Στις 22 Μάη 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης δέχεται δολοφονική επίθεση μετά τη συγκέντρωση για την Ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Χτυπήθηκε με λοστό στο κεφάλι από τον Μανώλη Εμμανουηλίδη, που επέβαινε σε τρίκυκλο το οποίο οδηγούσε ο Σπύρος Γκοτζαμάνης. Στις 27 Μάη 1963, μετά από πέντε μέρες αγώνα στην εντατική, χάνει τη μάχη για τη ζωή.

Στις 9 Ιούνη του 1963 ο Κώστας Βάρναλης δημοσίευσε στην «Αυγή» ποίημα αφιερωμένο στον Γρηγόρη Λαμπράκη με τον τίτλο «Στον εθνικό ήρωα Λαμπράκη». Αργότερα το ποίημα δημοσιεύτηκε στη συλλογή «Ελεύθερος κόσμος».

Στον ήρωα Λαμπράκη

Σε φάγαν οι φασίστες σκύλοι, Ελλάδα,
με μάσκα ή χωρίς μάσκα, ξένοι, ντόπιοι.
Εσύ ’σουνα, Λαμπράκ’, η αιώνια Ελλάδα,
φως, αρετή, παλικαριά και πρώτος!

Χρόνια και χρόνια, Μάνα οι δουλεμπόροι
σε σούρνανε στη λάσπη και στη νύχτα.
Μα στα κόκαλα μέσα των παιδιώ σου
λαμπάδιαζεν η πάναγνη τιμή σου.

Τ’ άδικον αίμα του παλικαριού μας
κοκκίνισε πελάη, βουνά και κάμπους,
ανάστησε τ’ αρχαία σου μεγαλεία,
Μάνα — πατρίδα, Μάνα — ελευτερία.

Αθάνατε λαέ, της Ιστορίας
εσύ τα περασμένα κι αυριανά!
Δεν άφησες τον ήρωα να πεθάνει.
Απ’ τον τάφο του η νέα ζωή σου αρχίζει.

Όχι κλάμ’, αναστάσιμες καμπάνες
για τη μεγάλη της οργής σου νίκη.
Έδειξες στον οχτρό τη δύναμή σου,
ξέροντας ποιος και πούθε σε χτυπάει.

Κώστας Βάρναλης («Ελεύθερος Κόσμος»)