Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε από νωρίς την Τετάρτη 7 Αυγούστου στο 1ο Νεκροταφείο της Αθήνας για να αποχαιρετήσει το Μάκη Μαυρέλη, τον αγωνιστή, τον οραματιστή εκπαιδευτικό.

Συνάδελφοί του εκπαιδευτικοί από το 4ο Λύκειο Καλλιθέας, το σχολείο που υπηρετούσε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, αλλά και συνάδελφοι από τα σχολεία της ΕΛΜΕ Καλλιθέας – Ν. Σμύρνης – Μοσχάτου, στην οποία διατέλεσε για πολλά χρόνια Πρόεδρος, συνάδελφοι από γειτονικές ΕΛΜΕ με τις οποίες συνεργαζόταν, συνάδελφοι της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, συναγωνιστές και σύντροφοι από τις Αγωνιστικές Παρεμβάσεις και από τον Εκπαιδευτικό Όμιλο, μαθητές του, φίλοι του, μέλη των χορωδιών που μετείχε, μέλη της Κίνησης για την Αλλαγή στη Μαθηματική Εκπαίδευση και πολλοί γνωστοί του συγκεντρώθηκαν για να του πουν το τελευταίο αντίο, με έκδηλη την έντονη συναισθηματική φόρτιση και με τον πόνο από τον πρόωρο χαμό του ζωγραφισμένο στα πρόσωπά τους.

Η χορωδία της Νέας Σμύρνης τού τραγούδησε τον “Λεβέντη”, ενώ η Μαρία Δανιήλ, συναγωνίστριά του στην ΕΛΜΕ και την Αγωνιστική Παρέμβαση και συντρόφισσά του στoν Εκπαιδευτικό Όμιλο, τον αποχαιρέτησε με τα παρακάτω λόγια:

Μάκη, αγαπημένε μας

Πικρό το έργο που μου ανέθεσαν η ΕΛΜΕ Καλλιθέας-Ν. Σμύρνης-Μοσχάτου, η Αγωνιστική Παρέμβαση και ο Εκπαιδευτικός Όμιλος. Γιατί είναι πικρό να μιλάς σε χρόνο παρελθόντα για έναν άνθρωπο που αγάπησε τη ζωή και τους ανθρώπους όσο λίγοι.

Παραλίγο να συναντηθούμε με τον Μάκη ως συνάδελφοι καθηγητές στον Έβρο. Όμως εγώ έφευγα από κει με μετάθεση τον Ιούνιο του 1985 και ο Μάκης διοριζόταν στην ίδια περιοχή και στο ίδιο σχολείο τον Αύγουστο του ’85. Τελικά, συναντηθήκαμε στις συνελεύσεις της ΕΛΜΕ Καλλιθέας-Ν. Σμύρνης-Μοσχάτου πριν από 35 περίπου χρόνια.

Παρουσία καθηλωτική. Ένας αγαθός γίγαντας, ένας λεβέντης, με μεγάλα, καθαρά μάτια και ζεστή φωνή. Μ’ ένα χαμόγελο που μαγνήτιζε και μια τεράστια καρδιά που χώραγε όλους τους εκπαιδευτικούς και όλους τους μαθητές.

Ένας εκπαιδευτικός οραματιστής, που πάλευε να φέρει πιο κοντά το καλύτερο αύριο για τους μαθητές του, μα και για τους συναδέλφους του, για την πατρίδα του, για τον κόσμο ολόκληρο.

Με άσβεστο πάθος να μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές του τις αξίες της φιλίας των ανθρώπων και των λαών, της αποδοχής του διαφορετικού, της ειρήνης, της ισότητας, του δίκιου.

Και με ακάματη προσπάθεια να συνεγείρει τους εκπαιδευτικούς να αγωνιστούν γι’ αυτούς τους στόχους.

Ο Μάκης μας.

Εντάχθηκε στην αριστερά από τα νιάτα του κι έμεινε σ’ αυτό το μετερίζι μέχρι το τέλος. Με το όραμα μιας άλλης κοινωνίας, δίκαιης και απελευθερωτικής για τον άνθρωπο.

Έγνοια και πάθος του μεγάλο ένα άλλο σχολειό. Που θα μορφώνει, θα απελευθερώνει τη δημιουργικότητα των παιδιών, θα αναδεικνύει τα θετικά τους στοιχεία, θα απαλύνει τις ανισότητες, θα ανοίγει δρόμους.

