιο σημαντικό από το κορίτσι. ʼλλες τις βρίσκουν οι γονείς τους, άλλες χάνονται όπως αυτό το νεαρό κορίτσι. Αυτό της είναι γραμμένο. Η Κινγκ Γιανγκ δεν θα τα καταφέρει.

2.

Μία γριά νέγρα ξετυλίγει από ένα πανί κάτι εργαλεία. Λεπίδια, βρώμικα.

Η γριά νέγρα παίρνει τη λεπίδα και όπως κρατούσαν ακινητοποιημένη τη μικρή Φατίμα με ανοιχτά τα πόδια τη χώνει στο δέρμα και της κόβει την κλειτορίδα. Την ακρωτηρίασε. Το αίμα ανάβλυζε.

Οι γυναίκες δεν έχουν λόγο να νιώθουν σεξουαλική ευχαρίστηση. Κάνουν μόνο για να γεννούν, να δουλεύουν, να υπηρετούν τους άντρες. Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες έχουν υποστεί κλειτοριδεκτομή είτε μερική είτε ολική. Ο μέσος όρος ηλικίας των κοριτσιών που υπόκεινται σε αυτό το βασανιστήριο είναι μεταξύ 4 και 8 χρονών. Η όλη διαδικασία λαμβάνεται ως μία ιεροτελεστία που μένει πιστή στην παράδοση πολλών ετών. Στα κορίτσια που κάνουν κλειτοριδεκτομή δεν χρησιμοποιούν αναισθητικό ενώ τα εργαλεία μπορεί να είναι λεπίδια αλλά και γυαλιά, ψαλίδια και άλλα κοφτερά αντικείμενα. Τις τραυματισμένες περιοχές τις ράβουν είτε με αγκάθια είτε με βελόνες.

Πολλές γυναίκες πέθαναν από τη μόλυνση ή ταλαιπωρήθηκαν από αυτήν. Εξαιτίας του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων πολλές γυναίκες οδηγήθηκαν στη στειρότητα, είχαν αιμορραγίες, επώδυνη εμμηνόρροια και σοβαρές επιπλοκές στον τοκετό. Αυτά τα κορίτσια βιώνουν πόνους και φυσικά δε νιώθουν τίποτα στον έρωτα. Αυτός βέβαια είναι και ο στόχος.

Η Φατίμα υπέστη μερική κλειτεριδεκτομή, στην ολική αφαιρούν μέχρι και τα χείλη. Το μικρό κορίτσι μετά από λίγο με πόνους, δάκρυα και πολύ αίμα να τρέχει ανάμεσα στα πόδια της πήγε προς το σπίτι της. Η μητέρα της Φατίμα, η Τζεϊλάν, όταν ήταν και αυτή επτά χρονών της είχαν κάνει ολική κλειτοριδεκτομή. Όταν μάλιστα παντρεύτηκε την έραψαν από κάτω σφιχτά και άφησαν μόνο μια μικρή τρύπα. Σφιχτές οι γυναίκες αρέσουν περισσότερο στους άντρες. Στα πέντε παιδιά που έκανε η Τζεϊλάν κάθε που ήταν να γεννήσει την άνοιγαν και μετά την έραβαν πάλι. Τα βράδια που ο άντρας της την πλησίαζε ένιωθε αφόρητους πόνους. Κάθε φορά. Για την Τζεϊλάν έρωτας σήμαινε πόνος, πόνος, πόνος.

3.

Στην αρχαία Αθήνα οι Αθηναίες δεν είχαν περισσότερα πολιτικά δικαιώματα από τους δούλους.

Τα κορίτσια δεν μπορούσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα και να βγαίνουν βόλτες ή να μιλούν με άλλους νέους. Ήταν υποχρεωμένες να ζουν στον περιορισμένο χώρο του σπιτιού τους και μάλιστα στο ειδικό μέρος για αυτές, στο γυναικωνίτη. Αυτό ίσχυε για τις ελεύθερες μα και για τις παντρεμένες. Οι παντρεμένες Αθηναίες δύσκολα έβγαιναν ή περνούσαν το κατώφλι του σπιτιού. Έπρεπε να μην τις βλέπουν οι άντρες, μακριά από τα βλέμματά τους ακόμη και από την ίδια την οικογένεια.

Από μικρές εκπαιδεύονταν στις δουλειές του σπιτιού, κουζίνα, πλέξιμο, υφαντά και σε μικρή ηλικία έπαιρναν τη στοιχειώδη μόρφωση, δηλαδή γραφή και ανάγνωση όχι από οργανωμένα σχολεία μα από τη μητέρα στο σπίτι, ή τη γιαγιά ή κάποια δούλα.

Και όταν έφτανε η ηλικία για να παντρευτούν, τα 15 χρόνια θεωρούσαν ότι ήταν μία καλή ηλικία για τη γυναίκα και τα 30 για τον άντρα. Ο πατέρας διάλεγε το γαμπρό. Ουσιαστικά ο γάμος ήταν μία συμφωνία μεταξύ του πατέρα και του συζύγου. Η κόρη δεν είχε καμία εμπλοκή στο όλο θέμα, δεν είχε λόγο.

Ο άντρας μπορούσε να διώξει τη γυναίκα του ό,τι ώρα ήθελε χωρίς να έχει και σοβαρή δικαιολογία. Και ας μην είχε τίποτα να την κατηγορήσει. Σε περίπτωση που η σύζυγος αποδεδειγμένα διέπραττε μοιχεία είχε το δικαίωμα να την αποπέμψει με την ποινή της ατιμίας.

