γράφει ο Γιώργος Παπασωτηρίου

«Πάλι καλά να λες». O παραμυθητικός λόγος για εκείνους που παθαίνουν κάποιο κακό αλλά διασώζουν το μείζον. Το «Δυοίν κακοίν προκειμένοιν το μη χείρον βέλτιστον» ισχύει εδώ, όχι με την έννοια της υποχώρησης, αλλά της απαντοχής, της «ανάσας» για να ξεκινήσει ξανά ο αγώνας για το καλύτερο, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Μια συνθήκη, αλλά όχι μια οριστική συνθηκολόγηση, όπως «τα καπάκια» που έκαναν οι Έλληνες επαναστάτες με τους Οθωμανούς στις διάφορες στρατιωτικές συγκρούσεις (δες και το βιβλίο του αξέχαστου Κωστή Παπαγιώργη). Η υποχώρηση γινόταν με στόχο το “κέρδος χρόνου” ώστε να ανατραπεί ο συσχετισμός δυνάμεων και η σύγκρουση να γίνει με καλύτερους όρους για τους Έλληνες.

Πολλές φορές, όμως, η λογική του «λιγότερου κακού» συνιστά παγίδα και εγκλωβισμό σε μια άθλια κατάσταση προσωπικής και συλλογικής αποσύνθεσης. Είναι αλήθεια ότι η υποχώρηση των κοινωνικών κινημάτων (κυρίως του εργατικού) στη λογική αυτή, οδήγησε στην αποδυνάμωση και τελικά στην εξαφάνισή του. Συμβιβαζόμαστε με κακούς πολιτικούς, κακούς δημόσιους λειτουργούς, κακούς επαγγελματίες, κακούς συναδέλφους, κακούς φίλους, απλά και μόνο επειδή “δεν είναι χειρότεροι” από ό,τι φαντάζει ως εναλλακτική δίπλα μας.

Με το «πάλι καλά να λες» παύουμε να επιδιώκουμε και να απαιτούμε  το καλύτερο και το αξιοπρεπές. Αντίθετα, συμβιβαζόμαστε εύκολα με κάκιστες καταστάσεις τις οποίες βαφτίζουμε «καλύτερες» από κάποιες άλλες για να νιώθουμε «καλύτερα» κι εμείς οι ίδιοι.

Έτσι, φτάνουμε να εκχωρούμε την ελευθερία, την οποία μας την έχουν αντικαταστήσει με την ασφάλεια μέσω των ρόμποκοπ του Χρυσοχοΐδη, καταλήγουμε να μας αρέσει η εργασιακή γαλέρα -και η επισφαλής εργασία- γιατί εμείς δεν θα είμαστε άνεργοι, αντέχουμε την οδύνη του καθημερινού «σταυρώματος» γιατί εμείς είμαστε τουλάχιστον ζωντανοί! …

«Πάλι καλά να λες»! Αυτός είναι ο «Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος» όπου το «…ολοκληρωτικό κράτος θα είναι αυτό στο οποίο το ισχυρό διευθυντήριο των πολιτικών αρχηγών και της στρατιάς των μάνατζερ ελέγχουν έναν πληθυσμό σκλάβων χωρίς να χρειάζεται να ασκήσουν εξαναγκασμό, γιατί θα τους αρέσει η σκλαβιά τους. Και το να τους αρέσει η σκλαβιά τους έχει ανατεθεί από τα σημερινά ολοκληρωτικά κράτη σε υπουργεία προπαγάνδας, στους εκδότες και τους μιντιάρχες και στους δασκάλους και καθηγητές». (1962, Άλντους Χάξλεϊ). «Μόνο ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα υπέρ της αποκέντρωσης της εξουσίας και της αυτοοργάνωσης μπορεί να σταματήσει τη σημερινή τάση προς ολοκληρωτισμό». Κι αυτό ο Χάξλεϊ το είπε.

Γι’ αυτό, «Πάλι καλά» να μη λες ποτέ.  

*Ένα κείμενο με αφορμή τα σκίτσα του αγαπημένου μου Πάνου Ζάχαρη

πηγή: artinews