Με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση στην Ελλάδα ως… ευαγγέλιο, η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας εισάγει σοβαρές μεταρρυθμίσεις που εξομοιώνουν το σχολείο με μια ιδιωτική επιχείρηση, όπου όλα εξαρτώνται από τις αξιολογήσεις των εργαζομένων-εκπαιδευτικών και τη βούληση του διευθυντή, ο οποίος θα απολαμβάνει αυξημένες εξουσίες.
Ενώ ο χρόνος μετράει πλέον αντίστροφα για την έναρξη της σχολικής χρονιάς, η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, αναφέρθηκε στη διαδικασία διανομής των σχολικών βιβλίων και την πλήρωση των κενών θέσεων εκπαιδευτικών στα σχολεία, σημειώνοντας ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί η παράδοση των προβλεπόμενων σχολικών βιβλίων στα σχολεία της χώρας και ότι το υπουργείο έχει προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης.
Παράλληλα, σύμφωνα με τις δηλώσεις της υπουργού, θα επανεξεταστεί το θέµα της εξεταστέας ύλης για τις Πανελλαδικές, ενώ υπό αναθεώρηση είναι και οι λεγόµενες «πράσινες σχολές», δηλαδή η εισαγωγή υποψηφίων σε αυτές χωρίς εξετάσεις.
Παρεμβάσεις θα γίνουν και στη βάση εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, αφού, όπως είπε η υφυπουργός Παιδείας κ. Ζαχαράκη, «αυτό είναι κάτι που µπορεί να εφαρµοστεί πριν από την επόµενη διετία».
Στις Πανελλήνιες του 2020 θα ξεκινήσει, σύµφωνα και πάλι µε την υφυπουργό Παιδείας, η εφαρµογή της Τράπεζας Θεµάτων. Οσον αφορά την αξιολόγηση, η υφυπουργός δήλωσε ότι «θα ξεκινήσει σε επίπεδο σχολικής µονάδας».
Αν τα παραπάνω είναι για το υπουργείο ζητήματα άμεσης προτεραιότητας στο πλαίσιο της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς και σίγουρα θα προκαλέσουν αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές (ήδη έχουν εκφραστεί τόσο για το θέμα των προσλήψεων και της αξιολόγησης όσο και για τη βάση εισαγωγής και την Τράπεζα Θεμάτων), είναι φανερό ότι οι μεγάλες προγραμματικές παρεμβάσεις της Ν.Δ. στην εκπαίδευση βρίσκονται πλέον πολύ κοντά.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ευθυγραμμισμένο με κατευθύνσεις και μέτρα που περιέχονται αυτούσια σε κείμενα του ΟΟΣΑ και της Ε.Ε., που αναφέρονται σε ένα νεοφιλελεύθερο μοντέλο λειτουργίας του σχολείου (με κατεύθυνση την προώθηση του ιδιωτικού έναντι του δημοσίου στην εκπαίδευση), καθώς και στην παραπέρα ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών.
Ανάμεσα σε άλλα, το «ιερό δισκοπότηρο» της κυβερνητικής πολιτικής της Ν.Δ. περιλαμβάνει, όσον αφορά τη Μέση Εκπαίδευση (Γυμνάσια, Λύκεια, ΕΠΑΛ):
1. Αξιολόγηση σχολικών μονάδων από εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές με ερωτηματολόγια.
2. Κατηγοριοποίηση των σχολείων με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.
3. Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και σύνδεσή της με τη μισθολογική εξέλιξη.
4. Συμμετοχή της αυτοδιοίκησης και του συλλόγου γονέων στη διοίκηση των σχολείων!
5. Δημιουργία νέου ολιγομελούς οργάνου υποστήριξης για τη λειτουργία του σχολείου και την εύρεση πρόσθετων οικονομικών πόρων (κοινώς, «βρείτε χορηγούς»).
6. Ενίσχυση του ρόλου των διευθυντών (των μάνατζερ, εννοεί…).
7. Για τον προσδιορισμό του βαθμού του Εθνικού Απολυτηρίου θα συνυπολογίζονται οι βαθμοί και των 3 τάξεων του Λυκείου, με ειδικό συντελεστή ανά τάξη.
8. Επίσης, καθιερώνονται οι γραπτές προαγωγικές εξετάσεις από τάξη σε τάξη για όλο το Λύκειο, με επιλογή των θεμάτων μέσα από την Τράπεζα Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας (ταξικότερο Λύκειο – για λίγους και εκλεκτούς).
9. Βάση του 10 -ή υψηλότερη- και αριθμός εισακτέων καθορισμένος από τα Παν/μια (χωρίς τέτοιους περιορισμούς στα ιδιωτικά, βέβαια, ώστε όποιος έχει χρήματα, να μπορεί να αγοράζει τις «σπουδές» του).
10. Ασκηση των μαθητών στις επιχειρήσεις για εξοικείωση με την πραγματική οικονομία! (αλλιώς, επέκταση της απλήρωτης εργασίας).
11. Προστασία του δικαιώματος(!) στην επιλογή μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου σχολείου (ενίσχυση του ιδιωτικού και κουπόνια).