Ο Αλκιβιάδης αυτή η ξεχωριστή φιγούρα της αρχαίας αθηναϊκής πολιτικής σκηνής είχε όλα τα δεδομένα για να φέρεται στη γυναίκα του ισότιμα. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, πλούσιος δηλαδή, τουτέστιν μορφωμένος. Μαθητής του Σωκράτη βλέπετε. Ο Αλκιβιάδης ήταν δισέγγονος του Κλεισθένη, του θεμελιωτή του αθηναϊκής δημοκρατίας. Θείος του ήταν ο σπουδαίος Περικλής. Είχε στεφθεί και πολλές φορές ολυμπιονίκης, με άρματα που τα έτρεχαν άλλοι, μα έτσι γινόταν τότε. Τι δεν έφτανε το λοιπόν; Τι δε γινόταν καλά; Η Ιππαρέτη ήταν η σύζυγός του, ήταν σεμνή και αγαπούσε τον άντρα της. Η Ιππαρέτη κλεισμένη στο σπίτι να τον περιμένει και λυπόταν που τον έβλεπε να έχει σχέσεις και με άλλες γυναίκες, με ξένες και Αθηναίες εταίρες. Γι αυτό έφυγε από το σπίτι και πήγε στον αδερφό της επειδή ο Αλκιβιάδης εξακολουθούσε να αδιαφορεί και να ακολασταίνει. Έλεος άλλο δεν άντεχε. Αν και δε συνηθιζόταν παρέδωσε έγγραφη αίτηση για διαζύγιο στον άρχοντα αυτοπροσώπως, και όχι δια αντιπροσώπου. Έπρεπε δηλαδή να βγει από το σπίτι. Και όταν το τόλμησε, ήρθε τρέχοντας ο Αλκιβιάδης, με το δικαίωμα που του έδινε ο νόμος, την άρπαξε και έφυγε μεταφέροντάς την μέσα από την αγορά στην σπίτι του. Όλοι τον ήξεραν, όλοι έβλεπαν ότι την έσερνε με τη βία κανείς όμως δεν τόλμησε να εναντιωθεί ή να του την πάρει από τα χέρια. Η Ιππαρέτη μετά από αυτό το περιστατικό έμεινε μαζί του. Για πάντα. Μέσα στο σπίτι. Μέχρι που πέθανε, λίγο μετά το ταξίδι του Αλκιβιάδη στην Έφεσο.

Εκείνο το γεγονός, στην αγορά της Αθήνας, δε θεωρήθηκε ούτε παράνομο, ούτε απάνθρωπο. Ο αθηναϊκός νόμος έδινε το δικαίωμα σε μία γυναίκα, αν ήθελε, να απαιτήσει το διαζύγιο. Όταν κάποια τολμούσε να το κάνει, δινόταν η ευκαιρία στον άντρα να συμβιβάζεται και να την παίρνει μαζί του. Οι νόμοι δε φτάνουν όταν υπάρχουν άγραφοι νόμοι που λειτουργούν ως ασφαλιστικές δικλείδες.

Ως μέγγενες, ως φρούρια, ως αναχώματα.

Αν ο άντρας χωρίς καμία διατύπωση, χωρίς καμία διαδικασία μπορούσε να πάρει διαζύγιο δε συνέβαινε το ίδιο και με τη γυναίκα γιατί αυτή σύμφωνα με το νόμο ήταν πάντα σε κατάσταση ανικανότητας από νομική άποψη. Η γυναίκα ένα μόνο καταφύγιο είχε, να πάει να βρει τον άρχοντα, φυσικό προστάτη όλων των ανικάνων, και να του παραδώσει μία αίτησή της, όπου εξέθετε τα αίτια για τα οποία ζητούσε το διαζύγιο. Ο άρχοντας, μόνον αυτός, εκτιμούσε αν ήταν σοβαρές οι κατηγορίες της γυναίκας και είναι πολύ πιθανόν ότι και η ολοφάνερη ακόμη απιστία του άντρα δεν ήταν αρκετή για να τον κάνουν να αποφασίσει διαζύγιο, γιατί τα ήθη ανέχονταν τη σεξουαλική ελευθερία του παντρεμένου άντρα. Αν όμως ο άντρας χτυπούσε τη γυναίκα του και γενικά της συμπεριφερόταν άσχημα, μπορούσε τότε αυτή να πάρει διαζύγιο, φτάνει να είχαν αποδειχθεί οι κατηγορίες αυτές κατά την ανάκριση. Ωστόσο η κοινή γνώμη δεν πολυεκτιμούσε τις γυναίκες που χώριζαν με αυτόν τον τρόπο από τον άντρα τους.

Οι ασφαλιστικές δικλείδες που λέγαμε.

Η γυναίκα δεν πρέπει να ενδιαφέρεται για τίποτε που γίνεται έξω από το σπίτι, αυτό ήταν δουλειά του άντρα, μόνο δική του. Εξ άλλου δεν είχε συχνά την ευκαιρία να μιλά πολύ με τον άντρα της, που ήταν σχεδόν πάντα έξω από το σπίτι και που καθώς φαίνεται τις πιο πολλές φορές δεν έτρωγε καν με τη γυναίκα του.

