Μία δημοφιλής θεωρία που επανήλθε πρόσφατα είναι αυτή του ύφους. Σύμφωνα με αυτήν την φαινομενολογική άποψη, ο άνθρωπος είναι το ύφος του, δηλαδή το φαίνεσθαι. Οι αμερικάνοι το πήγαν παραπέρα· ο άνθρωπος είναι ό,τι τρώει, όπως ντύνεται, όπου συχνάζει και πάει λέγοντας. Έτσι λοιπόν η κεντρική εγχώρια πολιτική σκηνή αντί να ασχολείται με το «πιάτο του φτωχού», το μεροκάματο και την ανεργία, καταπιάνεται με το ύφος.

Ο τάδε ευγενικός και ο δείνα «τα λέει χύμα». Αναμφίβολα η εικόνα των ανθρώπων είναι μία έκφραση της ποιότητας και του οντολογικού περιεχομένου τους. Αλλά θα διαφωνήσουμε «οριζοντίως και καθέτως» με τον γάλλο κοινωνιολόγο Μπυφόν πως «ο άνθρωπος είναι το ύφος του». Πρόκειται για έναν εκμηδενισμό της ουσίας και της βαθιάς ιδιοσυστασίας του ατόμου.

Η κοινωνία και η κοινωνική συμπεριφορά δεν είναι καλλιστεία καλών τρόπων, όσο κι αν το τελευταίο είναι μία δευτερεύουσα συνιστώσα. Oι φτωχοί φτωχαίνουν, οι πλούσιοι αυγαταίνουν την περιουσία τους. Αυτά είναι πραγματικά γεγονότα – και άλλα παρόμοια – και λίγη σημασία έχει αν ο Τσακαλώτος μιλάει καλά αγγλικά ή αν ο Μητσοτάκης χαμογελάει σπουδαιοφανώς όταν αναφέρεται στην επιχειρηματικότητα, δηλαδή σε νέα καπιταλιστική κερδοφορία. Παλαιότερα και για το ίδιο θέμα κυκλοφορούσε στους κύκλους της αριστεράς ότι ο Α. Παπανδρέου έλεγε πως «αυτός δεν είναι φτωχός, είναι άτομο μειωμένων καταναλωτικών δυνατοτήτων». Ώσπου να καταλάβεις τι έλεγε, είχες χάσει το πορτοφόλι σου.

Για όλους τους παραπάνω λόγους και για άλλους τόσους οι μαρξιστές και κάθε σοβαρός και όχι ανοηταίνων άνθρωπος λένε το αυτονόητο.

Ο άνθρωπος είναι οι πράξεις του. Τελεία και παύλα.

Και αυτή η πράξη είναι το κριτήριο της αλήθειας.

Θανάσης Τσιριγώτης