H πρόσφατη ανακοίνωση-καταγγελία του Συλλόγου Ιδιοκτητών Κέντρων Ξένων Γλωσσών μιας περιοχής της χώρας μας, σύμφωνα με την οποία «έχουν κατατεθεί ονόματα «καθηγητών» που προσφέρουν ιδιαίτερα μαθήματα», έρχεται να προστεθεί σε παλιότερες καταγγελίες της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας (ΟΕΦΕ) που αφορούσαν «τους επίορκους εκπαιδευτικούς που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα στους μαθητές τους, αλλά και σε άλλους μαθητές» και τους υπενθύμιζε ότι διώκονται ποινικά, σύμφωνα με τον Νόμο 1566/85 ΦΕΚ 167/1985 άρθρο 13, με φυλάκιση και απόλυση.
Είναι αλήθεια ότι το θέμα των φροντιστηρίων και των ιδιαίτερων μαθημάτων κατέχει, χρόνια τώρα, περίοπτη θέση στον δημόσιο και ιδιωτικό «διάλογο» διαρκείας για την εκπαίδευση, καθώς απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές, εκπαιδευτικούς, φροντιστές και την «κρέμα», βεβαίως, των οικογενειακών προϋπολογισμών, η οποία «ξαφρίζεται».
Προς εκμετάλλευση
Επειδή το θέμα αυτό κινητοποιεί τις συνήθεις κοινοτοπίες της κοινής γνώμης και προσφέρεται για εκμετάλλευση «παντός καιρού» και εύκολη εξαγωγή λανθασμένων συμπερασμάτων στην κατεύθυνση της δυσφήμησης και συκοφάντησης των εκπαιδευτικών και του δημόσιου σχολείου, επιχειρούμε σήμερα να φωτίσουμε ορισμένες βασικές του πλευρές.
Να το πούμε καθαρά: τα «καύσιμα» της κίνησης της φροντιστηριακής δραστηριότητας (φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα) πριμοδοτούνται από το ανταγωνιστικό σύστημα επιλογής για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ, το οποίο στηρίζεται σε μεθόδους που προσφέρονται για εμπορική εκμετάλλευση.
Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα ως «εργολάβοι των εξετάσεων», καθώς τρέφονται, περισσότερο ίσως από ποτέ, από τη δημιουργία ενός σχολείου που βασίζεται στον έντονο εξεταστικό ανταγωνισμό, έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάζουν τις «υπηρεσίες» τους σαν το μοναδικό και ασφαλέστερο στέγαστρο σχολικής «προστασίας», να «πλασάρονται» σαν τον ασφαλέστερο δρόμο για την εξασφάλιση καλής «σειράς προτεραιότητας» και να κόβουν και να ράβουν το «μεθυσμένο καράβι» της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στα δικά τους πατρόν.
Κάθε τρεις και λίγο, σε μια κίνηση φαρισαϊκού εντυπωσιασμού, οι ιδιοκτήτες φροντιστηρίων καταγγέλλουν ότι έχουν στα χέρια τους συγκεκριμένα στοιχεία για χιλιάδες εκπαιδευτικούς του δημόσιου σχολείου, οι οποίοι παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα.
Χρειάστηκαν ιδιωτικοί ντετέκτιβ, βιντεοκασέτες και μηνυτήριες αναφορές, μια δαπανηρή και καλοστημένη επιχείρηση τύπου ΣΔΟΕ, όχι βεβαίως για να παρουσιάσουν και να κατακρίνουν ένα εξεταστικό σύστημα που ωθεί τους μαθητές μαζικά στην προσφυγή στην «παιδεία τού παρά», αλλά για να αποκαλύψουν ότι στην «πίτα» παιδεία-εμπόρευμα θέλουν να τρώνε μόνοι.
Μερίδιο στην «πίτα»
«Νονοί» οι ίδιοι ενός ξαναβαφτίσματος των λέξεων και των εννοιών, ενώ δεν γνωρίζουν να πουν ούτε μία λέξη για την πρακτική των φροντιστηρίων και των ιδιαίτερων μαθημάτων που ενθαρρύνουν και συστηματοποιούν μια απογυμνωμένη εκδοχή της σχολικής εργασίας, που τροφοδοτούν μια καταναλωτική συμπεριφορά απέναντι στη σχολική ζωή, που ροκανίζουν την εφηβεία με «γερμανικά» ωράρια, γνωρίζουν «χίλιες λέξεις» για την υπεράσπιση της «πίτας».
Από την άλλη, τα ιδιαίτερα μαθήματα, πράγματι, έχουν πάρει διαστάσεις μάστιγας όχι μόνο για τους μαθητές και για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αλλά και για το εκπαιδευτικό σύστημα και κυρίως για ένα τμήμα των ίδιων των εκπαιδευτικών που προσπαθούν να «σπάσουν τα δεσμά» ενός πανάθλιου μισθού, όχι διεκδικώντας ό,τι τους ανήκει, αλλά επαιτώντας «πόρτα πόρτα» οι περισσότεροι την επιβίωσή τους -κάποιοι τον πλουτισμό τους.
Ομως, αν θέλουμε να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αυτός που λιπαίνει το έδαφός της είναι το ίδιο το κράτος-επιχειρηματίας, που αντιμετωπίζει τα σχολεία σαν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, τους μαθητές σαν πρώτες ύλες, τους γονείς σαν καταναλωτές και τους καθηγητές σαν κακοπληρωμένους τεχνικούς.
Η «διέξοδος»
Πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια, στην «Τέχνη του Πολέμου», ένας μεγάλος Κινέζος στρατηγός, ο Σουν Τζου, έγραφε: «Οταν περικυκλώνεις τον αντίπαλο, άφηνέ του πάντα μια διέξοδο». Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τον αφήσεις να διαφύγει.
Ο σκοπός είναι να τον κάνεις να πιστέψει ότι υπάρχει κάποια οδός σωτηρίας. Ετσι, ώστε να μην πολεμήσει για το δίκιο του με το θάρρος που δίνει η απελπισία. Αυτό κάνουν και οι κυβερνήσεις χρόνια τώρα.
Εχουν τους εκπαιδευτικούς με «τρεις κι εξήντα», αφήνοντας παράλληλα ανοιχτό το «παράθυρο» των ιδιαίτερων μαθημάτων.
Είναι, κοντολογίς, το κράτος-επιχειρηματίας που «βολεύεται» και «κλείνει το μάτι» στον εκπαιδευτικό, για να έχει «το κεφάλι του ήσυχο», όσο αυτός δεν απαιτεί αξιοπρεπή δημόσιο μισθό ή για να μπορεί να «πετάει τη λάσπη» των «ιδιαίτερων» αδυναμιών του κάθε φορά που απαιτεί: «Μπορείς να εξασφαλίσεις την επιβίωσή σου έξω από το σχολείο, κ. καθηγητά! Πρόσεξε όμως! Αν ζητήσεις ποτέ να μπορείς να ζεις μόνο από τον “δημόσιο” μισθό σου, εγώ θα σε καταγγείλω, “ιδιαιτεράκια”»!