Σε περίπτωση που ο άντρας έφερνε τους φίλους του στο σπίτι, η γυναίκα του δεν εμφανιζόταν στο δωμάτιο, το λεγόμενο ανδρώνα. Οι δούλοι θα έκαναν τις δουλειές, θα προσέφεραν φαγητό και ποτό και θα περιποιούνταν τους καλεσμένους. Η γυναίκα αν θα έμπαινε θα το έκανε για να επιβλέψει τους δούλους. Αλλά και οι άντρες που πήγαιναν σε σπίτια φίλων τους για να πιουν, να φάνε και να συζητήσουν δεν έπαιρναν τις γυναίκες τους μαζί. Το ανδρόγυνο βρισκόταν μαζί δημοσίως μόνο στις οικογενειακές γιορτές. Τότε ο άντρας είχε δίπλα του τη γυναίκα.

Οι Αθηναίες γυναίκες ήταν ανεπάγγελτες. Οικιακά δηλαδή. Μόνο οι φτωχές αναγκάζονταν να ασκούν επαγγέλματα όπως τσαγκάρισσες, ράφτρες και άλλα.

Ο γυναικωνίτης ήταν πάντα καλά χωρισμένος από τον ανδρωνίτη.

Ο Αθηναίος ικανοποιούσε τις συναισθηματικές ανάγκες του έξω από το σπίτι του. Αφού έβλεπε τη γυναίκα του μονάχα σα μητέρα των παιδιών του και σαν τη νοικοκυρά του σπιτιού και τίποτα περισσότερο, πήγαινε να ικανοποιήσει τις ανάγκες του αυτές έξω από το σπίτι, κοντά σε εταίρες. Τι να πεις!

Τι να πεις!

4.

Το 16ο και 17ο αιώνα, κυρίως, η ανθρώπινη λογική γνώρισε τη χειρότερη και απεχθέστερη στρέβλωσή της. Ο φόβος της μαγείας εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και κυρίως μετά το 1500 έχουμε ένα φούντωμα του παραλογισμού παρά τη μεγάλη συσσώρευση γνώσης. Που από ότι φαίνεται ήταν για λίγους. Οι άνθρωποι των πόλεων, των χωριών της επαρχίας ζούσαν μέσα στην άγνοια, την αμορφωσιά την προκατάληψη. Όσοι προσπαθούσαν να εγείρουν τη φωνή της λογικής κατά των διώξεων και της λογοκρισίας υπόκεινταν και αυτοί σε διώξεις. Όποιος είχε το θάρρος να κάνει κριτική στο κυνήγι των μαγισσών κατηγορούνταν για μάγος, ότι είχε επαφές με το διάολο, ότι ήταν όργανό του και άρα εχθρός της ανθρώπινης ύπαρξης που έπρεπε να εξοντωθεί.

Δεισιδαιμονία!

Και γιατί εμφανίστηκε αυτό το απόστημα;

Η βλακεία και η καθυστέρηση δεν αποκλείει το μιμητισμό. Το αντίθετο μάλιστα!

Για αιώνες ο άνθρωποι πίστευαν ότι μπορούμε να βλάψουμε ή να βοηθήσουμε τον εαυτό μας ή τους άλλους με ξόρκια, μαγικά λόγια ή με αντίστοιχες τελετουργίες μωρίας άνευ προηγουμένου. Όχι ότι δεν υπάρχουν και σήμερα αυτές οι αντιλήψεις. Κάθε άλλο. Τα άλματα της τεχνολογικής εξέλιξης δεν εξαργυρώνονται με κοινωνική ωριμότητα, ορθή σκέψη, ελευθερία.

Μπορεί η τεχνολογία εκείνους τους αιώνες να ήταν σε έξαρση…

Και πάλι τις μάγισσες θα …τις έκαιγαν.

Παραδείγματα καύσης μαρτυρούνται από τον 8ο αιώνα μ.Χ. Εκεί γύρω στο 10ο αιώνα υπήρχαν πίστες για μάγισσες.

Και όσο περνούσαν οι αιώνες η ψύχωση για τις μάγισσες κορυφώθηκε. Αιτία του κυνηγιού η αγραμματοσύνη και η άγνοια. Οι διώξεις σταμάτησαν μόλις οι ανακαλύψεις της επιστήμης και η λογική άρχισαν να επηρεάζουν τους μορφωμένους ανθρώπους.

Οι δίκες των μαγισσών γίνονταν στα γενικότερα πλαίσια του υποβιβασμού και υποτίμησης του γυναικείου φύλου και της εδραίωσης της πατριαρχίας.

Την προσβλητική θέση της γυναίκας μαζί με τη βαθιά πίστη στη μαγεία την είχαν πιο έντονη στην επαρχία όπου και οι αντιλήψεις και λόγω αμορφωσιάς και απομονωμένων κοινωνιών ήταν πιο πίσω. Έτσι για παράδειγμα στην αγροτική Σκωτία κάηκαν είκοσι φορές περισσότερες γυναίκες από ότι στο Λονδίνο.

Οι άνθρωποι τις καταστροφές δεν μπορούσαν να τις εξηγήσουν. Την ίδια ανικανότητα είχαν και σε άλλες συμφορές και ατυχήματα.

Έτσι ο τρόμος του ανεξήγητου έπρεπε να βρει διέξοδο ισάξιο του επιπέδου της πρόληψής τους, μία ψύχωση που διοχετεύτηκε για εκτόνωση στο κυνήγι των μαγισσών.