Η έκθεση του ΟΟΣΑ
Το «λαμπρό» μέλλον που προτείνει η Εκθεση του ΟΟΣΑ για την ελληνική εκπαίδευση
Μια ανάγνωση της τελευταίας Εκθεσης του ΟΟΣΑ «Education for a bright future in Greece» (τη μετάφραση έκανε η Αδριανή Προκόπη), την οποία και η νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας έχει ως φωτεινό φάρο, μπορεί να αποσαφηνίσει το «τηλεγραφικό» πρόγραμμα της Ν.Δ. για την εκπαίδευση που λόγω των προεκλογικών σκοπιμοτήτων «κρύβει λόγια». Τι λέει λοιπόν η Εκθεση;
1. Οι «σχολικές μονάδες» πρέπει να γίνουν σχολεία – δηλαδή ισχυρά εκπαιδευτικά ιδρύματα, ικανά να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν διδακτικές στρατηγικές, να διενεργήσουν αυτοαξιολόγηση, να σκέφτονται συνεχώς και να βελτιώνουν τις παιδαγωγικές τους πρακτικές.
Αυτή η μετατροπή των σχολικών μονάδων σε σχολεία απαιτεί διάφορα βήματα, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του ρόλου του διευθυντή και της παροχής περισσότερου ελέγχου στις αποφάσεις στελέχωσης (Ενότητα 2.3.4.)
2. Το πρώτο βήμα είναι να επανασχεδιαστεί η θέση του διευθυντή έτσι ώστε οι ευθύνες αυτής της θέσης να περιλαμβάνουν την επιλογή του συνολικού προσωπικού του σχολείου, τον διορισμό και την απόλυση, την αξιολόγηση όλων των εκπαιδευτικών.
Αυτό το βήμα μπορεί να σχεδιαστεί σε διάφορα στάδια, για παράδειγμα, αυξάνοντας σιγά σιγά τις διοικητικές εξουσίες του διευθυντή στο προσωπικό του σχολείου. Αυτό με τη σειρά του θα απαιτούσε αναθεώρηση της κατάρτισης, της επιλογής και του διορισμού του διευθυντή του σχολείου ώστε να μπορέσει να αναλάβει αυτόν τον ρόλο (Ενότητα 2.3.4.).
3. Η παιδαγωγική αυτονομία μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο αν πηγαίνει χέρι χέρι με τη θεσμική αυτονομία και την ενίσχυση της θέσης των διευθυντών, την ικανότητά τους να αξιολογούν και να επιλέγουν το προσωπικό της σχολικής μονάδας. Χωρίς αυτή την κρίσιμη πλευρά, η παιδαγωγική αυτονομία δεν έχει νόημα.
4. Τα σχέδια βελτίωσης των σχολείων δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικά χωρίς ειλικρινή αξιολόγηση της συνεισφοράς στην παιδαγωγική διαδικασία του κάθε εκπαιδευτικού και τελικά χωρίς μια διαδρομή διακοπής της απασχόλησης των αδύναμων εκπαιδευτικών.
5. Να διευκρινιστεί ότι κάθε σχολείο έχει δικό του οικονομικό σχέδιο (ή προϋπολογισμό), που καθορίζεται από το ίδρυμα ίδρυσης του σχολείου και εκτελείται σε μεγάλο βαθμό από αυτό, αλλά επιτρέπει τη χρήση ορισμένων δευτερευόντων στοιχείων από τον διευθυντή.
Η εφαρμογή αυτού του βήματος απαιτεί αλλαγές στη νομοθεσία για τα δημόσια οικονομικά και όχι μόνο στη νομοθεσία για την εκπαίδευση (Ενότητα 2.3.4.).
6. Η προσέγγιση του ελληνικού υπουργείου στο πρόβλημα των αναπληρωτών εκπαιδευτικών είναι να ζητήσουν τον τερματισμό του παγώματος προσλήψεων για νέο μόνιμο διδακτικό προσωπικό και να συμπεριλάβουν –με την πάροδο του χρόνου– όλους τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς στην ομάδα μόνιμων εκπαιδευτικών (δημόσιοι υπάλληλοι).
Αυτό όχι μόνο θα είναι δαπανηρό, αλλά θα επαναφέρει τις ακαμψίες στο ελληνικό σύστημα, τις οποίες οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί βοηθούν τώρα να εξομαλυνθούν.
Οι ελληνικές αρχές πρέπει να χρησιμοποιήσουν την κρίση για την εφαρμογή μακροπρόθεσμων λύσεων, οι οποίες ενδέχεται να μην είναι διαθέσιμες υπό διαφορετικές συνθήκες. Δύο τέτοιες πιθανές λύσεις είναι: α. Εισαγωγή πολλών κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων, παράλληλα με την κατηγορία των οργανικών θέσεων.
Μπορεί να υπάρχουν πολλές τέτοιες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα το παιδαγωγικό προσωπικό στα σχολεία και στα πανεπιστήμια ενδέχεται να έχει κάπως διαφορετικούς κανόνες και διαδικασίες (καθώς και αμοιβές) και β. Αλλαγή των ισχυόντων κανόνων όσον αφορά την απασχόληση των δημοσίων υπαλλήλων (Ενότητα 2.3.5.).
Χρήστος Κάτσικας – Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης
e-prologos.gr
