Ποιος ευθύνεται για τη Μάντρα, το Μάτι, την Εύβοια; Ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ, ή το κράτος του περίφημου 112; Αυτοί που κείνται μακράν της μικροπολιτικής γνωρίζουν ότι πρώτα ευθύνονται τα ακραία φαινόμενα που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Ναι, ευθύνονται τα 300 χιλιοστά βροχής που έπεσαν στην κεντρική Εύβοια σε 6 ώρες. Κι αυτό είναι ένα ακραίο φαινόμενο, που όμως όταν επαναλαμβάνεται (Μάντρα), παύει να είναι ακραίο, αλλά σύνηθες στην ακρότητά του. Με λίγα λόγια, θα έχουμε πολλά τέτοια φαινόμενα προσεχώς. Αλλά το φαινόμενο δεν είναι φυσικό, όπως διατυμπανίζουν τα εξωνημένα μίντια, αλλά έχει ανθρωπογενή αιτία. Είναι δηλαδή μία αντίδραση της φύσης στην πίεση που υφίσταται από τον άνθρωπο.   

Αφού, λοιπόν, είναι ανθρωπογενής η αιτία, ποιοι είναι οι υπαίτιοι για τα 300 χιλιοστά βροχής σε έξι ώρες που έπεσαν στην Εύβοια; Υπαίτιοι είναι όσοι με έργα και λόγια δημιουργούν την λεγόμενη κλιματική αλλαγή, την τεράστια εκπομπή βιομηχανικών ρύπων και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η αβελτηρία του κρατικού μηχανισμού έπεται και αφορά στην αδυναμία αντιμετώπισης των συνεπειών του πρωταρχικού αιτίου, αφορά στην μη έγκαιρη προειδοποίηση για εγκατάλειψη των απειλούμενων περιοχών. Εκείνοι που παρουσιάζουν ως πρωταρχική αιτία την ανεπάρκεια του… 112, ουσιαστικά προβάλλουν ως βασικό πρόβλημα την ανικανότητα του κράτους και των κυβερνήσεων της ΝΔ τώρα ή του ΣΥΡΙΖΑ πριν. Όχι ότι δεν έχουν σχέση η κυβερνητική ανικανότητα και οι διαχρονικές, διακομματικές «μικρές μαφίες» του κρατικού μηχανισμού, αλλά δεν είναι αυτή η βασική αιτία. Εκείνοι που την προβάλλουν ως κυρίαρχη -από την πλευρά της αριστεράς λόγω πολιτικής ένδειας- κρύβουν την βασική αιτία που είναι συνυφασμένη βαθιά με την νεοφιλελεύθερη πολιτική και ιδεολογική αντίληψη σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη και την αντιμετώπιση του περιβάλλοντος. Η ουσιαστική δηλαδή πολιτική αντιπαράθεση είναι αν θέλουμε μια οικονομία που σκοτώνει τη φύση και τον άνθρωπο, ή μια οικονομία όπου ο άνθρωπος και η φύση θα συνυπάρχουν ισορροπημένα και αρμονικά.   

Η κλιματική αλλαγή, η περιβαλλοντική καταστροφή, η επίθεση στο κοινωνικό κράτος, το κέρδος και η ανάπτυξη συνδέονται άμεσα.

Η ανάπτυξη έχει τελειώσει γιατί ο άνθρωπος έχει παραβιάσει τα όρια της φύσης(πλουτοπαραγωγικές πηγές) επισημαίνουν οι οπαδοί της «αποανάπτυξης». Απαιτείται, δηλαδή, μία μείωση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης ώστε να δοθεί ο χρόνος στη φύση να αναπαραχθεί. Πρόκειται γι’ αυτό που ο Ιμάνουελ Βαλερστάιν αποκαλούσε πρόβλημα του «φυσικού ορίου του ρυθμού με τον οποίο το κεφάλαιο μπορεί να συσσωρεύεται».

 Όμως το κεφάλαιο έχει ξεχάσει να σταματά. Δεν έχει φρένο, έχει μόνο γκάζι, και αναπτύσσει μία ξέφρενη συνεχή επιτάχυνση που έχει ως στόχο όλο και μεγαλύτερο κέρδος, όλο και μεγαλύτερη συσσώρευση. Έτσι, η φύση, το τροπικό δάσος του Αμαζονίου καίγεται για να επεκταθούν τα χωράφια σόγιας των πολυεθνικών, τα δάση στην Ελλάδα καίγονται για να αντικατασταθούν τα δέντρα από τις ανεμογεννήτριες (παλιότερα από τη βιομηχανία αυθαιρέτων), οι γεωτρήσεις σχιστολιθικού πετρελαίου δημιουργούν τεκτονικές καταστροφές και μολύνουν υδροφόρους ορίζοντες και θάλασσες, οι συμφωνίες για τη μείωση των εκπομπών αερίων από τις βιομηχανίες δεν τηρούνται, η βιοπικοιλότητα απειλείται καθώς χιλιάδες είδη ζωής εξαφανίζονται δια παντός, και μέσα σ’ όλα αυτά έρχεται και η πανδημία να διαμηνύσει ότι η παρέμβαση του ανθρώπου δεν απειλεί μόνο τη φύση αλλά και τον ίδιο.  