Οι πόλεμοι έφερναν συμφορές και οι συμφορές έφερναν δεισιδαιμονίες. Για παράδειγμα η Γερμανία επέβαλε τις περισσότερες διώξεις γιατί ήταν και η χώρα που υπέστη τις περισσότερες συμφορές.Και η εκτόνωση θα κατευθυνόταν στον πιο αδύναμο κρίκο, στην αιτία της έκπτωσης του ανθρώπου από τον παράδεισο. Στην πέτρα του σκανδάλου σε κάθε εποχή, σε αυτήν που με κάθε τρόπο σκανδάλιζε τον άντρα. Σε αυτήν που έπρεπε να ζει ταπεινωμένη λόγω της φύσης της. Τη γυναίκα.

Εμφανίστηκαν στην Ευρώπη ειδήμονες για το διάολο. Οι δαιμονολόγοι.

Όποια γυναίκα υποβάλλονταν στα βασανιστήρια των μαγισσών δεν θα είχε περιθώριο να μην ομολογήσει ότι ήταν μάγισσα, ότι πετούσε με το σκουπόξυλο, ότι υπηρετούσε το Σατανά και ό,τι άλλο απίθανο θα μπορούσε να φανταστεί.

Οι ασθένειες ταλάνιζαν την Ευρώπη.

Το 14ο αιώνα η πανώλη αφάνισε το ένα τρίτο του πληθυσμού της. Οι χριστιανοί πίστευαν ότι τις αρρώστιες δεν μπορεί να τις στέλνει ο Θεός και να νοσούν και να πεθαίνουν καλοί και πιστοί χριστιανοί. ʼρα τις ασθένειες τις στέλνει ο Σατανάς. Γιατί λοιπόν η μαγεία να μην προκαλεί ασθένειες; Την εποχή που άρχισε η μαζική ψύχωση σε όλη σχεδόν την Ευρώπη είχε εξαπλωθεί η επιδημία της σύφιλης. Οι ναύτες του Κολόμβου στις αρχές του 16ου αιώνα έφεραν τη σύφιλη από τους ιθαγενείς. Η αρρώστια αυτή μεταλλάχτηκε στην Ευρώπη. Εξελίχτηκε σε τρομακτική επιδημία και έφερε τον όλεθρο και τον πανικό.

Η πιο οργανωμένη κοινωνική δομή ήταν μόνο η εκκλησία. Και η κοινή γνώμη κατευθυνόταν από τον κλήρο ο οποίος θεωρούσε τη γυναίκα συχνά εξιλαστήριο θύμα. Όσο πιο ανυπεράσπιστη ήταν μια γυναίκα τόσο περισσότερες πιθανότητες είχε να την κατηγορήσουν. Από παράδοση θεωρούσαν τη γυναίκα πηγή του κακού. Αυτή ήταν η αιτία των σαρκικών απολαύσεων. Οι γυναίκες φέρνουν τα δεινά. Αυτές φτάνουν στα άκρα γιατί απλούστατα κυριαρχούνται από τη ζωώδη σεξουαλική ορμή τους. Μία ορμή που για να χορτάσει τις ορέξεις της δαιμόνιζε τους άντρες και όταν δεν μπορούσε να χορτάσει, όταν την εμπόδιζαν, τότε ζητούσε την εκδίκηση.

Το βιβλίο Maleus Maleficarum, δηλαδή το «Σφυρί των Μαγισσών» εκδόθηκε 16 φορές στη Γερμανία, έντεκα στη Γαλλία και αρκετές φορές στην Ιταλία, την Αγγλία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Πρόκειται για το πιο διάσημο βιβλίο της εποχής για τις μάγισσες. Γράφτηκε από δύο Γερμανούς και αποτέλεσε το ιερό εγχειρίδιο κάθε συνειδητού κυνηγού μαγισσών. Τι έλεγε; Ότι η μαγεία προέρχεται από τις γυναίκες που έχουν ακόρεστη σεξουαλική ορμή. Έχουν μανία με το σεξ και δεν σταματούν ποτέ. Αυτές οι μάγισσες είναι αξιοθρήνητες και υπάρχουν για να βασανίζουν τους άντρες, ποτέ μάλιστα δεν νιώθουν ντροπή, βασανίζουν επίσης ζώα, κοπάδια, φέρνουν αρρώστιες, φοβερούς πόνους. Αν μία γυναίκα εξαπατηθεί από κάποιον άντρα, αν η ίδια δεν αποδεχτεί την απόρριψη με ψυχραιμία και νηφαλιότητα, τότε είναι ικανή για εκδίκηση και πιθανή μάγισσα. Είναι που ο διάβολος έχει περισσότερη δύναμη με τον έρωτα και έτσι την ελέγχει. Αυτή ήταν η άποψη που είχαν για την αγάπη, για τον έρωτα, τη σαρκική επαφή. Και σε ό,τι κακό εμφανιζόταν, δεν μπορεί κάπου θα υπήρχε μία γυναίκα.

Μισογυνισμός του κερατά.

Όλες οι συμφορές οφείλονται στις γυναίκες.

Μία μάγισσα μπορούσε να γεννήσει μια κακή αγάπη σε έναν άντρα, να βάλει το μικρόβιο της ζήλιας, της μεγάλης αγάπης, να προκαλέσει το θάνατο, να κάνει έναν άντρα να χάσει τα λογικά του.

Εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες κατηγορήθηκαν, βασανίστηκαν, στραγγαλίστηκαν και κάηκαν με την κατηγορία της μάγισσας.

Η μάγισσα μπορούσε να επηρεάσει μέχρι και τον καιρό. Και η μόνη σωτηρία ήταν ο θάνατός της. Μαζικό έγκλημα. Γενοκτονία.

Η χολέρα, η ευλογιά, η σύφιλη, η πανώλη ήταν διαβολικής έμπνευσης. Οι ιερείς κυκλοφορούσαν φυλλάδια που έδιναν οδηγίες για το σατανά και τις μάγισσες. Βασίζονταν και στο εδάφιο της Εξόδου (22,18) που λέει «να μην αφήσετε να ζήσουν οι μάγισσες».

Η παρακμή, η φτώχεια, η αγραμματοσύνη, έφερε την εμφάνιση αστρονόμων υποτιθέμενων σωτήρων, μάγων.

Κρίση, υστερία. Παράνοια και αλλοφροσύνη.

Η σύφιλη παραμόρφωνε τα θύματά της σε μεγάλο βαθμό. Και η παραμόρφωση του κορμιού, οι φριχτοί πόνοι, οι άδικοι θάνατοι φέρνουν και πανικό. Σπείρουν τον παραλογισμό.

Δραστηριότητες μίας μάγισσας ήταν οι σεξουαλικές σχέσεις, σαββατιάτικες συνεδριάσεις με το σατανά, πτήσεις στον ουρανό με σκουπόξυλα ή καλάμια, καταρρακτώδεις βροχές, χαλάζι, κεραυνοί, παγωνιά και απρόβλεπτες χιονοπτώσεις, ξηρασία, πτώση της στάθμης του νερού σε ποτάμια και λίμνες, στειρότητα σε άντρες και γυναίκες. Ένα τσουβάλι δυστυχίες δηλαδή.

Όσοι είχαν υποψίες για κάποιο συνάνθρωπό τους και δεν τον κατέδιδαν τότε και αυτοί ήταν συνεργοί.

Περιθωριακές γυναίκες, μόνες, με άποψη, απροστάτευτες ήταν οι πιο ευπαθείς ομάδες.

Οι τιμωρίες σε μία μάγισσα ήταν τρεις.

1. αν είχε άμεση επαφή με το Σατανά τότε την έκαιγαν στην κεντρική πλατεία
2. αν είχε έμμεση επαφή με το Σατανά, τότε της έκοβαν πρώτα το κεφάλι και μετά την έκαιγαν.
3. αν η μάγισσα προκαλούσε κάποιο κακό τότε τη βασάνιζαν και μετά την έκαιγαν.

Ομολογουμένως οι τρεις επιλογές δεν διέφεραν και πολύ. Δεν τους άφηναν και πολλά περιθώρια.

Είναι πολύ λογικό μία …μάγισσα να μην ομολογεί έτσι εύκολα ότι συνευρισκόταν με το Σατανά. ʼρα ο μόνος τρόπος ομολογίας ήταν τα βασανιστήρια. Το «Σφυρί των Μαγισσών» έδινε οδηγίες για αποτελεσματικά βασανιστήρια όπως κόψιμο δακτύλων, διάτρηση χεριών και ποδιών με πυρακτωμένα σίδερα. Οι δε δίκες βασίζονταν στις ομολογίες των βασανιστηρίων. Εννοείται ότι δεν είχαν δικηγόρο υπεράσπισης γιατί και αυτός θα θεωρούνταν υπερασπιστής μάγισσας άρα συνεργός. Ούτε και οι δικαστές δεν μιλούσαν πολύ με τις κατηγορούμενες μην τυχόν και κατηγορηθούν ως συμπαθούντες.

Αν κάποια μάγισσα παρά τα βασανιστήρια δεν ομολογούσε τότε την υπέβαλλαν σε δοκιμασίες. Αν τις περνούσε τις δοκιμασίες τότε ήταν αθώα διαφορετικά ήταν με το μέρος του Σατανά. Της έδεναν μαζί τα χέρια και τα πόδια και ντυμένη ή τελείως γυμνή την έριχναν σε ποτάμι ή λίμνη. Ό,τι είχαν πιο πρόχειρο. Αν η άτυχη γυναίκα επέπλεε κάτι πολύ σπάνιο αφού ήταν δεμένη χειροπόδαρα, τότε τη βοηθούσε ο Σατανάς να μην πνιγεί, οπότε και οι κατήγοροί της την έπαιρναν και την οδηγούσαν κατευθείαν στην πυρά για εξαγνισμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως η γυναίκα βυθιζόταν και πνιγόταν. Τότε αφού δεν τη βοήθησε ο Σατανάς να σωθεί, σήμαινε ότι ήταν αθώα. Απλά είχε πνιγεί. Μία άλλη προσφιλής δοκιμασία ήταν να πάρουν τη γυναίκα και να την πετάξουν από ένα ψηλό σημείο. Αν η γυναίκα αυτή πετούσε για να σωθεί τότε βέβαια και ήταν μάγισσα και ο Σατανάς της είχε δώσει την ικανότητα να πετάει. Αν όμως έπεφτε κατευθείαν κάτω στη γη, που έτσι γινόταν και σε όλες τις περιπτώσεις, και σκοτωνόταν φυσικά, δεν είχε επαφές με το Σατανά, δεν ήταν μάγισσα μα έπρεπε να σκοτωθεί με αυτό τον τρόπο για να πεισθεί το δικαστήριο.