Ένα σχολειό που οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να μεταδίδουν τη γνώση ανεμπόδιστα, να μορφώνουν αλλά και να ανατροφοδοτούνται, με λυμένες τις βιοτικές τους ανάγκες και ζώντας με αξιοπρέπεια.

Κι ένιωθε πως για να συμβεί αυτό -πέρα από τις επιστημονικές γνώσεις – χρειάζεται ένα στέρεο πολιτικό, θεωρητικό υπόβαθρο που θα ενώνει τους εκπαιδευτικούς και θα δίνει αγωνιστικές διεξόδους στα προβλήματα. Έτσι, τα βήματά του τον οδήγησαν στις Αγωνιστικές Παρεμβάσεις και τον Εκπαιδευτικό Όμιλο.

Και έγινε ένας εξαιρετικός δάσκαλος και πρότυπο συνδικαλιστή.

Άνοιγε την αγκαλιά του σ’ όλα τα παιδιά. Μα πιο πολύ σ’ αυτά των τελευταίων θρανίων, που ’νιωθε πως έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.

Είχε τ’ αυτιά του ανοιχτά σ’ αυτά που έλεγαν οι μαθητές του και στήριζε τις επιθυμίες και τις πρωτοβουλίες τους. Προσπαθούσε να αναδείξει όσο το δυνατόν περισσότερες ικανότητες, τα κρυμμένα θετικά στοιχεία και τα ταλέντα τους, και μέσα στην τάξη, στο μάθημά του, αλλά και στην συνολική λειτουργία και στις δραστηριότητες του σχολείου. Ήταν πανταχού παρών. Στις μουσικές εκδηλώσεις και τις συναυλίες, στις σχολικές γιορτές στις διάφορες πολιτιστικές ομάδες, στις εκδρομές.

Πάλευε να δείξει στα παιδιά την αξία της συντροφικότητας και την αποδοχή της διαφορετικότητας κι αυτά τον λάτρευαν, γιατί το ’νιωθαν πως τα σέβεται και τ’ αγαπάει.

Ο Μάκης μας.

Συντροφικός και συνεργατικός. Υποστηρικτικός, συναδελφικός και ενωτικός. Συμμετείχε ενεργά και ανελλιπώς στις κινηματικές δράσεις του σωματείου (συνελεύσεις, κινητοποιήσεις, απεργίες, διαδηλώσεις), αναλάμβανε πρωτοβουλίες και πρόσφερε όποια βοήθεια του ζητήθηκε σε εκδηλώσεις πολιτιστικές, είτε της ΕΛΜΕ είτε άλλων φορέων της περιοχής. Γνώριζε όλους σχεδόν τους συναδέλφους της ΕΛΜΕ, με το όνομά τους, μάθαινε τα προβλήματα τα δικά τους και των σχολείων κι έκανε άοκνες προσπάθειες να τα επιλύσει.

Ήταν η ψυχή της «Κίνησης για την Αλλαγή στην Μαθηματική εκπαίδευση» και είχε διατελέσει μέλος του ΔΣ στη Μαθηματική Εταιρεία.

Πάντα μέσα σε δράσεις συλλογικές για την αντιμετώπιση τοπικών και γενικότερων προβλημάτων, ακόμη και διεθνών. Διαχρονικές και ακατάβλητες οι προσπάθειές του να απαλύνει το δράμα των προσφύγων. Αλληλέγγυος στο λαό της πρώην Γιουγκοσλαβίας όταν βομβαρδιζόταν από το ΝΑΤΟ, στο λαό της Παλαιστίνης, του Ιράκ, της Συρίας αλλά και σε κάθε λαό που δεχόταν ξένη επέμβαση, στήριζε τις δραστηριότητες της ΕΛΜΕ και της Ομοσπονδίας για συμπαράσταση και πρωτοστατούσε στην έκφραση αλληλεγγύης σ’ αυτούς τους λαούς. Ακόμη και τώρα, που η αρρώστια τον χτύπησε βίαια και που την αντιμετώπισε με αξεπέραστη αξιοπρέπεια, ακόμη και τώρα η έννοια του ήταν η αλληλεγγύη στον παλαιστινιακό λαό, για να αποκτήσει λευτεριά και πατρίδα.

