του Ανδρέα Κοσιάρη

Μία ψεύτικη είδηση για το Ιράν έκανε τον γύρο του διαδικτύου τις προηγούμενες ημέρες, με τη βοήθεια δυτικών ΜΜΕ, πολιτικών και καλλιτεχνών. Σύμφωνα με αυτήν, «το ιρανικό κοινοβούλιο καταδίκασε σε θάνατο 15.000 συλληφθέντες» από τη συνεχιζόμενη εξέγερση κατά του καθεστώτος Χαμενεΐ. Στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν ισχύει αν και, όπως κάθε «fake news» που σέβεται τον εαυτό του, βασίζεται σε ψήγματα αλήθειας.

Η «είδηση» πιθανότατα ξεκίνησε από άρθρο του αμερικανικού περιοδικού Newsweek στις 10 Νοεμβρίου, ο τίτλος του οποίου δήλωνε «Οι Ιρανοί διαδηλωτές αρνούνται να υποχωρήσουν καθώς 15.000 είναι αντιμέτωποι με εκτέλεση». Στο κείμενο του άρθρου, γινόταν και αναφορές ότι το ιρανικό κοινοβούλιο «ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της θανατικής ποινής για τους διαδηλωτές».

Το άρθρο του Newsweek παρέμεινε ως έχει μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, οπότε και διορθώθηκε για να αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Εν τω μεταξύ, όμως, η «είδηση» είχε ήδη ξεφύγει και διαδιδόταν ταχύτατα μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ένα βίντεο στο Instagram, που ανέφερε πως «Το Ιράν καταδικάζει 15.000 διαδηλωτές σε θάνατο», υπήρξε κύριος αναμεταδότης της ψεύτικης είδησης και έφτασε να μοιραστεί από διασημότητες όπως ο Βρετανός μουσικός Πίτερ Φράμπτον και η Αμερικανίδα ηθοποιός Βαϊόλα Ντέιβις. Την είδηση αναμετέδωσε μέσω του Twitter μεταξύ πολλών άλλων και ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τρουντό, που καταδίκασε «τη βάρβαρη απόφαση του Ιρανικού καθεστώτος», για να διαγράψει την ανάρτηση έπειτα από 11 ώρες.

Η «είδηση» μπλέκει ψήγματα αλήθειας για να παρουσιάσει μια ψεύτικη εικόνα. Το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν είναι αδιαμφισβήτητα σκληρό, όμως η χώρα δεν παύει να έχει μια τυπική διάκριση εξουσιών. Αρμοδιότητα για να δικάσουν έχουν τα δικαστήρια της χώρας και όχι το κοινοβούλιο. Αυτό που στην πραγματικότητα συνέβη είναι πως μια μεγάλη πλειοψηφία βουλευτών έγραψε επιστολή προς τη δικαστική εξουσία της χώρας, με την οποία ζητούσε την «παραδειγματική τιμωρία» των συλληφθέντων με «σκληρές ποινές», στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η θανατική. Η επιστολή κατηγορεί τους διαδηλωτές ως υποκινούμενους από «τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους εχθρούς», απηχώντας έτσι το αφήγημα του καθεστώτος.

Η επιστολή αυτή υιοθετήθηκε συντριπτικά από το κοινοβούλιο, σε μία κίνηση που ερμηνεύτηκε από τον ΟΗΕ ως «κατάφωρη παραβίαση της διάκρισης των εξουσιών» — όμως επί της ουσίας δεν έχει κάποια ισχύ στο δίκαιο της χώρας. Εντούτοις, σίγουρα αποτελεί μέσο πίεσης για την εφαρμογή υπέρμετρης αυστηρότητας από τους δικαστές.

Στα μέσα Σεπτεμβρίου, ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις κατά του θεοκρατικού καθεστώτος στο Ιράν, με αφορμή τη δολοφονία της Μαχσά Αμινί από την «αστυνομία ηθών». Πέρα από τη θρησκευτική και πατριαρχική καταπίεση, οι διαδηλώσεις ενσωματώνουν και άλλα, οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά αιτήματα. Περισσότεροι από 300 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις συγκρούσεις με τις αρχές ασφαλείας της χώρας. Ανεξάρτητα στοιχεία είναι δύσκολο να εξαχθούν, όμως ο ΟΗΕ υπολογίζει πως τουλάχιστον 14.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί και βρίσκονται στις διαβόητες για τη σκληρότητά τους φυλακές του Ιράν. Οργανώσεις ανεβάζουν αυτόν τον αριθμό στις 15.000, από όπου προέρχεται και ο αριθμός στην «ψεύτικη είδηση».

Από αυτούς τους συλληφθέντες, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων μέχρι την Τρίτη 15 Νοεμβρίου, δύο έχουν μέχρι στιγμής καταδικαστεί σε θάνατο. Μεταξύ οκτώ και 20 ακόμα διαδηλωτών περιμένουν ετυμηγορία με κατηγορίες που επιφέρουν τη θανατική ποινή. Το Ιράν εφαρμόζει εδώ και χρόνια τη θανατική ποινή ως τιμωρία για διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος, συχνά με πρόσχημα αόριστες «απειλές για την εθνική ασφάλεια». Οργανώσεις όπως το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων λένε πως το Ιράν εφαρμόζει «άδικες δίκες» σε πολλές περιπτώσεις, με περιορισμένη πρόσβαση των κατηγορουμένων σε νομική βοήθεια και με την εφαρμογή ξυλοδαρμών και άλλων βασανιστηρίων.

Το 2021, η Διεθνής Αμνηστία είχε καταγράψει 314 εκτελέσεις στο Ιράν, τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό παγκοσμίως μετά την Κίνα. Σύμφωνα με την ίδια οργάνωση, μέχρι τον Ιούλιο του 2022 το Ιράν είχε εκτελέσει 251 ανθρώπους.

Συνοψίζοντας, το Ιράν επιβάλλει τη θανατική ποινή και οι αρχές της χώρας εφαρμόζουν ιδιαίτερη σκληρότητα, ειδικά απέναντι στις συνεχιζόμενες διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος Χαμενεΐ, που σε στιγμές έχουν λάβει τον χαρακτήρα εξέγερσης. Υπολογίζεται πως 15.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί μέχρι στιγμής από τα μέσα Σεπτεμβρίου, και το κοινοβούλιο έχει ζητήσει από τις δικαστικές αρχές να επιβάλλουν σκληρές και παραδειγματικές ποινές. Όμως δεν υπάρχουν στοιχεία για καταδίκη 15.000 ανθρώπων σε θάνατο, πόσο μάλλον από το κοινοβούλιο της χώρας.

πηγή: info-war.gr