Αν η μάγισσα πέθαινε από τα φρικτά βασανιστήρια και πάλι την έκαιγαν για να εξαγνιστεί. Και αν τυχόν την έθαβαν χωρίς να την έχουν κάψει πρώτα, την ξέθαβαν, την έκαιγαν και την ξαναέθαβαν.

Μαζικό έγκλημα με την κάλυψη της πολιτικής εξουσίας και της εκκλησίας.

Μόνο στο 17ο αιώνα και μόνο στη Γερμανία κάηκαν εκατό χιλιάδες γυναίκες κατηγορούμενες ως μάγισσες. Το κυνήγι των μαγισσών δεν είχε να κάνει μόνο με την καθολική ή την προτεσταντική θρησκεία. Χιλιάδες γυναίκες κάηκαν, εκτός από τη Γερμανία και στη Γαλλία και στην Αγγλία όπως κάηκαν γυναίκες και στην Ολλανδία, στην Πολωνία.

Το 18ο αιώνα έρχεται ο Διαφωτισμός, η ορθή σκέψη και βάζει τέρμα στον παραλογισμό.

5.

Καμία γυναίκα δεν είναι καλή εκτός αν γίνει αγία. Όλες θα πρέπει να νιώθουν ντροπή για την ομορφιά τους, τα ρούχα τους, το κορμί τους. Αυτές ήταν οι αντιλήψεις εκείνης της εποχής. Οι γυναίκες που ήταν οι μάνες τους. Οι γυναίκες που ήταν οι σύντροφοί τους. Οι γυναίκες που ήταν οι αδερφές τους. Στην πρώτη χιλιετία μετά το Χριστό οι γυναίκες στη Γαλλία κάλυπταν το κεφάλι τους και τα χέρια τους για να μην προκαλούν και για να δηλώνουν έτσι την υποταγή τους (πρώτη χιλιετία μ.Χ.).

Τι να πρωτοθυμηθείς δηλαδή και τι να πρωτομαρτυρήσεις.

6.

Όταν η κοινωνία χρειάστηκε πιότερα εργατικά χέρια η γυναίκα βγήκε από το σπίτι. Τότε ανέπνευσε καθαρό αέρα. Τον αέρα της ανεξαρτησίας. Κατάλαβε τι σημαίνει να στέκεσαι στα πόδια σου. Και μία από τις κατακτήσεις που έπρεπε να παλέψει ήταν και η κατάκτηση του δικαιώματος της ψήφου. Το κίνημα της ανεξαρτητοποίησης της γυναίκας, της απελευθέρωσης, της ελευθερίας και του δικαιώματος της ψήφου ξεκίνησε πρώτα από την Αμερική και την Ευρώπη.

Λίγο μετά ήρθε και στην Ελλάδα.

Οι αντιφεμινιστές έλεγαν ότι η γυναίκα είναι ανώριμη για να ψηφίζει κιόλας. Ότι οι γυναίκες είναι αμόρφωτες. Ότι αν η γυναίκα αρχίσει να ψηφίζει θα χάσει τη γλυκύτητα και τη σεμνότητά της, τη θηλυκότητά της.

Ψηφίζω σημαίνει αν μη τι άλλο και αποκτώ νομικές διεκδικήσεις. Ποιος το ήθελε αυτό; Να έρθουν τα πάνω κάτω;

Από τις αρχές του 20ου αιώνα οι γυναίκες άρχισαν να οργανώνονται σε συλλόγους και να διεκδικούν ισότιμη μεταχείριση, καλύτερους μισθούς.

Κομβικό σημείο ήταν η ψήφος. Μέσα από κείνη την κατάκτηση έβλεπαν την κοινωνική τους καλυτέρευση. Μέσα από αυτή την άρνηση των ανδρών να τους παραχωρήσουν αυτό το δικαίωμα οι άντρες έβλεπαν τη θέση που επιθυμούσαν να έχει η γυναίκα στην κοινωνία.

Οι Αγγλίδες αποδείχτηκαν δυναμικές στις διεκδικήσεις τους. Τις ονόμασαν σουφραζέτες, ονομασία που ο αντρικός πληθυσμός τη χρησιμοποιούσε υποτιμητικά. Τις κατηγορούσαν ως νευρωτικές, με αντρικές ορμόνες. Μέχρι και για λεσβίες τις κατηγορούσαν. Τι άλλο άλλωστε θα ήταν μία γυναίκα που θα άφηνε την ασφάλεια του άντρα της για να ζητήσει να παίρνει μόνη της αποφάσεις, να έχει δική της γνώμη; Μα φυσικά κάτι δεν πήγαινε καλά με δαύτες.

Διαδηλώσεις στους δρόμους, πλακάτ, συγκεντρώσεις, ομιλίες.

Οι γυναίκες έβγαιναν δυναμικά και φαινόταν ότι ήταν υπόθεση χρόνου πια.

Οι φυλακές άρχισαν να δέχονται τις πρώτες γυναίκες που διεκδικούσαν το πολιτικό τους δικαίωμα να ψηφίζουν. Και να που ξεπροβάλει η πρώτη απεργός πείνας. Η ταραχή δείχνει ανασφάλεια. Η κοινωνία της Αγγλίας τα έχασε. Την ακολούθησαν και οι άλλες γυναίκες.