Η οικολογική υποκρισία των χρυσοκάνθαρων

Ο καπιταλισμός γνωρίζει, βέβαια, να προσαρμόζεται. Τώρα οικειοποιείται την «πράσινη ανάπτυξη». Έτσι, έχουμε τον «παλιό» καπιταλισμό στη νεοφιλελεύθερη, κανιβαλική του εκδοχή -του Τραμπ, του Μπολσονάρου, του Πινιέρα στη Χιλή, του Όρμπαν κ.ά.- και τον «νέο», τον «πράσινο», της αιολικής ενέργειας, που η εμπειρία μας στην Ελλάδα δείχνει ότι είναι το ίδιο καταστροφικός. Αλλά -για να βλέπουμε και τις αποχρώσεις- είναι και αυτοί που πατάνε και στις δύο βάρκες, στον «παλιό» και στον «νέο» καπιταλισμό.

Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ο Τζεφ Μπέζος, ανακοίνωσε τον Φεβρουάριο του 2020, τη δημιουργία του “Bezos Earth Fund”, που θα έχει ένα κεφάλαιο 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων προκειμένου να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή! Χαμός στα μίντια με πρώτη την εφημερίδα Washington Post, που είναι δική του: Μέγας ευεργέτης, μεγάλος φιλάνθρωπος, ευαίσθητος οικολόγος, που δίνει ένα απίστευτο ποσό για τη «σωτηρία του πλανήτη». Ποιος; Αυτός που επικρίνεται (ακόμα και από τους αυτόχθονες του Αμαζονίου) για τις τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις του γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου, της Amazon, της οποίας είναι ιδιοκτήτης. Αυτός που απείλησε με απόλυση εργαζόμενους στην Amazon, επειδή μίλησαν για τον καταστροφικό ρόλο της στην κλιματική αλλαγή.

Τι συμβαίνει λοιπόν; Κάποιοι μιλούν για μια προσπάθεια «πράσινου ξεπλύματος», άλλοι για μια ειλικρινή προσπάθεια. Ούτε το ένα ούτε το άλλο συμβαίνει. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία τεράστια επένδυση με στόχο το κέρδος, με επικοινωνιακό προπέτασμα την «οικολογική ευαισθησία».

Ο Τζεφ Μπέζος, βέβαια, έρχεται δεύτερος. Είχε προηγηθεί ο Μπιλ Γκέιτς. Ο Γκέιτς και η γυναίκα του Μελίντα πριν αρκετά χρόνια «είδαν» την φιλανθρωπία (όπως τώρα την κλιματική αλλαγή) με όρους επιχειρηματικούς, δίκην δηλαδή βιομηχανίας φιλανθρωπιών (charity must be considered as an industry). Για να γίνει εύκολα αντιληπτό τι συμβαίνει, αρκεί να πούμε ότι στη Νιγηρία το ίδρυμα Γκέιτς επένδυσε σε μία μεγάλη καμπάνια εναντίον της μόλυνσης του περιβάλλοντος αλλά και τη φαρμακευτική περίθαλψη των μικρών παιδιών. Θεάρεστο έργο θα έλεγε κανείς. Τα παιδιά, όμως, που αντιμετώπισαν τα σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα και χρειάστηκαν την φαρμακευτική φροντίδα των Γκέιτς  ήταν αυτά που κατοικούσαν σ’ ένα χωριό δίπλα στις εγκαταστάσεις της πετρελαϊκής εταιρείας ENI, στην οποία ο Μπιλ και η Μελίντα είναι μέτοχοι! Δηλαδή «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι»!

Το ζεύγος των… φιλανθρώπων υπολογίζεται ότι είχε επενδύσει το 2009, 128 εκατομμύρια δολάρια για την προστασία του περιβάλλοντος και 2 δις δολάρια στη «φιλανθρωπία». Συγχρόνως δαπάνησαν 428 εκατομμύρια για να αγοράσουν μετοχές στις πετρελαϊκές εταιρείες Shell, Exxon Mobil, Chevron, Total, που δημιούργησαν το περιβαλλοντικό πρόβλημα. Στη συνέχεια δαπάνησαν 12 δισ. δολάρια σε προγράμματα δημόσιας υγείας και σε φαρμακευτικές βιομηχανίες(GSK, MERCK).