Και οι συνάδελφοι εκτίμησαν τη στάση και τη δράση του και τον εξέλεξαν κατ’ επανάληψη στο ΔΣ της ΕΛΜΕ, όπως και αιρετό στο υπηρεσιακό συμβούλιο, το ΠΥΣΔΕ, στο οποίο λειτούργησε με απόλυτη αμεροληψία.

Εμβληματικός Πρόεδρος της ΕΛΜΕ για πολλά χρόνια, σε μια περίοδο εξαιρετικά δύσκολη για το συνδικαλιστικό κίνημα, πάλεψε να κρατήσει ζωντανή τη συλλογική λειτουργία και δράση. Στήριξε την αιμοδοσία της ΕΛΜΕ και οργάνωσε την παρακολούθηση δεκάδων θεατρικών παραστάσεων. Διαμόρφωσε την αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων και οργάνωσε εκδηλώσεις επιστημονικές, παιδαγωγικές, πολιτιστικές, εκθέσεις με έργα συναδέλφων αλλά και μαθητών. Κράτησε την ΕΛΜΕ ζωντανή σε περίοδο που ο ορίζοντας γινόταν όλο και πιο σκοτεινός.

Δεν επέτρεπε στις δυσκολίες να τον κάνουν να οπισθοχωρήσει. Πάλευε με ματιά καθάρια, με την αισιοδοξία του αγωνιστή, με πείσμα και πάντα με θετική στάση απέναντι στα πράγματα και τη ζωή. Και πετύχαινε νίκες μεγάλες ή μικρές.

Ο Μάκης μας.

Ο κοσμοπολίτης συνάδελφός μας. Κοσμοπολίτης με τη ζεστή, τη γλυκιά σημασία της λέξης. Γιατί όντως ήταν πολίτης του κόσμου ο Μάκης. Κι έψαχνε να βρει την ομορφιά όπου γης. Γι’ αυτό και ταξίδευε πολύ. Και οργάνωνε ταξίδια με τους συναδέλφους, για να μοιραστεί μαζί τους την όμορφη αίσθηση της επαφής και της γνώσης του διαφορετικού.

Πάντα με το χαμόγελο και με μια ισχυρή κατάφαση για τη ζωή. Πρώτος στο γλέντι, στο τραγούδι, στο χορό.

Λάτρης του αθλητισμού και πιο πολύ του ποδοσφαίρου – γνωστός Πανιώνιος.

Αλλά και λάτρης της μουσικής και των συναυλιών. Κι όπως ήταν καλλίφωνος, έπαιρνε μέρος σε τρεις χορωδίες. Ήδη η χορωδία της Νέας Σμύρνης αποφάσισε να μετονομαστεί σε χορωδία «Μάκης Μαυρέλης».

Και λάτρης του κινηματογράφου και του θεάτρου, σε μια εποχή που το κοινό αυτών των τεχνών είναι σε μεγάλη πλειοψηφία γυναίκες. Γιατί για τον Μάκη, η τέχνη και ο πολιτισμός δεν είναι γένους θηλυκού ή αρσενικού. Είναι γένους ανθρώπινου. Κι πρόσφερε απλόχερα στον εαυτό του και στους γύρω του τη δυνατότητα να γευτούν τη χαρά από την επαφή μ’ αυτές τις τέχνες.

Ήταν και λάτρης τ’ ουρανού. Κι είχε στο σπίτι του τηλεσκόπιο να μελετάει τ’ άστρα.

Δεν ξέρω για ποιο αστέρι ταξιδεύει η χρυσόσκονή σου, αγαπημένε μας.

Ξέρω ότι αυτή η βαθιά κατάφαση στη ζωή, το πάθος σου για έναν καλύτερο, πιο όμορφο, πιο δίκαιο κόσμο, αυτή η συντροφική και ενωτική σου στάση θα μας λείψουν, καλέ μας.

Θα μας λείψει η πλατιά αγκαλιά σου, το άδολο χαμόγελό σου, η ζεστή ματιά σου, ο αέρινος χορός σου, η φωνή σου που τραγουδούσες και σειόταν το σύμπαν.

Θα μας λείψεις, σύντροφε, θα μας λείψεις πολύ.

Τα πιο θερμά συλλυπητήρια στην αγαπημένη σύντροφο της ζωής σου, Λίλα, και στους οικείους σου.

Καλό σου ταξίδι Σύντροφε, Συνάδελφε, αγαπημένε Φίλε.