Δεν μπορεί κάποιος τρόπος θα υπήρχε για να τις ακούσουν.

Και η απεργία πείνας εκείνη την εποχή ήταν το μοναδικό μέσο, αφού τίποτα δεν μπορούσε να τις κάνει να ακουστούν, να τραβήξουν την προσοχή των ανδρών με την πρέπουσα σοβαρότητα.

Σαν παιδιά τις αντιμετώπιζαν να το πω έτσι, σαν κακομαθημένες γυναίκες ίσως.

Ποιος ξέρει.

Η απόφαση όμως ήταν σκληρή.

Όποια απεργεί και δε δέχεται τροφή θα σιτίζεται με το ζόρι.

Τέρμα τα αστεία.

Ολόκληρη κοινωνία θα ασχολείται μαζί σας; Ντροπή βρε κορίτσια!

7.

Οι γυναίκες γίνονται θύματα οικονομικού, πολιτικού και κοινωνικού αποκλεισμού.

Σε όλες τις εποχές το αυτονόητο για τους άντρες ήταν το αδιανόητο για τις γυναίκες. Ανεξάρτητα από τη χρονολογία, τον πολιτισμό η γυναίκα σχεδόν πάντα έπαιζε το ρόλο του οικιακού ζώου και όχι του ισότιμου συντρόφου. Τι είδους πολιτισμός είναι αυτός που δέχεται όταν φεύγει ο άντρας για τον πόλεμο να φοράει η γυναίκα του σιδερένιο βρακί, ζώνη αγνότητος στο πιο σικ. Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ισπανία ήταν οι χώρες που έγινε η χρήση του. Σφράγιζαν, δηλαδή το γυναικείο όργανο για να είναι πιστή η γυναίκα. Και φεύγοντας έπαιρναν μαζί τους και το κλειδί. Όχι εν τη απουσία τους να τους γαμηθεί η σύζυγος. Έλεος. Για μια τιμή ζούμε. Τώρα αν η γυναίκα τους τυραγνιόταν από μολύνσεις ή στη χειρότερη πέθαινε από αυτές, αυτό φαίνεται ήταν ένα κακό ήσσονος σημασίας. Έπαιρναν δηλαδή τα μέτρα της και της έφτιαχναν ένα βρακί. Της το φόραγε ο άντρας της. Δεν αποκλείεται να ήταν και κουβαρντάς και να το έφτιαχνε από φίλντισι ή να έβαζε και βελούδο. Μετά κλείδωνε το λουκέτο, το σφράγιζε με βουλοκέρι και το μόνο που έμενε ανοικτό ήταν μία τρύπα –προσέξτε με οδοντωτό πλαίσιο- για τις φυσικές της ανάγκες.

Αυταρχισμός, κακία, απανθρωπιά.

Ένα ζωάκι που το έχουμε σπίτι για να μας διασκεδάζει, να μας υπηρετεί, να μας ευχαριστεί και να μην απαιτεί. Διαφορετικά γιατί να υπήρχαν περιοχές στον πλανήτη που φορούσαν στις γυναίκες τους ελάσματα στο μέτωπο περίτεχνα φτιαγμένα. Με ασήμι και πολύτιμες πέτρες οι οποίες κρέμονταν από το μέτωπο και η γυναίκα αν ήθελε να σώσει τα μάτια της έπρεπε να έχει σκυμμένο πάντα το κεφάλι.

Μάλιστα αφέντη μου.

Ό,τι πεις αφέντη μου.

Αυταρχισμός, κακία, απανθρωπιά.

Σε όλο τον πλανήτη υπάρχουν άνθρωποι, σε όλο τον πλανήτη υπάρχουν γυναίκες. Κάθε περιοχή έχει και τις δικές της παραδόσεις στη μεταχείριση του γυναικείου φύλου. Μα η ουσία είναι μία. Εκμετάλλευση!

Υπάρχουν χώρες της Ασίας όπου μία γυναίκα πεθαίνει κάθε 30 λεπτά από επιπλοκές στη γέννα. Όσες οικογένειες γεννούν κορίτσια το θεωρούν ατυχία και δεν τους προσφέρουν ούτε καν τη βασική μόρφωση. Βλέπετε τα γράμματα, η γνώση είναι όπλο. Ποιος χαζός θα έδινε ένα όπλο στα χέρια αυτού που τον εκμεταλλεύεται;

Σε άλλες περιοχές οι γυναίκες πεθαίνουν με λιθοβολισμό. Αν κάποια κατηγορηθεί για μοιχεία; Μαύρο φίδι που την έφαγε.

Πόσες γυναίκες έχουν απλά αυτοπυρποληθεί μόνο και μόνο για να νιώσουν τη λύτρωση. Ίσως πάλι γιατί αυτή η απόφαση της αυτοπυρπόλησης θα ήταν και η μοναδική που πήραν από μόνες τους σε όλη τους τη ζωή.