Όμως η αιχμή του δόρατος είναι η «συμμετοχική» εταιρεία GAVI που ίδρυσε η οικογένεια Γκέητς το 2000, επιχειρώντας να κινητοποιήσει νέες πηγές και να δημιουργήσει ένα δίκτυο από κυβερνήσεις, φαρμακευτικές εταιρείες, ινστιτούτα έρευνας, την Παγκόσμια Τράπεζα κ.ά. Όταν ιδρύθηκε η GAVI, οι τιμές των φαρμάκων ήταν σε χαμηλά επίπεδα στις φτωχές χώρες και συνεπώς προσιτά. Σήμερα, τα φάρμακα έχουν αυξηθεί όσο ποτέ άλλοτε στην Αφρική, το ίδιο και η παιδική θνησιμότητα.

Πίσω από τις δήθεν φιλανθρωπίες των Γκέιτς και του Μπέζος είναι τα έξι εκατομμύρια των νεκρών στο ανατολικό Κονγκό, στην περιοχή Κίβου, όπου βαριά οπλισμένες φασιστικές, παραστρατιωτικές οργανώσεις χρησιμοποιούν μικρά παιδιά για την εξόρυξη κολτανίου, ορυκτού που είναι απαραίτητο για τα κινητά τηλέφωνα, τα τάμπλετς, τις φωτογραφικές μηχανές και άλλα προϊόντα των πολυεθνικών εταιρειών Nokia, Samsung, LG, Bayer κ.ά. Κανείς δεν θα μιλήσει γι’ αυτά τα παιδιά. Γιατί το δίκτυο των καπιταλιστών… φιλανθρώπων, η Παγκόσμια Επιτροπή Προσαρμογής, ελέγχει την παγκόσμια ενημέρωση. Είναι πρόδηλο ότι αυτοί που κερδίζουν «προσαρμοζόμενοι» στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής είναι οι ίδιοι που την προκαλούν, είναι ο Μπιλ Γκέητς, η σύζυγός του, ο Τζεφ Μπέζος  και όλοι οι άλλοι, που παρουσιάζονται ως οι ευεργέτες της ανθρωπότητας! Στην πραγματικότητα είναι οι χρυσοκάνθαροι του πλανήτη…

Κλιματική βαρβαρότητα και φυλετικός καπιταλισμός

 Η Ναόμι Κλάιν στο βιβλίο της On Fire, συνδέει τη δουλεία, τον αποικισμό και την καταστροφική στάση απέναντι στο περιβάλλον.

«Είχα κατά νου -γράφει η Κλάιν- την έννοια του «φυλετικού καπιταλισμού» του Cedric Robinson. Θεωρώ ότι βοηθά στην κατανόηση της στιγμής που βρισκόμαστε, και όπου βλέπουμε ταυτόχρονα τις φλόγες της αλλαγής του κλίματος και τις φλόγες των ακροδεξιών κινημάτων. Γενικά, ο σύγχρονος καπιταλισμός βασίστηκε στην κλοπή ανθρώπινων όντων και της γης. Χρειάστηκε όμως μια θεωρία για να γίνει όλο αυτό αποδεκτό. Έτσι έχουμε μία ιεράρχηση των φυλών, η οποία κατέστησε δυνατή την άποψη ότι ορισμένα άτομα είναι λιγότερο ανθρώπινα από άλλα. Οι ιδεολογίες της φυλετικής ανωτερότητας δεν είναι καινούργιες. 

«Σήμερα βρισκόμαστε σ’ ένα σημείο όπου είναι επιτρεπτό άνθρωποι να πνίγονται κατά χιλιάδες στη Μεσόγειο ή να πεθαίνουν στην έρημο της Αριζόνας ή να κλείνονται σε στρατόπεδα κράτησης όπου αντιμετωπίζονται σαν ζώα. Υπάρχουν θεωρίες αλλά και πολιτικές που τα δικαιολογούν όλα αυτά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε ότι το ίδιο είδος θεωριών σχετικά με τις φυλετικές διακρίσεις(σ.σ. θυμίζουμε την αντιμετώπιση των αυτοχθόνων της Αμαζονίας) επανέρχονται για να δικαιολογήσουν αυτή την εποχή της «κλιματικής βαρβαρότητας». 

Αντίσταση, λοιπόν, σ’ αυτούς που καταστρέφουν τον πλανήτη και τους πολιτικούς ομοϊδεάτες τους, όχι στην παραπλάνηση(το πρόβλημα δεν είναι πρωτίστως τοπικό, ούτε το 112 κυρίως!), αντίσταση και στους δημιουργούς της κλιματικής βαρβαρότητας που έρχονται με το φωτοστέφανο του… φιλάνθρωπου και του σωτήρα!

Γιώργος Παπασωτηρίου

πηγή: gpapaso.blogspot