– Π – Π – Π –

οι Πύλες του Πολιτικού Παραδόξου

25 Ιουνίου 1991

Σαν σήμερα

Σαν σήμερα, 25 Ιουνίου, πριν 32 χρόνια, η Αλέκα Παπαρήγα, εκλεγμένη γ.γ. του ΚΚΕ, συναντά στη Σοβιετική Ένωση τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Χωρίς να έχουν πάρει ακόμη «πρέφα» την (εκκινημένη ήδη από δεκαετίες) παλινόρθωση του καπιταλισμού στη ΕΣΣΔ, η οποία έμελλε να επικυρωθεί τυπικά και πανηγυρικά έπειτα από 2 μήνες, το ΚΚΕ και η γραμματέας του τύλιγαν με λιβανωτό, όχι με καταγγελίες, την πολιτική του Γκορμπατσόφ και την «Περεστρόικα».

Η Πράβντα, μετέφερε τις ακριβείς διατυπώσεις της Α. Παπαρήγα από τη συνάντησή της με τον Μ. Γκορμπατσόφ: «Οι ιδέες της περεστρόικα απαντούν στις απαιτήσεις της αναδιοργάνωσης του σοσιαλισμού και συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη της σύγχρονης θεωρίας του σοσιαλισμού, έκαναν το σοσιαλισμό πιο ελκυστικό».

Δυστυχώς δεν υπάρχει φωτογραφία, από τη συμβολική χειρονομία της Α. Παπαρήγα, η οποία έδωσε στον Μ. Γκορμπατσόφ ένα αγαλματίδιο του Ηρακλή, και του ευχήθηκε «καλή επιτυχία στην ηράκλεια προσπάθειά του» (!). Ο …ρώσος Ηρακλής, λίγες εβδομάδες μετά, εγκατέλειπε το βυθιζόμενο σκάφος, υπέβαλλε την παραίτησή του από Γ.Γ. του ΚΚΣΕ, καλούσε την ΚΕ του κόμματος που τον είχε αναδείξει στην ηγεσία του να αυτοδιαλυθεί, δέσμευε την περιουσία και σφράγιζε τα γραφεία του, διέλυε με δυο λόγια «από τα πάνω» το ΚΚΣΕ, αφού προηγούμενα με την όλη γραμμή και την πολιτική του το είχε οδηγήσει στον έσχατο ιδεολογικό εκφυλισμό, την εσωτερική διάβρωση και τον κατακερματισμό.

Δύσκολη «συγκυρία» για την Α. Παπαρήγα η ανάδειξή της, τον Φεβρουάριο του 1991 στην ηγεσία ενός ΚΚΕ, το οποίο δεν ήξερε, και δεν ξέρει ακόμα, κυριολεκτικώς, να διακρίνει το αριστερό από το δεξί.

Θυμίζουμε ότι τον Ιανουάριο του 1990 στο κείμενο του ΚΚΕ «Οι Εξελίξεις στις σοσιαλιστικές χώρες, Εκτιμήσεις της ΚΕ του ΚΚΕ» διαπιστώνεται πως «Εκείνοι που βιάστηκαν να διακηρύξουν, όπως και τόσες άλλες φορές στο παρελθόν, ότι ο σοσιαλισμός “έφαγε τα ψωμιά του”, θα δυσκολευτούν να εξηγήσουν γιατί ο αιώνας μας, που άνοιξε με τη μεγαλύτερη κοινωνική επανάσταση στην ιστορία της ανθρωπότητας, κλείνει με ριζικές αλλαγές και ανατροπές που, έτσι ή αλλιώς, συνδέονται με την ειρήνη, τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό». Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα την πολιτική της Περεστόικα, το ΚΚΕ συμπεραίνει πως «πρόκειται, πράγματι, για επανάσταση στην επανάσταση (…) η επιτυχία της περεστρόικα, το ξεπέρασμα των δυσκολιών και των αντιστάσεων που συναντά θα κάνει ελκτικότερο το όραμα του σοσιαλισμού».