Στο Αφγανιστάν απαγορευόταν στις γυναίκες να δουλεύουν, να μορφώνονται, να εξετάζονται από άντρες γιατρούς. Στην πρωτεύουσα, την Καμπούλ, υπήρχε ένα μισοκατεστρεμμένο νοσοκομείο 45 κλινών όπου εξετάζονταν από γυναίκες γιατρούς. Αυτές οι γυναίκες έπρεπε να μένουν στο σπίτι, και αν πάλι έπρεπε κυκλοφορήσουν σε δημόσιους χώρους θα γινόταν μόνο με συγγενή τους του αρσενικού φύλου. Αυτές οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να εμφανίζουν το πρόσωπο τους, να φωνάζουν μπροστά σε κοινό, να χρησιμοποιούν καλλυντικά, να αγοράζουν έτοιμα γυναικεία ενδύματα ή να τις παίρνουν μέτρα για ραφή. Αυτές οι γυναίκες αναγκάζονταν να φορούν αποκλειστικά ελαφριά παπούτσια ώστε να μην ακούγονται καθώς περπατούν και προκαλούν τους άντρες… Αυτές οι γυναίκες τα παράθυρα των σπιτιών τους έπρεπε να τα έχουν βαμμένα μαύρα ώστε να μην τις δει κανένας περαστικός. Αυτές οι γυναίκες ανήκαν στους συζύγους τους οι οποίοι είχαν κάθε δικαίωμα πάνω στη ζωή των γυναικών τους και αυτοί και μόνο ήταν υπόλογοι για τη συμπεριφορά τους.

Μεγάλο αμάρτημα μία γυναίκα να παραβεί αυτούς τους περιορισμούς. Οι περισσότερες δεν το έκαναν. Και αυτό γιατί; Γιατί αποκτάς φοβίες. Πολλές φοβίες. Η τρομοκρατία τσακίζει κόκαλα. Το αίσθημα της κατωτερότητας γίνεται ένα με το δέρμα σου.

Αν όμως πέρα από αυτά μια γυναίκα παραβεί τους κανονισμούς θα υποστεί τις προβλεπόμενες ποινές και από το γενικότερο ανδρικό σύνολο. Από όλες τις τιμωρίες έχουνε. Θέλετε εκτελέσεις, μήπως λιθοβολισμούς, ή καλύτερα ραντίσματα με καυστικά οξέα, αν πάλι τίποτα από τα παραπάνω υπάρχουν και οι μαστιγώσεις.

Πόσες και πόσες γυναίκες δεν έχουν αυτοκτονήσει από τον άκρατο περιορισμό. Πόσες και πόσες γυναίκες δεν οδηγήθηκαν στην κατάθλιψη, την αδιαφορία για τα πάντα, την απομόνωση. Πόσες και πόσες γυναίκες δεν έγιναν κλειστοφοβικές.

Αλίμονο στη γυναίκα που έπεφτε θύμα βιασμού. Τότε το πιο πιθανό ήταν να την κατηγορήσουν για πόρνη. Καθαρά ανδρική, σωβινιστική αντίληψη. Μόνο μια πουτάνα θα καθόταν. Μόνο μια πουτάνα βιάζεται. Αν το θύμα ήθελε να υποστηρίξει τον εαυτό της τότε θα έπρεπε να βρει τέσσερις αυτόπτες μάρτυρες ότι δεν προκάλεσε το βιασμό της. Για γέλια είμαστε. Κανονικά κανένας δεν πρέπει να θυμώνει με αυτά που διαβάζει. Να ξεκαρδίζεται στα γέλια θα έπρεπε. Που είμαστε ένα είδος, πάνω σε έναν πλανήτη που μετράει χιλιάδες χρόνια ζωής. Και που ξεχωρίσαμε από τα άλλα είδη από το μυαλό μας. Εδώ μπορείτε να γελάσετε άφοβα. Και αυτό το μυαλό χιλιάδες χρόνια επιτρέπει αυτή την κατάσταση. Δηλαδή, η εμπειρία, η γνώση δεν προστίθεται θετικά. Τουλάχιστον όχι σε αυτόν τον τομέα. Μήπως άραγε υπάρχει εγγενές ελάττωμα το οποίο δεν βοηθάει στην εκταμίευση της πείρας για την κοινωνική πρόοδο του ανθρώπου;

Δεν πάει πολύς καιρός που μία γυναίκα καταδικάστηκε σε λιθοβολισμό απλά γιατί έμεινε έγκυος μετά που χώρισε τον άντρα της. Κρίθηκε ένοχη μοιχείας. Ο άνδρας που κατηγορήθηκε ως πατέρας του παιδιού αρνήθηκε ότι είχε σχέσεις μαζί της και απαλλάχθηκε, καθώς ο όρκος ενός άνδρα στο δικαστήριο αρκεί για να τον απαλλάξει από κάθε κατηγορία. Ο νόμος της χώρας της προβλέπει ότι για να τιμωρηθεί ένας άνδρας για μοιχεία πρέπει να παρουσιαστούν στο δικαστήριο και να καταθέσουν μάρτυρες της πράξης. Και να ήταν και η μόνη γυναίκα που πέθανε από λιθοβολισμό.

Που είναι το μισό του ουρανού πρόεδρε; Εδώ μιλάμε για το μισό του σκοταδισμού.

Στην Ελλάδα, όπως έλεγε και η Ρόζα Ιμβριώτη, η γυναίκα ήταν μία θαμπή σκιά του άντρα της. Τίποτα, δηλαδή, το διαφορετικό, κάτι να αλλάζει.

Στην Ελλάδα μετά το 1950 οι γυναίκες απέκτησαν το ελεύθερο δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι.

Και ο αγώνας και η αγωνία καλά κρατούν!