«Με τη δύναμη της Περεστρόικα, το φως του Οκτώβρη πιο λαμπερό» (!) και «Ο σοσιαλισμός πιο δύνατός» (!). Αυτά έλεγαν, πριν από μια γενιά, τα συνθήματα του ΚΚΕ, όχι διακριτικά ή επιφυλακτικά, αλλά σε δημόσια θέα. Κρίμα που το ΚΚΕ δεν έχει ακόμη κάνει, όχι αυτοκριτική (διότι ακόμη δεν έχει πειστεί ότι έκανε εγκληματικό πολιτικό λάθος), αλλά έστω μια ανασκόπηση, για να καμαρώσουμε τους χίλιους τρόπους με τους οποίους πρακτικώς διαφήμιζε την παλινόρθωση.

6 χρόνια αργότερα, στα τέλη του 1997, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ έβαζε την υπογραφή του στη μεγιστοποίηση της ελκτικότητας του σοσιαλισμού, μετέχοντας σε διαφήμιση της πίτσας Ηut.

Στο στόρι της υπόθεσης, ο τελευταίος …Γενικός Γραμματέας της Σοβιετικής Ένωσης, απολαμβάνει ένα κομμάτι πίτσας «Hut» με την 10χρονη, τότε, εγγονή του, Αναστασία. Κάπου στο διπλανό τραπέζι, μια ρωσική οικογένεια αναγνωρίζει τον λαϊκό ηγέτη, και αρχίζει μια μάχη απόψεων ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. (Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ δεν λέει ούτε μια φράση, απλώς παρακολουθεί τους διαλόγους, τρώγοντας πίτσα). Όλη η στιχομυθία αναπτύσσεται ανάμεσα σε έναν μεσήλικα και τον νεαρότερο γιο του. Ο πρώτος μιλάει εκνευρισμένος ενάντια στην πολιτική Γκορμπατσόφ, ο δεύτερος, φανατικά υπέρ. Την τελευταία φράση στους διαλόγους προσθέτει η σύζυγος του μεσήλικα, και είναι τόσο αυταπόδεικτη, που όλοι συμφωνούν. Μάλιστα, όλο το κατάστημα σηκώνεται όρθιο και υψώνοντας κομμάτια πίτσας στον αέρα -σαν άλλα ποτήρια σε πρόποση- αναφωνούν: «Ζήτω ο Γκορμπατσόφ!». Το σύντομο θεατρικό έχει ως εξής:

Σκηνικό: χιονισμένη Ρωσία, κάπου σε ένα ήσυχο κατάστημα πίτσας Hut. Η υπόθεση ξεκινάει με την αναγνώριση του σιωπηλού κεντρικού προσώπου όλης της διαφήμισης, από τους θαμώνες της πιτσαρίας:

μεσήλικας: «Είναι ο Γκορμπατσόφ»

νεαρός: «Είναι ο Γκορμπατσόφ!»

μεσήλικας: «Εξαιτίας του, έχουμε οικονομική σύγχυση»

νεαρός: «Εξαιτίας του, έχουμε ευκαιρίες»

μεσήλικας: «Εξαιτίας του, έχουμε πολιτική αβεβαιότητα»

νεαρός: «Εξαιτίας του, έχουμε ελευθερία»

μεσήλικας «Πλήρες χάος!»

νεαρός: «Ελπίδα!»

μεσήλικας «Πολιτική αστάθεια»

σύζυγος μεσήλικα: «Εξαιτίας του, έχουμε πολλά πράγματα, σαν την πίτσα “Hut”!»

όλοι μαζί: «Ζήτω ο Γκορμπατσόφ!»

Η πίτσα Hut, είπε με καθυστέρηση 6 ετών, αυτά που διατράνωνε το ΚΚΕ μέχρι και τη διάλυση της ΕΣΣΔ.